Dü?ük kök ayl?klar?ndan dolay? temmuz ay?nda bir lira bile zam alamayan emekliler ile EYT ç?kt???nda bir gün farkla emekli olma hakk? 20 y?l ertelenenler, yar?n ?stanbul’da büyük bir mitinge düzenleyecek. Devrimci ??çi Sendikalar? Konfederasyonu’nun (D?SK) ça?r?s?yla yar?n saat 13’te Kartal Meydan?’nda yap?lacak mitinge çe?itli emekli dernekleri de kat?lacak.
Mitingde ‘en dü?ük kök ayl??? ile emekli ikramiyelerinin asgari ücret seviyesine ç?kar?lmas?’ ve ‘tüm emekli ayl?klar?n?n da en az asgari ücrete yap?lan zam oran?nda art?r?lmas?’ gibi taleplerin yan? s?ra, 9 Eylül 1999 sonras? i?e ba?layanlar için adil bir kademeli geçi? sistemine geçilmesi de talep edilecek.
EN DÜ?ÜK EMEKL? AYLI?I ASLINDA 4 B?N 500 TL!
D?SK Genel Ba?kan? Arzu Çerkezo?lu, emeklilerin kök ayl?klar?n?n 4 bin 500 liraya kadar dü?tü?ünü an?msat?p, bunun Hazine deste?iyle 7 bin 500 liraya ç?kar?lmas?n? ‘ucube bir uygulama’ olarak niteledi.
“2008’de kabul edilen 5510 say?l? Sosyal Sigortalar ve Genel Sa?l?k Sigortas? Kanunu ile emeklilik ko?ullar? zorla?t?r?ld? ve emekli ayl?klar? sistematik bir biçimde dü?ürüldü” diyen Çerkezo?lu, “En dü?ük emekli ayl??? 7 bin 500 lira deniliyor ama asl?nda 4 bin 500 lira. Yani b?rak?n yoksulluk s?n?r?n?, açl?k s?n?r?n?n alt?nda kalan bir ayl?ktan bahsediyoruz. Bu ko?ullar?n de?i?mesi, iyile?tirilmesi laz?m” diye konu?tu.
D?SK Ba?kan? Çerkezo?lu, yar?nki miting için Bak?rköy’de halka bildiri da??tt?.
‘ASGAR? ÜCRET DÜZEY?NE ÇIKARILMALI’
Ancak yap?lacak zamlar?n telafi iyile?tirmelerle de?il, kal?c? çözümlerle gerçekle?tirilmesi gerekti?ini söyleyen Çerkezo?lu, yar?n mitingde de dile getirecekleri taleplerini ?öyle s?ralad?: “En dü?ük emekli ayl??? en az asgari ücret düzeyine ç?kar?lmal?, geri kalan tüm emekli ayl?klar?na yap?lacak zam oran? da en az asgari ücrete yap?lan art?? oran?nda art?r?lmal?. 5 y?lda 1000 liradan ancak 2 bin liraya ç?kabilen ikramiyeler de pula dönmü? durumda. ?kramiyelerin de asgari ücret düzeyine ç?kar?lmas? gerekiyor.”
B?R GÜN FARKLA 20 SENE KAYBETT?LER
Yar?n mitingde öne ç?kacak bir di?er talep de ’emeklilikte adil bir kademeli geçi? sistemi’ talebi… Cumhurba?kan? Tayyip Erdo?an, EYT ile ilgili düzenlemede hizmet süresi ve prim gününü tamamlayan 8 Eylül 1999 giri?li 2 milyon 250 bin ki?inin emekli olaca??n? aç?klam??; bu durum bir gün farkla emekli olma hakk?n? kaybedenler aç?s?ndan büyük bir e?itsizli?e yol açt??? için ele?tirilmi?ti.
Çünkü bu sisteme göre bir kad?n i?çi 38 ya??nda, erkek i?çi 43 ya??nda emekli olabilecekken, bu insanlardan bir gün sonra i?e ba?layan bir kad?n 58, bir erkek de 60 ya??nda emekli olabiliyor.
E?itlik ilkesi gere?i uyum olmas? gerekti?ine dikkat çeken uzmanlar da adil olmayan bu durum için sert bir geçi? yerine daha yumu?ak bir geçi? yap?lmas? gerekti?ini söylüyorlar.
EYT sonras? bir kad?n i?çi 38 ya??nda, erkek i?çi 43 ya??nda emekli olurken, bu insanlardan bir gün sonra i?e ba?layan bir kad?n 58, erkek de 60 ya??nda emekli olabiliyor. Emeklilikte Adalet Derne?i ise 8 Eylül 1999 sonras? SGK giri?liler için yukar?daki tablonun uygulanmas?n? öneriyor.
Yar?nki mitingde kat?lacak derneklerden Emeklilikte Adalet Derne?i’nin Ba?kan? Mihriban U?urlu da mitingde yapaca?? konu?mada bu adaletsizli?i anlatacak.
Adil bir kademeli geçi? sisteminin kabul edilmesi gerekti?ini talep edecek olan U?urlu, “Bu adaletsizli?i herkese hayk?rmak için bizzat sahneden özel konu?ma yapacak ve bu ma?duriyeti duyuraca??m. Adil bir emeklilik için herkesi pazar günü bekliyoruz” ça?r?s?nda bulundu.
Çerkezo?lu da emeklilikte adalet arayanlara yönelik ?unlar? söyledi:
“Emeklilikte çok fazla adaletsizlik, e?itsizlik var. EYT ile birlikte çözüm bulundu ama eksik oldu. Hâlâ 5 bin gün prim ma?durlar? var, k?smi emeklilik ma?durlar? var, emeklilikte adalet arayanlar var…
8 Eylül 1999 sonras?, bir gün farkla dahi sigortal? olan iki i?çinin emeklilikleri aras?nda 17-20 y?l fark olu?tu. Emeklilik ya?? konusunda adalet ve denge sa?lanmal?. 9 Eylül 1999 sonras? i?e ba?layanlar için adil bir kademeli geçi? sistemi kabul edilmeli.”
KIDEM TAZM?NATI ?SYANI DA D?LE GET?R?LECEK
Mitingde ayr?ca, iki talep daha öne ç?kacak.
Bunlardan biri, ayl?k ba?lama oranlar?n?n eski düzeyine yükseltilmesi ve kapsaml? intibak düzenlemesi ile emekli ayl?klar? aras?ndaki e?itsizli?in giderilmesi konusu olurken bir di?er talep de k?dem tazminat?na yönelik…
Orta Vadeli Program'?n (OVP) çal??ma hayat?nda öngördü?ü de?i?iklikler ve sonras?nda Cumhurba?kan? Yard?mc?s? Cevdet Y?lmaz'?n aç?klamalar?, ‘k?dem tazminat? kalk?yor mu' endi?elerine yol açm??t?.
OVP metninde, Otomatik Kat?l?m Sistemi'nin (OKS) ‘ikinci basamak emeklilik sistemine' dönü?ece?i ve bu kapsamda Tamamlay?c? Emeklilik Sistemi (TES) kurulaca?? ifade edilmi?ti.
2024’ün son çeyre?inde hayata geçmesi beklenen bu sistem ile k?dem tazminat?n?n da yeniden düzenlenmesi bekleniyor.
Bu sistem hayata geçerse de, çal??an art?k k?dem tazminat?n? i?ten ayr?l?rken toplu olarak de?il, emeklilik döneminde ayl?k ödeme ?eklinde alacak.
Ancak ?öyle bir tehlike var: Mevcut emekli ayl???n?n yan?nda al?nacak bu tutar, ikinci bir emekli maa?? gibi lanse edilip çal??an?n lehine bir durum gibi gösterilse de hem i?çinin k?dem tazminat? ile hak etti?i toplu para imkân? elinden al?nm?? olacak hem de i?verenin ödemesi muhtemel dü?ük oranl? prim nedeniyle i?çinin eline dü?ük bir rakam geçecek.
Yar?nki mitingde bu konuya ili?kin de talepler s?ralanarak ‘K?dem tazminat? k?rm?z? çizgimizdir’ denilecek.