Ege ?hracatç? Birlikleri Koordinatör Ba?kan? Ege Tekstil ve Hammaddeleri ?hracatç?lar? Birli?i Ba?kan? Jak Eskinazi, Ege Haz?rgiyim ve Konfeksiyon ?hracatç?lar? Birli?i Ba?kan? Burak Sertba?, Moda ve Haz?rgiyim Federasyonu Yönetim Kurulu Ba?kan? Hüseyin Öztürk ve sektör temsilcileri asgari ücrete zam sonras? Türkiye’nin ekonomisini de?erlendirdi, ihracatç?n?n taleplerini konu?tu.
Depolar a?z?na kadar pamuk dolu!
Ege ?hracatç? Birlikleri Koordinatör Ba?kan? Ege Tekstil ve Hammaddeleri ?hracatç?lar? Birli?i Ba?kan? Jak Eskinazi, döviz kurunun yükselmesinin ihracatç?lara biraz motivasyon verdi?ini ancak zararlar? kar??layabilecek boyutta olmad???n? söyledi.
Eskinazi, “Çünkü enflasyon, maliyet, asgari ücret hesaplar?m?z? altüst etti. Asgari ücretin aç?klanmas?yla eskisinden de kötü duruma geldik. Beklemedi?imiz bir durumdu. Asgari ücretin art?r?lmas?na kar?? de?iliz ama kurlardaki duru? bizi eski karamsarl???m?za götürdü, tekrar fiyat tutturamaz duruma geldik. Tekstil için geçti?imiz y?l en kötü y?llardan biriydi. Türkiye pamuk ithal ederken, üretimi kadar pamu?u devreder duruma geldi. Talep olmay?nca stoklarda ?i?meler var. Depolar a?z?na kadar pamuk dolu. Eylül ay?ndan sonra yeni hasat ç?kacak, yeni hasatla ne yap?labilece?ine dair bir fikrimiz yok. Ege’nin ihracat? pamuk nedeniyle art?yor. Dünyan?n en ucuz pamu?u bizde kurlardan dolay? ancak talep yok. Bu da bizi karamsarl??a götürüyor. Deprem bölgesi de üretim üssümüzdü ve ciddi zararlar ald?k, ?u an fabrikalar?m?z toparlanm?? durumda” dedi.
EN BÜYÜK ÜM?D?M?Z RASYONEL ZEM?N
Rusya-Ukrayna sava??ndan sonra dünyada enerji fiyatlar?n?n üç misline ç?kt???n? ama bir buçuk sene sonra geriye geldi?ini hat?rlatan Ba?kan Eskinazi, “Biz yüzde 15-20’lik dilimler halinde bu fiyatlar? dü?ürdük. Rekabetçili?imizi maliyetlerden dolay? kaybettik. Biz emek yo?un bir sektörüz. Bizde ücretler net 480 dolar brüt 800 dolar band?ndayken rakip ülkelerde 200 dolar civar?nda. Bizim dünya ile rekabet edebilme ?ans?m?z?n azald??? buradan belli. Hazine ve Maliye Bakan?m?z Mehmet ?im?ek’in göreve geldikten hemen sonra ifade etti?i Türk ekonomisi rasyonel bir zemine oturacak söylemi vard?. En büyük ümidimiz Türk ekonomisinin rasyonel bir zemine oturmas?” dedi.
Asgari ücretin y?ll?k yüzde 107,3 artm?? durumda oldu?unu aç?klayan Jak Eskinazi TÜ?K’in enflasyonuna bakt???n?zda arada 67 puanl?k fark oldu?unun alt?n? çizdi.
Eskinazi “Döviz kurlar?n?n enflasyonla ve ücretlerle paralel gitmesi laz?m. Kurban Bayram? nedeniyle bu ay 5 i? günü ihracat yap?lamayacak o nedenle ihracatta ayl?k yüzde 4 mertebesinde olan kay?p yüzde 15-20’ye ç?kacak. Y?l?n ilk yar?s?n? ekside kapataca??z. Türkiye ekonomisi böyle bir duruma dayanamaz. Türkiye’nin dövize ihtiyac? var. Sadece Ortado?u’dan gelen döviz Türkiye’nin yaralar?na merhem olmaz. Hukuk sisteminin revize edilmesi gerekiyor. Bu ?ekilde yabanc?lar yat?r?m yapamaz. Türkiye’nin s?cak paradan çok yat?r?ma ihtiyac? var. ?stihdam? sa?layacak ortama ihtiyac?m?z var. Tek derdimiz kur de?il çok farkl? sorunlar var. Rekabetçili?imiz kalkt?. Ülkelerdeki asgari ücretler belli'' dedi.
DARBE ÜZER?NE DARBE YED?K
Eskinazi, tekstil sektörünün yüzde 50’nin alt?nda kapasiteyle çal??t???n? anlatarak, “S?k?nt?l? bir döneme giriyoruz. Bayramdan sonra ihracatç?n?n Merkez Bankas?na bozdurdu?u döviz kuruna verilen fark yüzde 2’den 15’e ç?kar?lmal?. Bu da enflasyona tesir etmeyecek ve ihracatç?ya pozitif ayr?mc?l?k olacakt?r. ?hracatç?ya can suyu verilmesi laz?m. ?hracatç?n?n kurunun art?r?lmas? enflasyonu tetiklemez. ?hracatç?n?n i?lere devam etmesi için ?evk sa?lar. Makul seviyelerde tabana yay?lm?? bir kredilendirme yap?l?rsa hareketlenme sa?layabiliriz. Sadece kurun artmas?n? beklemek yerine di?er te?viklerle bask? yap?p elde edersek hayat?m?z? devam ettirebiliriz. Kurla enflasyon do?ru orant?l? olmal?. Bizim ülkemizin en büyük belas? enflasyon. Türkiye 20 senedir ayn? mallar? ihraç ediyor. ?hracatç?n?n kendini yenilemesi gerekiyor. Dünyada rekabetçi olmak için ücretlerin 350-400 dolar band?nda olmas? gerekiyor. Ülkemize 30 milyar dolar? a?an döviz getiren haz?rgiyim ve tekstil sektörlerimiz ihmal edilecek bir durumda de?il. EYT dalgas? geçirdik, sermayeleri erittik. Tekstil istihdam a??rl?kl? bir sektör, darbe üzerine darbe yedik” diyerek sözlerini noktalad?.
SERTBA?: HERKES ZAMDAN SONRA ?OKA G?RD?
Ege Haz?rgiyim ve Konfeksiyon ?hracatç?lar? Birli?i Ba?kan? Burak Sertba? ise “Rekabet ad?na asgari ücret makul seviyelerde olmal?. Bu ko?ullarda art?k rekabet bile olmayacak. Di?er ülkeler, Türkiye’de asgari ücretin 500 dolar band?nda oldu?unu duyunca art?k ülkemize sipari? bile sorulmayacak. 500 dolarl?k i?çili?in oldu?u ülkede haz?rgiyim yap?lamayacak demektir. Biz sektör olarak çok etkileniyoruz. En katma de?erli üretim yapan üretici bile zarar eder durumda. Türkiye ekonomisi rasyonel zemine oturtulmal? söyleminin içinde asgari ücret art??? var m?yd?? Herkes zamdan sonra ?oka girdi. Asgari ücret art?yorsa bile desteklerle desteklenmesi, zarar?n aza indirilmesi gerekiyordu. Biz istihdam ve kalifiye elemana odaklanm?? bir sektörüz ve mesleki e?itime yönelik birçok projemiz var. Ekonomik politikalar bizi esas gündemimizden uzakla?t?r?yor. Sektör olarak art?k umutlu de?iliz” dedi.
Ba?kan Sertba?, “Kalifiye eleman bulam?yoruz. Bugün çal??anlar?m?za yüzde 35 zam yapmam?z gerekiyor ve bunu katma de?erli üretimle kar??lama ?ans?m?z yok. En büyük pazar?m?z Avrupa’da resesyonun etkisi azal?yor. Kurlar?n artmas?yla 2024’de eski hale geliriz diye dü?ünüyorduk ancak ?u an mümkün de?il. ?hracatç?y? destekleyecek üretimi destekleyecek kararlar al?nmas?n? istiyoruz. Bizim ekonomi politikam?z? bu yönde yapmam?z laz?m. Döviz bask?s?yla, asgari ücret art??lar?yla seçim yat?r?m? yapmamam?z laz?m. Bayramdan sonra hükümetin yeni kararlar al?p ihracatç?n?n önünü açmas? gerekiyor. Dünyan?n dolay?s?yla Türkiye’nin sürdürülebilirlik diye bir gündemi var. Avrupa Birli?i ile ihracat yapacaksak bunlar? çözüyor olmam?z laz?m. Üyelerimize yönelik çok yo?un çal??malar?m?z var. Bir yandan firmalar?m?z? Avrupa Birli?i Ye?il Mutabakat’a haz?rlamaya çal???yoruz, bir yandan ekonomik kriz ile mücadele ediyoruz. Kendimizi önümüzdeki senelere haz?rl?yor olmam?z gerek” diye konu?tu.
ÖZTÜRK: MÜ?TER??LER?M?Z?N ÇO?U UZAKDO?U'YA G?TT?
Moda ve Haz?r giyim Federasyonu Yönetim Kurulu Ba?kan? Hüseyin Öztürk, “Üretim her geçen gün zora giriyor. ?hracat s?k?nt?l? durumda. Faiz enflasyon kur üçgeninden ç?k?p üretim politikam?z? oturtmal?y?z. Aksi halde Türkiye’nin kazan?mlar?ndan vazgeçmesi gerekiyor. Sektörde ya?am mücadelesi var. 12 bine yak?n üretici üyemiz var, 36 dernek var. Üreticinin dü?tü?ü tuza?? f?rsata çevirdiler, ranta çevirdiler. Ülkenin üreticisi y?llarca markam?z olsun diye çabalad?. Geçen y?l Haziran sonras? haz?rgiyimcinin dü?tü?ü nokta çok üzücüydü. ?plik ve kuma?ç?lar Covid sonras? gereksiz bir zamla haz?rgiyimcileri s?k??t?rd?. Kuzey Afrika’ya verdikleri fiyatla Türkiye’ye verdikleri fiyat aras?nda fark vard?. Mü?terilerimizin ço?u Uzakdo?u’ya gitti. Deprem bölgesinde iplik fabrikalar? kurduk, yat?r?mlar yap?ld?. Biz kendi dal?m?z? kestik, biz kendi içimizde çözüm ortakl??? de?il f?rsat ortakl??? kurduk.” dedi.
Öztürk, “Hammaddeci fiyat yükseltiyor haz?rgiyimci her türlü zorlan?yor. Haz?rgiyim sektörü ihracat s?ralamas?nda üç dört kademe a?a?? indi. Geçti?imiz aylarda haz?rgiyim sektörünün dördüncü be?inci s?raya geriledi?i oldu. Türkiye’ye 80’ler sonras? büyük bir f?rsat do?du, ülkemiz hem üretici hem ihracatç? oldu. Topra?? çok verimli, turizmi mükemmel, insan? kalifiye çal???yor. Ancak elimizi att???m?z her ürün can yak?yor. Yoksullukla mücadele eden bir ülke olduk. Günlük çözümler geli?tiriyoruz, böyle bir pozisyon dünyan?n hiçbir yerinde yok. Türkiye’den yurtd???na ne götürseniz dünyada bir de?erdir, hem f?rsatlar? kapat?yoruz hem avantajlar?. Bu aydan sonra birçok firmam?z daha da zorluk ya?ayacak. Çözüm geli?tirilmesi laz?m. Biz STK’lar olarak yanl??lar? nas?l düzeltece?iz, kamunun asli görevine dönmesi gerekiyor. Biz kamunun i?lerini yapamay?z STK’lar?n esas görevi bu de?il.” diye konu?tu.