Birle?mi? Milletler (BM) Çocuk Haklar? Komitesi, iklim aktivisti Greta Thunberg dâhil 15 çocuk ve gencin Türkiye, Almanya, Fransa, Brezilya ve Arjantin hakk?ndaki ?ikâyetini karara ba?lad?.
Komiteye ba?vuruda bulunan 15 aktivist, 2019 y?l?nda söz konusu ülkeleri, iklim de?i?ikli?ine kar?? yeterince önlem almayarak BM Çocuk Haklar? Sözle?mesi'ni ihlal etmekle suçlam??t?.
DW Türkçe'nin aktard???na göre, bu konudaki incelemelerini tamamlayan BM komitesi, be? ülkenin eylem ya da ihmalleri ve çocuklara ciddi ?ekilde zarar verildi?i iddias? aras?nda "yeterli nedensel ba?lant?" kuruldu?u sonucuna vard?. Ancak komite, aktivistlerin önce kendi ülkelerindeki mahkemelere ba?vurmalar? gerekti?ini savunan be? devletin bu argüman?n? da hakl? buldu.
Verilen karardaki önemli bir detay da bir ülkenin emisyonlar?n?n neden oldu?u zarardan bir ba?ka ülkedeki çocuklar etkilenmi? olsa da BM komitesinin bu davalarla ilgilenebilece?inin ortaya ç?kmas? oldu.
Aktivistlerin ?ikâyetini de?erlendiren komite, 18 ba??ms?z insan haklar? uzman?ndan olu?uyor. BM komitesine ?ikâyette bulunan çocuk ve gençlerin ülkeleri ?öyle: ABD, Almanya, Fransa, Brezilya, Arjantin, Hindistan, Nijerya, Güney Afrika, ?sveç, Tunus, Palau ve Marshall Adalar?.
EN BÜYÜK SORUMLULAR ??KAYET ED?LEMEM??T?
Thunberg ve di?er iklim aktivistlerinin BM'ye ?ikâyette bulundu?u dönemde, dünyadaki karbondioksit emisyonundan en fazla sorumlu olan ülke Çin'di. Küresel Karbon Atlas?'n?n (Global Carbon Atlas) verilerine göre, yüzde 27'lik paya sahip Çin'i yüzde 14,6 ile ABD, yüzde 6,8 ile Hindistan, yüzde 4,7 ile Rusya ve yüzde 3,3 ile Japonya takip ediyordu.
Ancak aktivistlerin BM'ye ?ikâyet etti?i ülkeler aras?nda bu devletler bulunmuyordu. Çünkü bu ülkeler, genç aktivistlerin ?ikayetine dayanak olu?turan BM sözle?mesinin 2014 tarihli ek protokolünü imzalayan ülkeler aras?nda de?il. ?ikâyet edilen Türkiye, Almanya, Arjantin, Brezilya ve Fransa ise bu protokolü imzalayan ülkeler içinde. Türkiye bu sözle?meyi yakla??k 30 y?l önce imzalayarak çocuk haklar? konusundaki yükümlülüklerini kabul etmi?ti. Türkiye, ayr?ca çocuklara bireysel ba?vuru hakk? tan?yan ek protokole imza atan ülkeler aras?nda bulunuyor.
?ikâyet edilen Türkiye d???ndaki ülkelerden Almanya, BM Çocuk Haklar? Komitesi'ne ba?vuruldu?unda Küresel Karbon Atlas?'n?n listesinde alt?nc? s?rada yer al?yordu. De?erlendirmeye al?nan 212 ülke aras?nda Brezilya 13'üncü, Türkiye 15'inci, Fransa 18'inci, Arjantin 29'uncu s?radayd?.