Merkez Bankası (MB), iklim değişikliği yüzünden barajlarda üretilen elektrik miktarının azaldığını, buna karşılık son dönemde fiyatı olağanüstü artan doğalgazdan üretilen elektrik miktarının arttığını, bunun da yeni bir zam ve enflasyon artışına yol açabileceğini hesapladı.
Merkez Bankası uzmanlarının yeni yayımlanan enflasyon raporuna koyduğu araştırma notuna göre, 2015 ila 2020 yılları arasında barajlardan üretilen elektriğin payı ortalama yüzde 22.3 düzeyinde seyrederken, bu yıl bu pay yüzde 14.6'ya geriledi. Buna karşılık aynı dönemde doğalgazın elektrik üretimi içindeki payı yüzde 32.5 düzeyindeyken bu yıl yüzde 39.3'e yükseldi.
ENFLASYONU ARTIRACAK
Merkez Bankası uzmanları, kur ve dünya fiyatlarındaki artış yüzünden ciddi ölçüde zamlanan pahalı doğalgazdan üretilen pahalı elektriğin tüketiciye zam olarak yansıyabileceği uyarısında bulundular. Uzmanların yaptığı tahminlere göre, elektrik üretim maliyetinde yaşanan bu artış elektrik fiyatlarına zam olarak yansıyacak ve bunun sonucunda da enflasyon doğrudan 0.27 puan, dolaylı olarak da 0.15 puan olmak üzere toplamda 0.42 puan yükselecek.
İTHALATIN ETKİSİ
Raporda, son dönemde uluslararası enerji fiyatlarının küresel talepteki toparlanmayla birlikte kayda değer bir oranda yükseldiği, özellikle Türkiye gibi enerji ithalatçısı ülkelerde uluslararası petrol, doğalgaz ve kömür fiyatlarındaki yüksek artışların üretici ve tüketici enflasyonları açısından olumsuz bir görüntüye yol açtığı ifade edildi. Uluslararası enerji fiyatlarındaki gelişmelerin elektrik üretim maliyetlerini doğrudan etkilediğine işaret edilen raporda, elektrik üretiminde doğalgaz ve kömür gibi ithalata dayalı kaynakların payının arttığı, bunun da elektrik fiyatlarının uluslararası enerji fiyatları ve döviz kuruna olan duyarlılığını yükselttiği belirtildi.
Kuraklık elektrik üretimini de vurdu
Eylül ayında elektrik üretimindeki payı yaklaşık yüzde 70'e ulaşan doğalgaz ve kömür fiyatlarının yıl genelinde ciddi ölçüde arttığına işaret edilen raporda, “Kuraklık ve hava koşulları gibi unsurlarla yenilenebilir enerjinin payında görülen bir azalış, doğalgaz ve ithal kömür gibi kaynaklara yönelime neden olmaktadır. Nitekim, bu yılın üçüncü çeyreğinde hidrolik kaynaklardan üretilen elektriğin payı geçmiş yıl ortalamalarına kıyasla gerilerken, doğalgazın payı yükselerek yüzde 40'a yaklaşmıştır. Elektrik fiyatlarında yüzde 10 oranında bir artış, tüketici enflasyonu üzerinde 0.27 puanlık doğrudan etki yaratmaktadır. Yİ-ÜFE elektrik fiyatlarında yüzde 10'luk bir artışın tüketici enflasyonuna dolaylı etkisinin de 0.15 puan civarında olduğuna işaret etmektedir” denildi.