Ayr?ca ?ZSU taraf?ndan ya?mur suyu ?zgaralar?n?n bak?m yetersizli?i yüzünden ?zgaralar?n pislik ve çamurla dolarak iyice darald???, çökmü? olan rögarlar?n bask?s?yla hasar gören enerjili kabloda olu?an kaçak ak?m?n, ya?mur suyunu tahliye edemeyen ?zgaralar? nedeniyle kaçak enerjili kabloyla bulu?tu?u vurguland?.
?zmir'de, 12 Temmuz günü saat 18.00 s?ralar?nda ba?layan sa?anak nedeniyle birçok ilçede sokaklar suyla doldu. Sa?anaktan korunmak isteyen ?zmir Demokrasi Üniversitesi T?p Fakültesi ö?rencisi Özge Ceren Deniz, suyla dolan yolda elektrik ak?m?na kap?ld?. Onu kurtarmak isteyen ikinci el e?ya sat??? i?iyle u?ra?an ?nanç Öktemay da ak?ma kap?l?p, bir anda y???ld?. Deniz ve Öktemay, kald?r?ld??? hastanede ya?am?n? yitirdi. ?nanç Öktemay ?zmir'de, Özge Ceren Deniz ise Osmaniye'de topra?a verildi. Olay?n ard?ndan ba?lat?lan soru?turma kapsam?nda 42 ki?i hakk?nda 'Taksirle öldürme' suçundan 15'er y?la kadar hapis cezas? istendi. Suçun bilinçli taksirle i?lenmesi nedeniyle TCK'n?n 22/3'ün maddesi gere?ince san?klara verilecek cezan?n yar? oran?nda art?r?larak 22 y?l 6'?ar aya ç?kar?lmas? talep edildi. ?nanç Öktemay'?n ailesi yarg?lama sürecinde davadan çekildi.
MEMURLAR DA YARGILANACAK
Geçen ekim ay?nda ?zmir 10'uncu A??r Ceza Mahkemesi'nde görülen karar duru?mas?nda cezalar aç?kland?. Heyet; Ali Külak, Do?an K?l?ç, F?rat Akbay ve Mesut Türkan'? 10 y?l; Ahmet Orhan Kayg?s?z, Arif Kapu?, Mehmet Fatih Tosun, Mehmet Zeki Aytulun, Mert Ceylan, Alper Do?an, Erman Çar?k, Hamza Bayram, Abdülkadir Sat?k, Mürsel Ar?c?, Yavuz Üner ve Cenan Demircan'? 8 y?l 9 ay hapis cezas?na çarpt?rd?. Heyet; Alara Ekli, Ahmet Demircan, Bar?? Sevgili, Cengiz Topel Demircan, Deniz Sunal, ?brahim ?ara, Koray Arif F?rat ve Volkan ?irin'e 5 y?l, Ali Arcan, Ekrem Y?ld?r?m, Mustafa Atakan, Necati Ergin, Sefa Pi?kinleblebici ve Zekeriye T??tepe'ye ise 4 y?l 2 ay hapis cezas? verdi. Ahmet Çelik, Erkut Bozkurt, Hakan Günay, Halit Özpelit, Serhat Ekin, Tahsin Erdo?an, Ufuk Ery?lmaz, U?ur Yüksel ve Mehmet Zeki Alkan beraat ederken, yurt d???nda ya?ayan 1 san???n dosyas? ayr?ld?.
Heyet ayr?ca tutuksuz yarg?lanan 5 san???n da tutuklanmas?na karar verdi. Böylelikle tutuklu san?k say?s? 15'e ç?kt?. Öte yandan ?zmir Bölge ?dare Mahkemesi 1'inci ?dari Dava Dairesi, memur 6 san???n yarg?lanmas?na karar verdi.
'DAHA ÖNCE DE ÇARPILMALAR OLMU?'
?zmir 10'uncu A??r Ceza Mahkemesi, san?klara verilen cezalar?n gerekçesini aç?klad?. 535 sayfal?k gerekçeli kararda; güvenlik kameras? tarih ve saatine göre 9 Ocak 2024 günü saat 13.35 s?ralar?nda olay?n meydana geldi?i kapa??n alt?ndan duman geldi?i, vatanda?lar?n buradan ç?kan duman? birbirlerine gösterdikleri sonras?nda vatanda?lar taraf?ndan buraya bir adet duba b?rak?ld??? belirtildi. Güvenlik kamera saatine göre saat 15.59 ve 16.26 s?ralar?nda olay?n meydana geldi?i bölgeden duman ç?kt??? izlendi?i, saat 16.27 s?ralar?nda s?rt?nda GDZ Elektrik ibaresi bulunan görevlilerin olay?n meydana geldi?i yere gelerek çal??maya ba?lad??? belirtildi. Saat 17.05'te görevlilerin olay yerinden ayr?ld??? vurguland?. 19 Ocak 2019 tarihinde bir yerel gazetede ayn? yerde elektrik kaça?? oldu?u, yoldan geçen vatanda?lar? elektrik çarpt???, ak?mdan kaynakl? yoldaki ta?lar?n ?s?nd???, bu nedenle bir köpe?in öldü?ü, bölgede bulunan esnaf?n kendi imkanlar? ile çözümler buldu?u haberinin yer ald??? aktar?ld?.
Olay?n ya?and??? ya?mur suyu ?zgaralar? için ?ZSU taraf?ndan ihaleye ç?k?ld???, Argan Mühendislik-Arif Kapu?'a ait olan tek bir firman?n teklif verdi?i ve ihaleyi de ald???n?n alt? çizildi. Gerekçeli kararda 3 Ocak'? 4 Ocak'a ba?layan gece ya?mur suyu ?zgaralar?n?n montaj?n?n yap?ld???, ya?mur suyu ?zgaralar?n?n ihaleyi müteakiben, ?ZSU taraf?ndan yer teslimi ve sözle?me yap?lmaks?z?n Arif Kapu?'a ya?mur suyu ?zgaralar?n?n montaj?n?n yapt?r?ld??? sonucuna ula??ld???na vurgu yap?ld?.
'YERDEN ÇIKAN KABLOLARDA DUMAN ÇIKMAKTA'
Kararda elektrik yeralt? kablolar?n?n projedeki derinlikte olmad???, projedeki gibi 70 santim derinlikte olmas? durumunda, ?zgaran?n beton kütlesi oturmu? olsa bile kablolara hasar veremeyecek oldu?undan kazan?n ya?anmayaca??n?n aç?kça ortada oldu?u vurguland?. Gediz Elektrik ?irketi'nin ihale eki projelere ayk?r? olarak i?in geçici ve kesin kabulünü yaparak potansiyel çok tehlikeli durumun varl???na sebebiyet verdi?i, yerinde yap?lan imalat?n KET projelere de uygun olmad??? belirtildi.
Kararda 9 Ocak 2024 tarihinde elektrik kablosunda yap?lan tespite ili?kin sistem Gediz Elektrik sistem içi haberle?me yaz?l?m?nda, 'yerden geçen kablolardan duman ç?kmakta, mazgala giderse elektrik çarpmas? olu?abilir' bilgisinin sisteme aktar?ld??? vurguland?. Olay?n ya?anmas?ndan çok önce asl?nda olay?n ya?and??? noktada ciddi bir ar?zan?n oldu?u kan?s?na var?ld??? belirtildi. Ancak tedbir al?nmamas?n?n, yap?lacak reaktif (koruyucu) önlemler ile riskin bertaraf?na veya kabul edilebilir risk seviyesine çekilmesine ili?kin herhangi bir uygulaman?n yap?lmad??? da kaydedildi.
'HERHANG? B?R ÖNLEM ALINMAMI?'
?ZSU taraf?ndan yap?lan 3 ve 4 Ocak 2024 tarihlerindeki ya?mur suyu rögarlar?n?n montaj?nda elektrik kablolar?na hasar verildi?i, Gediz Elektrik ?irketi taraf?ndan hasar gören kablolarda bir daha benzer hasar?n ya?anmamas? ad?na reaktif/proaktif herhangi bir önlem al?nmad??? kararda yer ald?. Kararda kurumlar?n riski bertaraf edecek veya kabul edilebilir risk düzeyine dü?ürecek bir çal??ma yapmad?klar? vurguland?.
?ZSU taraf?ndan rögar kapaklar?nda basit onar?mlar yap?larak riski bertaraf edecek veya kabul edilebilir risk düzeyine dü?ürecek bir çal??man?n yap?lmad???, önlem plan? ve risk analizi yap?lmad???, rögarlar?n çökmesiyle elektrik yeralt? kablolar?n?n hasar görmeye ba?lamas? anla??lm?? olmas?na ra?men herhangi bir önlem al?nmad???na dikkat çekildi. Sadece kablolara basit onar?mlar yap?ld??? ve kal?c? çözümler üretilmedi?i, ya?anan su bask?nlar?n? engellemek için san?klardan Arif Kapu?'a takviye olarak yapt?r?lan ya?mur suyu ?zgaralar?n?n çal??mamas?ndan dolay? su bask?nlar?n?n devam etti?i belirtildi.
Bask?nlar?n yeni tarihli olmad???, önceki y?llarda da benzer görüntülerin çok ya?and???n?n sabit oldu?unun alt? çizildi. ?ZSU taraf?ndan teslim al?nan ya?mur suyu ?zgaralar?n?n bak?m yetersizli?i yüzünden ?zgaralar?n pislik ve çamur dolarak kesidinin iyice darald???, çökmü? olan rögarlar?n bask?s?yla hasar gören enerjili kabloda olu?an kaçak ak?m?n, ya?mur suyunu tahliye edemedi?i kaydedildi. Tahliye edilemeyen suyun ise kaçak enerjili kabloyla bulu?tu?u vurguland?.
'OLA?ANÜSTÜ DO?A OLAYI YOK'
Elektrik yeralt? alçak gerilim kablo tesisindeki elektrik kaça??ndan kaynakl? olarak öncelikle Özge Ceren Deniz'in elektrik ak?m?na kap?lmas? ve sonras?nda onu kurtarmaya çal??an ?nanç Öktemay'?n Özge Ceren Deniz'le temas? sonras?nda kaçak elektrik ak?m?na kap?larak hayatlar?n? kaybetmeleri, ?nanç ve Özge'yi kurtarmaya çal??an Ersin Eren Çavga'n?n yaraland??? olayda öngörülemeyecek ve önlenemeyecek olan herhangi bir ola?anüstü do?a olay?n?n bulunmad??? belirtildi. Olay?n öngörülebilir ve önlenebilir oldu?u, kaç?n?lmazl?k unsurunun ise bulunmad???, Deniz, Öktemay ve Çavga'n?n olay?n gerçekle?mesini tetikleyecek herhangi bir tehlikeli hareketlerinin ve ki?isel kusurlar?n?n bulunmad??? kararda yer ald?.
Olay?n gerçekle?mesinde birtak?m ihmaller ve teknik kusurlar silsilesi ile Deniz, Öktemay ve Ersin Eren Çavga d???nda geli?en zincirleme kusur unsurlar?n?n sebep oldu?u, tespit, görü? ve kanaatlerinin bildirildi?i vurguland?.
'KUSUR ORANLARI YER ALDI'
San?klardan Ali Külak, F?rat Akbay, Do?an K?l?ç ve Mesut Türkan'?n 1'inci dereceden; Abdulkadir Sat?k, Ahmet Orhan Kayg?s?z, Alper Do?an, Arif Kapu?, Erman Çar?k, Hamza Bayram, Mehmet Fatih Tosun, Mehmet Zeki Aytulun, Mert Ceylan, Mürsel Ar?c?, Yavuz Üner ve Cenan Demircan'?n 2'inci dereceden; Alara Ekli, ?brahim ?ara, Bar?? Sevgili, Cengiz Topel Demircan, Deniz Sunal, Koray Arif F?rat, Volkan ?irin ve Ahmet Demircan'?n 3'üncü dereceden; Ali Arcan, Ekrem Y?ld?r?m, Mustafa Atakan, Necati Ergin, Sefa Pi?kinleblebici ve Zekeriye T??tepe'nin ise 4'üncü dereceden kusurlu olduklar?, san?klar Erkut Bozkurt, U?ur Yüksel, Ufuk Ery?lmaz, Tahsin Erdo?an, Serhat Ekin, Mehmet Zeki Alkan, Ahmet Çelik, Hakan Günay ve Halit Özpelit'in ise olayda kusurlar?n?n bulunmad??? kararda yer ald?.
1 ve 2'nci dereceden kusurlu olan san?klar?n, neticeyi öngörmesine ra?men ?ansa veya ba?ka etkenlere, hatta kendi bilgi veya becerilerine güvenerek öngörülen sonucun gerçekle?meyece?i inanc?yla hareket ettikleri bu sebeple bilinçli taksirin unsurlar?n?n olu?tu?u ve bu ?ekilde ceza verildi?i belirtildi. 3 ve 4'üncü dereceden kusurlu olan san?klar?n ise öngörülebilir neticenin objektif özen yükümlülü?üne ayk?r? hareket edilmi? olmalar? nedeniyle basit taksirle suç i?ledikleri, fiilin a??rl???yla orant?l? olacak ?ekilde her bir san?k yönünden taksire dayal? kusurlar?n?n a??rl??? da dikkate al?narak kademeli olarak alt s?n?rdan uzakla??larak ceza tayini yoluna gidildi?i vurguland?.