Gaziemir Belediye Ba?kan? Halil Arda'n?n da destek verdi?i grup ad?na aç?klama yapan Çevre Mühendisleri Sekreteri Ahmet Mustafa Güle?, ?zmir halk?n?n 15 y?ld?r nükleer at?klarla ya?amaya devam etti?ini belirterek ?unlar? söyledi;
''26 Nisan 1986’da, Sovyetler Birli?inde Kiev’e 110 Km uzakl?kta bulunan Çernobil Nükleer Santralinde meydana gelen kaza ve patlama sonucu dünyan?n en büyük nükleer felaketinin üzerinden 36 y?l geçti. Felaketin üzerinden 36 y?l geçmesine ra?men, meydana gelen kazan?n sonuçlar? günümüzde de hissediliyor. Santral alan?nda at?k havuzu ve di?er depolama alanlar?nda kullan?lm?? yak?t ve birçok radyoaktif materyal bulunuyor. Rusya’n?n Ukrayna’y? i?gali ile birlikte Çernobil santralinden uzun süre bilgi ak??? sa?lanamad?. Di?er taraftan Zaporijya Nükleer Santral?’nda ya?anan çat??ma, nükleer santrallar?n kaza riski d???nda sava?larda hedef olabileceklerini gösterdi. Nükleer santrallerin terör sald?r?lar?na hedef olabilece?ini gösteren birçok ara?t?rma bulunuyor. Santrallerin tüm çevresel riskleri ile birlikte güvenlik riskleri de tart???l?yor.
Dünya nükleer santrallerden vazgeçme sürecine girerken, ülkemiz Mersin/Akkuyu, Sinop/ ?nceburun, K?rklareli/ ??neada’da planlanan nükleer santraller ve Akkuyu ve Sinop’ta devam eden yap?m süreçleri ile büyük çevresel ve ya?amsal risklere itiliyor. Santrallerin ÇED Raporlar?n?n yetersizli?ine yönelik hukuki süreçler ve itirazlar dikkate al?nmad?. Yap?m sürecinde ya?anan ve kamuoyuna yans?yan eksiklikler riskin boyutunu da büyütmeye devam etmektedir.
Kentimizde; ?zmir Gaziemir’de 1940 l? y?llarda kurulan Aslan Kur?un Fabrikas? sahas?nda 2007 y?l?nda tespit edilen ve 2013 y?l?nda, 8 y?l önce, 5 milyon 79 bin 900 TL ile tarihin en büyük çevre cezas?n?n kesildi?i bildirilen, 2020 y?l?nda cezas? onanan tehlikeli ve nükleer at?klar ile ilgili olarak 2022 y?l?na geldi?imiz 15 y?ll?k zaman diliminde ?zmir Halk? nükleer at?klarla birlikte ya?amaya devam ediyor. Nükleer at?klar?n nas?l bertaraf edilece?inin cevab? bulunmazken, Gaziemir’de radyoaktif at?klar? alandan temizleyemeyen, bertaraf edemeyen, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) güncel ad? ile Türkiye Enerji Nükleer ve Maden Ara?t?rma Kurumu, nükleer santral at?klar?n?n yönetiminden de sorumlu ve ülkemizin farkl? bölgelerinde nükleer at?k bertaraf alanlar? olu?turulmas?na yönelik çal??malar yürütülüyor.
Çevre Bakanl??? taraf?ndan Geri Dönü?üm tesisi olarak lisans alm??, at?klar? mevzuatlar?m?za uygun olarak bertaraf etmekle yükümlü olan, lisansl? ve denetimleri gerçekle?tirilen bir firman?n bahçesinde bulunan at?klar hala yerinde, sorumlular yok, çözüm yok, kamuoyunu bilgilendirme yok, Çevre Bakanl??? ve Türkiye Enerji Nükleer ve Maden Ara?t?rma Kurumu nerede?
H?ÇB?R AÇIKLAMA PAYLA?ILMADI
Nükleer santralleri mutfak tüpünden daha az tehlikeli gören, ülkemizde nükleer santralleri bir an önce gerçekle?tirme yar???na giren, ÇED süreçlerine halk?n kat?l?m?n? engelleyen yönetimlerin; Gaziemir’de radyoaktif at?klarla ilgili tutumu; ülkemizde ve kentimizde ya?amlar?m?z?n nas?l hiçe say?ld???n?n önemli bir göstergesidir. Nükleer at?klar?n nas?l ?zmir'e geldi?i ve bu alanda gömüldü?ü, bu konuda hangi i?lemlerin yap?ld??? konular?nda ise bu güne kadar hiç bir aç?klama kamuoyu ile payla??lmam??t?r. Bu sorumluluk merkezi ve yerel idarelerin tamam?na aittir. Bu örneklerin bir daha ya?anmamas? ad?na, alan?n temizlenmesi ve sorumlular? ile ilgili gere?inin yap?lmas? için tüm kararl?l???m?zla mücadeleye devam edece?iz.
NÜKLEER SANTRALLER? NASIL YÖNETECEKLER?
Ülkemizi nükleer santral maceras?na kontrolsüz bir ?ekilde h?zland?ran yönetimler; 15 y?lda ?zmir Kentinin ortas?nda bulunan nükleer at?klar?n nas?l kimin taraf?ndan geldi?ini aç?klamad??? gibi alan?n? temizlenmesine yönelik hiç bir çal??ma yapamam??t?r. ?zmir'deki nükleer at?klar? 15 y?ld?r çözemeyen yetkililer nükleer santrallerin geri dönü?ü olmayan risklerini nas?l yöneteceklerdir?
Çernobil Nükleer Facias?, Fuku?ima felaketi ve sonras?nda ya?ananlar ve ortaya ç?kan gerçekler ve Kentimizde Gaziemir nükleer at?klar süreci bir kez daha göstermi?tir ki Nükleer Santral maceras?ndan vazgeçilmelidir. TMMOB ?zmir ?l Koordinasyon Kurulu olarak; kamusal ve toplumsal sorumlulu?umuz gere?i Gaziemir’i birlikte takip etti?imizi bir kez daha yineleyerek cevab?n? alamad???m?z sorular?m?z? tekrar tekrar sormaya devam ediyoruz,
Gaziemir`de depoland??? anla??lan radyoaktif ve zehirli maddelerin bölgeden uzakla?t?r?lmas? konusunda neler yap?lm??t?r? Alan ne zaman temizlenecektir?
Bölgeden uzakla?t?r?lacak at?k miktar? nedir nerede bertaraf edilecektir?
Alanda mevcut kirlilik ve etkilerine yönelik izleme ve ölçümler düzenli olarak gerçekle?tirilmekte midir?
Bölgede sa?l?k taramas? ve izleme çal??mas? yap?lm?? m?d?r?
Ülkemize giri?i yasak olan nükleer at?klar?n bölgeye nas?l geldi?i konusunda çal??malar nelerdir?
Sürecin sorumlular? hakk?nda yürütülen hukuki süreç ve çal??malar nelerdir?
Firmaya kesilen Çevre Cezas? ile ilgili süreç nedir?
Ülkeye giri?i yasak olan at?klar?, bahçesine gömen ve ba?ka bir alanda faaliyetine devam eden firma ile ilgili yürütülen süreçler nelerdir?
?lgili Kurumlar?n alanda yürütülecek çal??malara ili?kin program?, takvimi ve süreci nedir?''