Türkiye’de ihracat 27 sektörde kayda alınırken, Ege İhracatçı Birlikleri çatısı altında 12 ihracatçı birliği bulunuyor. Ege İhracatçı Birlikleri’nde temsil edilmeyen sektörler içinde ihracatta en güçlü olan sektör Kimya sektörü. Hem kimya sektörünün en büyük firmaları hem de temiz enerjiye yönelik yeni nesil yatırımlar da İzmir’in Kuzey aksında Aliağa, Bergama, Çandarlı, Dikili, Menemen’de kümelenmiş durumda.
Ege İhracatçı Birlikleri’nin Ekonomi Gazetesi iş birliğinde düzenlediği “Ege İhracat Buluşmaları”nın bu seferki toplantısı 18,3 milyar doları bulan yatırımlarıyla Türkiye’nin en büyük doğrudan dış yatırımcısı ve en büyük entegre endüstri grubu SOCAR Türkiye’de gerçekleşti.
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, “SOCAR Türkiye bugüne kadarki en büyük yatırımlarını Türkiye’nin ilk ve tek entegre petrokimya tesisi olan Petkim ve STAR Rafineri entegrasyonu ile Ege Bölgesi’nde gerçekleştirdi. Büyük sanayi yatırımlarıyla yaratılan katma değerle Ege Bölgesi’nin geldiği nokta bizleri gururlandırıyor. Dünyada bir yandan ticaret savaşları ve korumacılık önlemleri yaşanırken, pandemi nedeniyle arz, talep ve finans boyutlarıyla kendimizi bir krizin içinde bulduk. Bütün bu sürecin ardından ülkemizde yaşanan yüksek enflasyon düşük kur döngüsünde sermayelerimiz eridi. Türkiye ekonomisi son üç yılda enflasyon, faiz, kur gibi temel göstergeler de ciddi bir istikrarsızlık yaşadı.” dedi.
Şu anki döviz kuru ihracat artışını yavaşlatıyor
Başkan Eskinazi, “İhracata dayalı bir büyüme hedefliyorsak, mevcut döviz kurları bu büyümeye destek olmalı. Döviz kurları üzerindeki baskı kademeli kaldırılırsa ihracat hedeflerine ulaşır hatta üzerine çıkarız. Yatırım yapılması için yeni kolaylıklar yeni destekler getirilmesi gerekiyor. Yabancı alıcılar Türkiye’den stabil bir ekonomi bekliyor. Bizim için öncelikli adım kurda ve fiyatlarda istikrar sağlanmasıdır. Türkiye’nin rekabetçi olabilmesi için 2024 yılında yeni yatırımlar yapması gerekiyor. Sanayicilerimiz gerçekten zorlu günler geçiriyor. Üretim maliyetleri yüksek, krediler pahalı, finansman bulmak zor. Fiyatlar o kadar değişken hale geldi ki, uzun vadeli fiyat veremiyorsunuz. Şu anki döviz kuru ihracat artışını yavaşlatıyor. Türkiye kaybettiği döviz kuru avantajını geri kazandığı takdirde 2025’in ortalarından itibaren önümüzü daha rahat görürüz.” diye konuştu.
Almanya, artık ABD ve Çin'e karşı zemin kaybetmiş durumda
Jak Eskinazi, “Pandemide tedarik zincirlerinin hasar görmesi, ardından Rusya-Ukrayna savaşı ile birlikte yaşanan "energy crunch" birçok ülkenin iş modelini kalıcı şekilde olumsuz etkiledi. Dünyada enerji yoğun sektörlerde yaşanan ve diğer sektörlere de sirayet eden sanayisizleşme süreci sonucunda sanayi üretimi geriledi. Dünyanın en gelişmiş kimya kompleksi olan Almanya, artık ABD ve Çin'e karşı zemin kaybetmiş durumda. Almanya'da kimya sanayi üretimi son 2 yılda yüzde 23 azaldı. Hacim açısından ise Çin, kimya endüstrisinde ana rolü oynuyor.” dedi.
Dünyanın en büyük kimya şirketleri arasında 103’üncü sırada Petkim yer alıyor
Ege Bölgesi, 2023 yılında Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan faaliyet illeri ihracat istatistiklerine göre 42,6 milyar dolarlık ihracata imza attığına değinen Başkan Eskinazi sözlerine şöyle devam etti.:
“Ege İhracatçı Birlikleri ise 2023 yılında 18 milyar 259 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı en büyük 500 sanayi kuruluşunun 131 tanesi Ege Bölgesi’nde faaliyet gösteriyor. Türkiye’nin ilk 1000 ihracatçı listesinde 160 Egeli ihracatçı yer alıyor. SOCAR Türkiye, hem Ege İhracatçı Birlikleri üyeleri arasında en fazla ihracat yapan firmalar arasında ilk sıralarda hem de kimya sektöründe de ihracat şampiyonluğuyla güçlü konumunu sürdürüyor. Dünyanın en büyük kimya şirketleri arasında 103’üncü sırada Petkim yer alıyor.”
Ege Bölgesi’nin kimyevi maddeler ihracatı 6 milyar doları aşıyor
Başkan Eskinazi, Türkiye’de ihracat 27 sektörde kayda alınırken, Ege İhracatçı Birlikleri çatısı altında 12 ihracatçı birliği bulunduğunu vurguladı.
“EİB’de birliği olmayan ancak ihracatta güçlü olan sektörler var. Özellikle İzmir sektörel çeşitliliğin ve zenginliğin zirvede olduğu bir şehir. EİB’de temsil edilmeyen sektörler içinde ihracatta en güçlü olan sektör Kimya sektörü. Ege İhracatçı Birlikleri bünyesinde Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği olmadığı için üretimini ve ihracatını Ege Bölgesi’nde yapmasına rağmen ihracatını İstanbul ve Mersin’den kayda aldıran Ege Bölgesi firmalarının ihracat rakamları da eklendiğinde Ege Bölgesi’nin kimyevi maddeler ihracatı 6 milyar doları aşıyor.”
Ege Bölgesi’nde kimya sektöründe irili ufaklı ihracat yapan 3 bin 200 firma olduğunun altını çizen Jak Eskinazi, Ege İhracatçı Birlikleri olarak yaklaşık 10 yıldan fazla süredir Ege Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin kurulması için çaba gösterdiklerine değindi.
“Ticaret Bakanlığımızın 2024 yılı başında kamuoyu ile paylaşmaya başladığı; faaliyet illerine göre ihracat istatistiklerine göre İzmir, 2023 yılında 23 milyar 794 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. Bu ihracata en büyük katkıyı 5,8 milyar dolarla kimya sektörü gerçekleştirdi.”
İzmir’in Kuzey aksı temiz enerji imalatında merkez olacak
Başkan Eskinazi, “Hem kimya sektörünün en büyük firmaları hem de temiz enerjiye yönelik yeni nesil yatırımlar İzmir’in Kuzey aksında Aliağa, Bergama, Çandarlı, Dikili, Menemen’de kümelenmiş durumda. İzmir’in Kuzey aksının çok yakında temiz enerji imalatında merkez olacağını net bir şekilde söyleyebiliriz. Türkiye’de İhracatçı Birlikleri arasında sürdürülebilirlikte öncü Ege İhracatçı Birlikleri olarak temiz enerji sektörünün daha güçlü bir şekilde temsili için Türkiye’nin ilk Temiz Enerji Ekipman ve Hizmet İhracatçıları Birliği'nin kurulması girişimlerimize de devam ediyoruz. Türkiye’nin rekabetçi olabilmesi için önümüzdeki süreçte yeni yatırımlar yapması gerekiyor. Yeni yatırımlarla ihracat hedeflerimize ulaşacağımıza inanıyoruz.” dedi.
Türk Eximbank olarak 2024 yılında ihracatımıza 50 milyar dolar destek sağlamayı hedefliyoruz
Türk Eximbank Ege Bölge Müdürü Gülom Timurhan, “2023 yıl sonu itibarıyla ihracatçılarımıza 19,6 milyar dolar kredi desteği sağladık. Aynı zamanda ülkemizin en büyük alacak sigortası kuruluşu olarak 2023 yıl sonu itibarıyla sigortaladığımız vadeli ihracat alacakları tutarı 22,4 milyar dolardır. Böylece ülkemiz ihracatına sağladığımız destek 2023 yılında toplamda 42 milyar dolara ulaşmıştır. 2024 yılı ilk 4 ayda ise 7,3 milyar dolar kredi, 7,6 milyar dolar sigorta olmak üzere ülkemiz ihracatına toplam 14,9 milyar dolar destek sağladık. Asya Altyapı Yatırım Bankası’ndan halihazırda sağladığımız 100 milyon dolar tutarındaki 10 yıl vadeli kredi işlemi ile Japon İhracat ve Yatırım Sigortası (NEXI), Dünya Bankası, Asya Altyapı Yatırım Bankası, ICIEC gibi uluslarüstü kurumların garantileri/sigortaları altında sağlanacak kaynaklar ile ihracatçılarımızın karbon dönüşümü süreçlerinin desteklenmesi, yeşil yatırımların desteklenmesi, yeşil ürün üreticilerinin desteklenmesi, KOBİ’lerin finansmanı, kadın girişimcilerin ve kadın istihdamının desteklenmesi gibi birçok alanda ihracatçılarımıza sunduğumuz desteği artıracağız. Bu kapsamda sağlanacak olan 1,7 milyar dolar uzun vadeli kaynağın 1,4 milyar dolar tutarındaki kısmı doğrudan ihracatçılarımızın yeşil dönüşümlerini finanse etmek amacıyla temin edilmiştir. Bankamızın sermayesi 2023 yılı başında 13,8 milyar TL iken şuan 35,7 milyar TL’ye ulaşmıştır. Türk Eximbank olarak 2024 yılında ihracatımıza 50 milyar dolar destek sağlamayı hedefliyoruz.” diye konuştu.