Sabah yazar? Faruk Erdem, Orta Vadeli Program'da emeklilik sistemi ve ayl?k hesaplamas? ile ilgili yap?lacak yeni düzenlemeleri aktard?. Erdem, ?unlar? kaydetti:
"Türkiye'de emeklilik sisteminde ayl?k ödenen dosya say?s? 16 milyona ula?m?? durumda. Bak?ld??? zaman 1.8 çal??ana bir emekli dü?üyor. Bunun olmas? gereken oran? ise 4 çal??ana bir emeklinin dü?mesi.
Dolay?s?yla bu dengenin sa?lanamamas? hem sosyal güvenlik sistemini zora sokuyor hem de emeklilerin daha yüksek ayl?k almalar?n? önlüyor. Orta Vadeli Program'da (OVP) emeklilik sistemi ve maa? hesaplama yöntemlerini de içine alan bir dizi düzenlemenin yap?lmas? öngörüldü.
Buna göre sadece kazançlar de?il prim gün say?s? da emekli maa??n? art?racak. ??te detaylar...
2024'te emekli olanlara bu y?l olanlardan yüksek maa? hesapland?. Enflasyon giderek dü?tü?ü için benzer bir durum 2025 ile 2026 aras?nda da ya?anacak. Güncelleme katsay?s?nda kullan?lan parametreler (enflasyon, büyüme) de?i?ken oldu?u için her y?l bu farkl?l?k ortaya ç?kacak.
Bu sorunun çözümü için sabit bir güncelleme katsay?s? dü?ünülüyor. E?er katsay? bir rakamda sabitlenirse y?llar aras?ndaki farkl?l?k da ortadan kalkar.
Kamu Denetçisi Abdullah Cengiz Makas da TBMM'de komisyona sunum yaparak, bu konuda bir yasal düzenleme yap?lmas? gerekti?ini belirtti.
?u andaki sistemde de ne kadar çok prim ödenirse emekli maa?? o kadar art?yor. Ancak bütün hayat? boyunca asgari ücretten prim ödeyenler, örne?in Ba?-Kur'lular daha dü?ük maa? al?yor.
Yüksek prim ödeyip sonradan asgari ücretten ödeyenler için de yüksek hesaplamada dü?me ya?an?yor.
Yeni sistemde sadece yat?r?lan Prime Esas Kazanç miktarlar? de?il çal??ma gün say?lar? da etkili olacak. Böylece emeklilikte daha çok ayl?k almak isteyenler sistemde daha çok kalmay? tercih edecek.
Yeni sistemde ?u konular gündemde:
Ayl?k ba?lama sistemindeki karma yap?n?n sadele?mesi.
Enflasyon art??lar?n?n yeniden düzenlenmesi.
Bozulan aktüeryal dengenin yeniden sa?lanmas?.
Sistemde kalman?n emekli ayl??? aç?s?ndan daha cazip hale getirilmesi.
Taban maa? uygulamas? de?i?iyor mu?
Bu konuda henüz bir netlik yok. Ancak taban maa? uygulamas? dü?ük maa? alan emekliler aç?s?ndan büyük avantaj olu?turdu. Çal??ma hayat? k?sa sürmü?, k?smi emekli olmu?, malulen emekli olmu? ya da asgari ücretten prim yat?rm?? birçok sigortal?n?n emekli maa?? dü?ük kalm??t?.
Bu emeklilere Hazine'den yap?lan destek ile taban maa? ?eklinde daha yüksek ayl?klar ödeniyor. 8-9 bin lira ayl??? olan bir emekliye 14 bin 469 TL ödeniyor. Bu rakam Temmuz da daha da artacak. Ancak taban maa?a yak?n ayl?k alanlar aç?s?ndan baz? sorunlar da ortaya ç?k?yor."