DW Türkçe'nin haberine göre; D??i?leri Bakanl??? aralar?nda ?ngiltere, ?sveç ve Belçika'n?n da bulundu?u 9 ülkenin Türkiye'deki fahri konsolosunun görevlerine ani bir kararla son verdi. 2025 y?l?na kadar görev süresi bulunan fahri konsoloslar?n görevden al?nmas?n?n gerekçesi aç?klanmad?. ?sveç'in Antalya Fahri Konsolosu Nil Sa??r, karar? de?erlendirirken ülkedeki "siyasi ortama" i?aret eden bir aç?klama yapt?.
Fahri konsoloslar?n görevine son verilmesi D??i?leri Bakanl??? Protokol Genel Müdürlü?ü'nün 12 Ekim 2021 tarihli karar?yla gerçekle?ti. Bakanl?k, konsoloslar?n kimlik kartlar?n? da geçersiz kald?. DW Türkçe’nin ula?t??? yaz?ya göre, görevine son verilen isimler ?öyle:
?sveç'in Antalya Fahri Konsolosu Nil Sa??r, ?ngiltere'nin Bodrum Fahri Konsolosu Ne?e Ço?kunsu, Belçika'n?n ?zmir Fahri Konsolosu Nezih Öztüre, Avusturya'n?n ?zmir Fahri Konsolosu Mustafa Ülkü Caner, Romanya'n?n ?skenderun Fahri Konsolosu Faruk Rende, Etiyopya'n?n Konya Fahri Konsolosu Servet Mehmet Hekimo?lu, Dominika Milletler Toplulu?u'nun ?stanbul Fahri Konsolosu Emir Uyar, Belize'nin ?stanbul Fahri Konsolosu Mustafa Ç?kr?kç?o?lu, Litvanya'n?n Nev?ehir Fahri Konsolosu Yakup Dinler.
?sveç: Üzgünüz
?sveç'in ?stanbul Ba?konsoloslu?u, Antalya'daki ?sveç Fahri Konsolosu Nil Sa??r’?n görevinden al?nmas? üzerine vatanda?lar?na yönelik bir aç?klama yapt?.
Aç?klamada, "Antalya'daki ?sveç Fahri Konsoloslu?u'nun ?u an için konsolosluk hizmeti veremeyece?ini bildirmek zorunda kald???m?z için üzgünüz. Antalya'daki konsolosluk faaliyetlerimize geçici olarak devam edemememiz, ?sveç'i uzun y?llar temsil eden ve görev süresini 2025'e uzatt???m?z mevcut fahri konsolos Nil Sa??r'?n görev süresinin sona ermesini Türk makamlar?n?n talep etmesinden kaynaklanmaktad?r" denildi.
Nil Sa??r: Gerekçe gösterilmedi
?sveç taraf?ndan bu göreve 2008'de atanan ve 2025 y?l?na kadar süresi olan Antalya ?sveç Fahri Konsolosu Nil Sa??r de Türkiye taraf?ndan görevinin sona erdirilmesi üzerine bir veda mektubu yay?mlad?. ?sveç taraf?ndan "Kutup Y?ld?z? Ni?an?" da verilen Nil Sa??r, ?sveç D??i?leri Bakanl???'n?n görev süresini 2025 y?l?na kadar uzatt???n?, Türk yetkililerin de 2023 y?l?na kadar geçerli kimlik kart?n? yak?n bir zamanda haz?rlad?klar?n? an?msatt?.
Sa??r, "Ancak Türk D??i?leri taraf?ndan ani al?nan ve herhangi bir gerekçi gösterilmeyen karar ile fahri konsolosluk görevime tek tarafl? olarak son verilmi?tir" dedi. ?sveç D??i?leri'nin Türk taraf?n?n ald??? bu karar?n geri al?nmas? için çaba gösterdi?ini ifade eden Sa??r, "Ancak her birinizin de bildi?i gibi siyasi ve politik bu ortamda ne yaz?k ki olumlu bir sonuç ç?kmam??t?r" ifadesini kulland?.
Sa??r, ?sveç Fahri Konsolosu olman?n kendisi için onur oldu?unu da belirterek "Bu onurlu görevden ayr?l?rken elbette ?imdiye kadar savundu?um adalet, insan haklar?, adil payla??m ve pek çok konuda çal??malar?ma bir avukat olarak devam edece?im. Adaletli ve insan haklar?n?n korundu?u bir Türkiye ideali için hiçbir zaman susmad?m bundan sonra da susmayaca??m" dedi.
Fahri Konsolos nedir?
Bir ülkenin resmi temsilcili?inin bulunmad??? bir ?ehirde o ülkeye ili?kin konsolosluk i?lemlerinin yerine getirilmesi ve ticari ili?kilerin geli?tirilmesi amac?yla fahri konsoloslar atanabiliyor. Fahri konsoloslar da vatanda?lar?na yönelik konsolosluk hizmetleri verebiliyor, ülkeler aras? ili?kilerin geli?tirilmesine katk? sunabiliyor.
Türkiye'de büyükelçili?i bulunmayan baz? ülkeler sadece fahri konsolosluklar arac?l???yla temsil edilirken Türkiye’de büyükelçili?i bulunan baz? ülkeler ise resmi konsolosluklar?n?n olmad??? ve ihtiyaç duydu?u illerde fahri konsoloslar atayabiliyor. Fahri konsoloslar, temsil edecekleri ülkenin hükümetleri (ço?unlukla D??i?leri Bakanl???) taraf?ndan atan?yor. Ancak atand?klar? ülkenin hükümetinin de bu atamay? onaylamas?n?n ard?ndan resmen göreve ba?layabiliyor. Fahri konsoloslar gönüllülük esas?na göre atand?klar? için ço?unlukla bu görevlerinden dolay? bir ücret alm?yor.
Fahri konsoloslar?n statüleri Konsolosluk ?li?kileri Hakk?nda Viyana Sözle?mesi'ne dayan?yor. Fahri konsoloslar, resmi görevlerinin yerine getirilmesi s?ras?ndaki eylemleri nedeniyle yarg? dokunulmazl???ndan yararlanabiliyor.
Türkiye'de görev yapan fahri konsoloslara Türk D??i?leri Bakanl??? taraf?ndan tan?t?m amaçl? bir kimlik kart? düzenleniyor. Fahri konsoloslar, araçlar?nda CC kodlu diplomatik plaka takabiliyor. Fahri konsoloslu?un bulundu?u devlet, fahri konsoloslu?a ait binalar? korumak için gerekli tedbirleri almakla yükümlü, ancak fahri konsolosluklar?n bina dokunulmazl??? bulunmuyor.
Türkiye'de ba?ka bir ülke ad?na fahri konsolosluk görevi yürüten Türk vatanda?lar?na, istemeleri durumunda silah ta??ma ruhsat? verilebiliyor. Fahri konsoloslar?n, havaalanlar?nda VIP salonlar?ndan yararlanma hakk? bulunmuyor, ancak D??i?leri Bakanl???’n?n özel izniyle temsil ettikleri ülkenin üst düzey görevlilerini kar??lamak ve u?urlamak için VIP solanlar?na girebiliyorlar.