MCBÜ Mühendislik ve Do?a Bilimleri Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dal? Ba?kan? ve Deniz Biyolo?u Prof. Dr. Ergün Ta?k?n, 2021-2024 y?llar? aras?nda TÜB?TAK destekli yürüttükleri 'Ege Denizi Makroflora Tür Çe?itlili?i ve Ekolojik Kalite Durumunun Belirlenmesi' projeleri ile Edirne Enez'den Mu?la Dalaman'a kadar Ege k?y?lar?n? tarayarak, makroalg ve deniz çay?rlar?n? tespit ettiklerini söyledi.
Ege Denizi'nde yakla??k 470 tür belirlediklerini dile getiren Prof. Dr. Ta?k?n, bu türlerin Türkiye denizel floras?n?n yakla??k yüzde 70'ini olu?turdu?unu, yeni türlerin de ke?fedildi?ini söyledi. Ege Denizi'nin ekolojik kalite durumunu da tespit ettiklerini ifade eden Ta?k?n, "Ege Denizi k?y?lar?, ?zmir iç körfez hariç, baz? yerlerde orta ama genelde iyi ve çok iyi su kalitesine sahip. Çal??ma kapsam?nda hem küresel ?s?nma hem kirlilik hem di?er bal?kç?l?k faaliyetleri nedeniyle k?y?sal makroflora da art?k yava? yava? de?i?imler oldu?unu gözlemledik" ifadelerini kulland?.
'EGE DEN?Z?'NDE 470 TÜRÜN 9 TANES? ?LK DEFA BEL?RLEND?'
Ege Denizi'ndeki 470 türün 9 tanesinin ilk defa belirlendi?ine dikkat çeken Prof. Dr. Ta?k?n, "Tespit etti?imiz türler içerisinde yabanc? türler de var. Yabanc? türler, özellikle hassas olan deniz çay?rlar? ve gölgelik olu?turan makroalglerin yerlerini kaplamaya ba?l?yor. Önümüzdeki süreç içerisinde baz? hassas türlerin tehlikede oldu?unu öngörebiliyoruz. Ege Denizi k?y?lar?nda 29 yabanc? tür belirledik. Proje kapsam?nda 0-40 metre aras? derinlikte yabanc? türlerin yay?l?? alanlar?n?, habitata etkilerini gözlemledik. Özellikle baz? yabanc? türler, a??r? yay?l?mc? özellik göstermesinden kaynakl? yerli türlerin yerini alarak habitat? tamamen kaplayabiliyor. Gelecek dönemlerde yerli ve hassas türlerin ortamdan çekilmesiyle, yabanc? türler baz? bölgelerde tamamen habitata hakim olacak. Örne?in Babakale, Ayval?k k?y?lar?nda bunu gördük. Yerli türlerin, özellikle deniz çay?rlar?, gölgelik olu?turan makroalglerin içerisinde çok say?da deniz canl?s? bulunuyor. Deniz çay?r?nda 1000'in üzerinde tür ya??yor, ürüyor, bar?n?yor ya da besleniyor. Deniz çay?rlar?n?n çekilmesiyle buradaki türler farkl? noktalara gidecek, üremekte olan bal?k türleri ba?ka yerlere göç etmek zorunda kalacak. Yabanc? türlerin habitata zarar verdi?i gibi ekonomik olarak da zararlar? var" dedi.
'B?YOÇE??TL?L???M?Z? KORUMAYA YÖNEL?K STRATEJ?LER GEL??T?RMEM?Z GEREK?YOR'
Prof. Dr. Ta?k?n, sözlerini ?öyle sürdürdü:
"Bu çal??ma sonucunda art?k k?y?lar?m?zda ciddi bir karasal bask?n?n oldu?unu, de?arj sular?n?n, evsel ve endüstriyel at?klar?n, bal?kç?l?k faaliyetlerinin, liman faaliyetlerinin bask?s?n? suyun alt?nda görebiliyoruz. Deniz çay?rlar?na, gölgelik olu?turan türlere, biyoçe?itlili?imizi korumaya yönelik stratejiler geli?tirmemiz gerekiyor. Küresel ?s?nman?n hissedilebilir ?ekilde oldu?unu görebiliyoruz. Ama karasal k?s?mda i?e kirlili?i önleyerek ba?layabiliriz. Deniz çay?rlar?n?n, alglerin bulundu?u yerlerde bal?kç?l?k faaliyetlerini 40 metre ve alt? derinli?e çekmek önemli. Marina ve limanlar?, çay?rlar?n oldu?u bölgelerde yapmamam?z gerekiyor. Gemilerde ekolojik çapalar?n kullan?lmas? gerekiyor. Buna yönelik ad?mlar?n acil olarak at?lmas? görü?ündeyim." (DHA)