Gelecek Partisi ?zmir Milletvekili Mustafa Bilici'nin yaz?l? aç?klamas? ?öyle:
"Bir ülkenin tam ba??ms?zl???, nüfusunun g?da ve enerji ihtiyac?n? kar??layabilme gücüne ba?l?d?r. Bu gücü temin eden kaynaklar stratejik aç?dan k?ymetli olarak de?erlendirilir. Bu aç?dan ba?ta bu?day olmak üzere hububat ürünleri stratejik bir ürün olarak kabul edilmektedir. Pandemi, Rusya Ukrayna sava??, Hindistan’?n bu?day ihracat?n? yasaklamas?, Çin’in stok politikas? gibi nedenlerden dolay? bu?day ve di?er tah?l fiyatlar?ndaki art?? devam etmektedir. Tüm bunlar ile birlikte yurtiçi ve yurtd???nda ya?anan ekonomik s?k?nt?lar geçti?imiz y?llarda g?dan?n, dolay?s?yla tar?msal üretimin önemini bir kez daha ortaya koymu?tur. Yakla??k sekiz milyara ula?an dünya nüfusunun yan?nda, 85 milyonu a?an ülkemizde, g?da güvenli?i aç?s?ndan ya?amsal öneme sahip tah?l bitkisi bu?day, tüm insanl?k için de son derece önemli bir üründür. Ayn? zamanda milyonlarca insan?n geçim kayna?? ve çok say?da sanayi ürününün de hammaddesidir. Bu nedenle Türkiye'de bu?day gibi temel ürünlerin çe?itlili?inin korunmas?na, geli?tirilmesi ve kontrol edilebilmesi için baz? tedbirlerin al?nmas? hayati önem ta??maktad?r.
Türkiye’de 2002 y?l?ndan bu yana nüfus 66 milyondan 85 milyona ç?karken, bu?day üretim miktar? y?ll?k 19 milyon ton ile sabit kalm??t?r. Geçen bu 20 y?ll?k sürede tar?msal teknolojinin geli?mesi ile dekar ba??na verim %50 artm?? olmas?na ra?men toplam rekoltenin sabit kalmas?, Türk çiftçisinin bu?day üretiminden uzakla?t???n?n ve bu?day ekili alan?n ciddi miktarda dü?tü?ünün aç?k bir göstergesidir. Son dönemlerde Türkiye’nin üretti?i bu?day?n kendisine yetmedi?i tart??malar? sürerken Türkiye son üç y?ld?r bu?day ithal ederek aç???n? kapatmaktad?r. Son 20 y?ll?k sürede, yak?n co?rafyam?zda bulunan büyük bu?day üreticisi Rusya ve Ukrayna’n?n, nüfuslar? bariz bir oranda azalmas?na ra?men bu?day üretimlerini s?ras?yla %84 ve %20 oran?nda artt?rm??lar ve dünyadaki say?l? bu?day ihracatç?lar? aras?na girmi?lerdir. Türkiye ise 2002 y?l?nda bu?day üretiminde bu iki ülke ile rekabet eden bir ülke konumunda iken bugün dünyan?n en fazla bu?day ithal eden 3.ülkesi konumuna gerilemi?, söz konusu ülkelerin sabit mü?terisi konumuna dü?mü?tür."
?zmir Miletvekili Bilici'nin aç?klamas? ?öyle devam etti:
"Ekonomide uygulanan yanl?? politikalar en çok tar?m sektörünü etkiledi. Girdi maliyetlerinin artmas? sonucu çiftçiler üretemedi, üretenler zarar etti. Topra??na, traktörüne, tarladaki ürününe haciz gelen üretici küstürüldü. Son y?llarda de?i?en iklim ?artlar? ve ya?anan kurakl?k nedeniyle bu?day rekoltesi dü?tü. Çiftçiler desteklenmedi?i için ekili alanlar azald?. Türkiye’de art?k ekme?in pahal?, eme?in ucuz oldu?u bir döneme giriyoruz. Yak?n zamanda g?dadan e?itime, ula??mdan sa?l??a tüm alanlarda birçok ürüne zam gelece?ini görüyoruz. Ayn? ?ekilde al?m dü?meye devam edece?ini biliyoruz çünkü yüksek enflasyon önümüzde durmaya devam ediyor. Eskiden “ekmek aslan?n a?z?nda” derlerdi, bugün söylenebilecek tek ?ey “art?k aslan da aç” Türkiye bir tar?m ülkesi olmakla birlikte kendi kendine yeten bir ülkeydi. Ancak yanl?? politikalarla bu üstünlü?ümüzü yitirdik, potansiyelimizi kullanamaz hale geldik. Tar?msal potansiyelimizin tam kapasite kullan?lmas? amac?yla çiftçilerimizin te?vik edilmesi, desteklenmesi ve rekabet üstünlü?ü sa?lanmas? gerekmektedir."
Bu bilgileri payla?an Milletvekili Bilici, Tar?m ve Orman Bakanl???na a?a??daki sorulara sorarak yaz?l? cevap talep etti.
1-Türkiye kamu ve özel sektör arac?l???yla 2021 ve 2022 y?l?nda hangi ülkelerden kaç ton bu?day ithal etmi?tir?
2- 2022 y?l?nda TMO taraf?ndan ithal bu?day hangi usullerle, ne kadar ve hangi fiyattan al?nm??t?r?
3- TMO taraf?ndan ithal edilen bu?day?n yüzde kaç? yurt içi piyasadaki bu?day fiyat?n? bask?lamak için kullan?lmaktad?r?
4- Bu?day ekili alan?n 2002 y?l?ndan bu yana %25 oran?nda azalmas?n?n temel sebebinin bu?day fiyatlar?n?n yetersiz aç?klanmas? oldu?u a?ikar iken, Türk çiftçisinin bu?day üretimine geri dönmesini sa?layacak hangi te?vik ve tedbirleri hayata geçirmeyi planl?yorsunuz?
5- Türkiye’de bu?day fiyatlar? hangi kriterler esas al?narak belirlenmektedir. Bu?day fiyat? kas?tl? olarak dü?ük aç?klanarak baz? ki?i, kurum ve çevreler bu?day ithalat?na te?vik mi edilmektedir? Koca bir Türk çiftçisinin ç?karlar? yerine say?l? bir az?nl???n ç?karlar? m? gözetilmektedir?
6-Bu?day fiyat? aç?klan?rken maliyetler göz önünde bulunduruldu mu ? Söz konusu maliyetler nas?l hesapland?? Hesaplad???n?z maliyet kalemlerini kalem kalem kamuoyu ile payla?abilir misiniz? Bu?day üreticisi çiftçinin girdi maliyetleri günden güne artarken 2023 y?l? için aç?klanan bu?day fiyat? çiftçiyi kaderine terk etmek de?il midir?
7- Tar?msal üretime dönük bölgelerin iklim, co?rafi ?artlar?, toprak, sosyo kültürel yap? ve ekonomik durumunun bir arada de?erlendirilerek her bölgenin gerçeklerine uygun fiyat ve te?vik politikalar? uygulamak konusunda bir projeniz var m?? Bölgesel bazl? bu?day fiyat? politikas? bakanl???n gündeminde midir?