Emeklilikte Ya?a Tak?lanlara (EYT) emeklilik hakk? getiren yasa teklifinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki görü?meleri sert tart??malarla ba?lad?. Milletvekillerinin yan? s?ra sivil toplum kurulu?lar?n?n da yo?un ilgi gösterdi?i EYT düzenlemesinin görü?üldü?ü salonda bo? sandalye kalmad?. Görü?meler öncesinde komisyon salonunda döviz açarak tepkilerini dile getiren muhalefet milletvekilleri Ba?-Kurlularla ç?rak ve stajyerlerin ma?duriyetinin devam etti?ini söylediler. Düzenlemeyi komisyona sunan AK Parti Grup Ba?kanvekili Muhammet Emin Akba?o?lu, düzenlemenin bütçeye maliyetinin 194.4 milyar lira olaca??n? aç?klad?. Ancak Hazine ve Maliye Bakan? Nureddin Nebati'nin bir gün önce 255 milyar liral?k maliyet hesaplamas? kafalar? kar??t?rd?. Bu y?l 2.2 milyon ki?inin emeklilik hakk?na kavu?aca??, bunlardan 1.7 milyonunun çal??maya devam edece?i, 550 binin ise emekliye ayr?l?p i? hayat?ndan uzakla?aca?? tahmin ediliyor.
‘EN DÜ?ÜK EMEKL? AYLI?I 8 B?N 500 TL OLSUN’
Görü?meler öncesi açt?klar? dövizlerle EYT'nin eksik kalan bölümlerini ele?tiren muhalefet milletvekilleri özellikle Ba?-Kurlularla ç?rak ve stajyerlerin ma?duriyetine dikkat çekerlerken en dü?ük emekli ayl???n?n da 8 bin 500 TL'ye ç?kar?lmas?n? talep ettiler.
Aç?lan dövizlerde ?u mesajlar verildi:
“Ba?-kur Yunanistan'?n sosyal güvenlik kurumu mu?, “8 Eylül 199 sonras? için kademeli geçi? düzenlensin” “Stajyer diyor ki; Avrupa'da staj yapsayd?m sayacakt?n?z! Bu ayr?mc?l?k niye?”, “Esnaf?n 2000 y?l? öncesi tescil ma?duriyeti giderilsin”, “En dü?ük emekli ayl??? 8 bin 500 TL olsun”, “Staj ve ç?rakl?k SGK ba?lang?ç say?ls?n”, “Emeklilikte prime tak?lanlar olmas?n”, “Ayn? ya? ve ayn? prim günü: SGK giri?i 8 Eylül 1999 Emeklilik: 2024; SGK giri?i 9 Eylül 1999 Emeklilik: 2041” “Ayl?k ba?lama oran? ertelensin”, “Sadece EYT'ye de?il depreme de tak?ld?k diyen sesi duyun!”
ETK? ANAL?Z?: 194,4 M?LYAR TL
Komisyona sunulan EYT'nin etki analizine göre yasa ç?kt???nda bu y?l 2.2 milyon ki?inin emekli olmas? bekleniyor. Hemen emekli olabilecek 2.2 milyon ki?inin 1.7 milyonu i?çi, 89 bini esnaf ve çiftçi, 496 binini de kamu çal??anlar?ndan olu?uyor. Bununla birlikte, ilerleyen y?llarda 3.5 milyon i?çi, 619 bin esnaf ve çiftçi, 669 bin memur yasa kapsam?nda emekli olabilecek.
Sigortal?lar?n yüzde 25'inin emekli olaca?? ve yerlerine yeni personel al?naca?? varsay?m? ile haz?rlanan etki analizine göre, Mart 2023 döneminde emekli ayl???, 1.100 liral?k bayram ikramiyesi ve 4/b prim kayb?n?n SGK'ya maliyeti 144.7 milyar lira olacak. 49.7 milyar lira da kamu personeli üzerinden bütçeye yük gelecek.
Böylece bu y?l?n 10 ayl?k döneminde toplam maliyet 194.4 milyar lira olacak. Sisteme hiç kimsenin girmemesi halinde, yani emekli olanlar?n yerine yeni çal??anlar?n girmemesi durumunda ilave 45.5 milyar lira daha ek yük gelebilecek.
Rakamlarla EYT:
Mart 2023'te emekli olacak ki?i say?s?: 2 milyon 200 bin ki?i
Toplamda emekli olacak ki?i say?s?: 4 milyon 800 bin ki?i
Mart-Aral?k 2023'te bütçeye toplam yükü: 194.4 milyar TL
Mart 2023'te emeklilik hakk? kazanacak ki?i say?s?:
* SGK'li: 1.7 milyon
* Ba?-Kur’lu: 89 bin
* Emekli Sand???: 496
* Emekli olup çal??acak ki?i say?s?: 1 milyon 700 bin
* Emekliye ayr?l?p istihdamdan ç?kacak ki?i say?s?: 550
* Emeklili?i hak edecek 2.2 milyon ki?inin ortalama ya??: 48.5, emeklili?e kalan ortalama süresi: 6.3 y?l