AK Parti'nin orta gelirliyi konut sahibi yapmak için TBMM'ye getirdi?i yasa teklifindeki destek tutarlar? kafa kar??t?rd?. Hazine ve Maliye Bakanl???’n?n haz?rlad??? teknik rapora göre, 1 milyon TL konut kredisi kullananlara Hazine taraf?ndan 2023 y?l?nda sadece 7 bin lira destek sa?lanacak.
?lk y?l ödenecek 7 bin lira destekle vatanda??n nas?l ucuz konut sahibi olaca??n? anla??lamad?. Rapora göre, 3 milyon TL kredi kullananlara bu y?l 47 bin lira, 5 milyon lira kredi kullananlara 167 bin lira destek verilecek. Herkesi konut sahibi yapma vaadiyle ç?kar?lacak düzenleme, kamu kaynaklar?n?n ucuz konut alanlara dü?ük, pahal? ve lüks konut alanlara daha fazla ak?t?laca??n? da ortaya koydu.
YASA TEKL?F? ANAYASAYA’YA AYKIRI
Seçim öncesi haz?rlanan konut müjdesinin kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sert tart??malarla ba?lad?. Komisyonun CHP ve ?Y? Partili milletvekilleri Hazine'yi toplamda 442 milyar lira borçland?rmak zorunda b?rakacak yasa teklifinin Anayasa’ya ayk?r? oldu?unu, bu devasa kaynak ihtiyac?n?n kar??lanmas? için ek bütçe ç?kar?lmas? gerekti?ini söylediler. CHP'li milletvekillerinin Anayasa’ya ayk?r? oldu?u gerekçesiyle geri çekilmesi için sundu?u önerge AK Parti ve MHP'li üyelerce reddedildi.
Hazine ve Maliye Bakanl??? taraf?ndan komisyona sunulan etki analizi raporuna göre, 1 milyon TL kredi kullan?p konut borçlanmas?na giren vatanda?lara Hazine 2023 y?l?nda 7 bin lira destek sa?layacak. Bu vatanda??n kredisine 2024 y?l?nda 52 bin lira, 2025 y?l?nda 38 bin lira destek verilecek ve 3 y?ll?k dönemde yap?lacak toplam destek 97 bin lirada kalacak.
Ayn? ?ekilde 3 milyon TL kredi kullananlara Hazine taraf?ndan 47 bin liras? bu y?l olmak üzere 3 y?lda toplam 371 bin lira; 5 milyon TL kredi kullananlara ise 167 bin liras? bu y?l olmak üzere 3 y?lda toplam 886 bin lira destek sa?lanacak.
KAMU KAYNA?I LÜKS KONUTA
Hazine'nin TBMM'ye sundu?u etki analizi, yeni konut kredisi müjdesiyle sa?lanacak desteklerin normal konutlardan ziyade lüks konutlar? sat?n alanlara akaca??n? da ortaya koydu. Rapora göre, mütevaz? bir konut için 1 milyon TL konut kredisi kullanan bir vatanda?a kulland??? kredinin sadece yüzde 9.7'si oran?nda kamu deste?i sa?lanacak. Buna kar??l?k 3 milyon liral?k konut alanlara kredinin yüzde 12.36's? kadar, 5 milyon lira kredi kullananlara ise kredinin yüzde 17.72'si kadar devlet deste?i sa?lanacak.
DEVLET 442 M?LYAR TL BORÇLANACAK
Yasa teklifine göre, konutlara kredi deste?i sa?layabilmesi için Hazine'ye bu y?l 221 milyar lira borçlanma yetkisi verilecek. Cumhurba?kan? bu borçlanma tutar?n? 221 milyar lira daha art?rabilecek. Böylece Hazine toplamda 442 milyar liraya kadar borçlanmak zorunda kalacak ve bu borç devletin net borçlanma tutar?n? gösteren hesaplar?n içerisinde yer almayacak.
MECL?S’?N BÜTÇE YAPMA YETK?S? ORTADAN KALDIRILIYOR
Düzenlemeye CHP ve ?Y? Parti milletvekilleri Anayasa’ya ayk?r? oldu?u gerekçesiyle kar?? ç?kt?. Halk?n konut sahibi olmas?n? herkesin istedi?ini, ancak bu yolla yap?lamayaca??n? belirten CHP Milletvekili Bülent Ku?o?lu, 2023 y?l? bütçesinin henüz bir ay bile geçmeden bu teklifle bozulmak istendi?ini söyledi.
Ku?o?lu, ek bütçe gerektiren kaynak ihtiyac?n?n Anayasa’ya ayk?r? yolla borçlanma art?r?larak sa?lanmaya çal???ld???n? ifade eden Ku?o?lu, bu teklifle Meclis’in bütçe yapma yetkisinin ortadan kald?r?ld???n? bildirdi. Ku?o?lu, devletin 442 milyar lira borçland?r?larak büyük bir yükün alt?na sokulaca??n?, ekonominin daha da bozulaca??n? söyledi.
KALPAZANLIK G?B?
CHP'li Mehmet Bekaro?lu, Anayasa’n?n çi?nendi?ini ifade ederken, “Sahte para basmaya kalpazanl?k deniyor de?il mi? Siz de hayali bir kaynak olu?turacaks?n?z ve onunla seçime gideceksiniz. Ek bütçe kanunu olmadan bütçeye kimse ödenek koyamaz” dedi.
?Y? Partili Durmu? Y?lmaz da düzenlemenin Anayasa’ya ayk?r? oldu?unu belirtirken, konut müjdesinin hayata geçirilmesine imkân olmad???n? ifade etti.
MHP'DE DE KU?KU OLU?TU
Düzenlemeyi de?erlendiren MHP Milletvekili Mustafa Kalayc?, kredi için Hazine’nin sa?lad??? desteklerin 8'inci y?ldan itibaren geri tahsil edilece?ine dikkat çekerek, bu durumda bir kamu kayb?n?n olu?mayaca??n? söyledi.
Yüzde 5 de müteahhitten destek sa?land???na dikkat çeken Kalayc?, bu durumda belki de kâr edilece?ini, Hazine’nin borçlanmas? için niçin yetki al?nd???n? kendisinin de anlayamad???n? ifade etti.
50 B?N KONUTA 2.7 M?LYAR TL DESTEK
Düzenlemeyi komisyonda savunan AK Partili Mustafa Sava?, destek kapsam?nda 50 bin konut için Hazine’nin sa?layaca?? deste?in ilk y?l 2 milyar 750 milyon TL olaca??n?, 3 y?ll?k dönemdeki toplam deste?in de 18 milyar 220 milyon lira olaca??n? söyledi.
Sava?, 100 bin konuta destek sa?lanmas? halinde Hazine’nin toplam deste?inin 36 milyar 440 milyon liraya ç?kaca??na i?aret ederken 442 milyar liraya varan Hazine borçlanmas?na neden gerek duyuldu?u sorusuna aç?kl?k getiremedi.
Sava?, 15 bin lira hane geliri olan bir vatanda??n 1.1 milyon TL konut sat?? bedeli ve yüzde 0.69 faiz oran? var say?m?nda ödeyece?i taksit tutar?n?n ilk y?l için 4 bin 500 TL, ikinci y?l 5 bin 400 TL, üçüncü y?l 6 bin 500 TL; sonraki 4 y?ldan 7'nci y?l?n sonuna kadar 9 bin 700 TL, 8-15 y?llar? aras?nda 11 bin 200 TL olacak. Yüklenici 55 bin lira, Hazine 98 bin lira katk? sa?layacak. SÖZCÜ