Ege Sanayici ve ?? ?nsanlar? Derne?i (ES?AD) merkezinde düzenlenen ?klim Krizi Zirvesi, ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, ES?AD Yönetim Kurulu Ba?kan? Sibel Zorlu, Rotary 2023 -2024 GLDG Ayda Özeren, Rotary ESRAG Zone 21 Ba?kan? ?afak Özsoy, Rotary 2440. Bölge ?klim Krizi ve Çevreyi Koruma Ana Komite Ba?kan? ?smail Gökhan Ç?tak’?n konu?malar?yla ba?lad?. Natural Rotary Kulübü Ba?kan? Meltem Onay’?n moderatörlü?ünü üstlendi?i zirvede, iki gün boyunca 6 panel ve yuvarlak masa toplant?s? düzenlenecek. Kat?l?mc?lar?n ayak izinin al?nd??? zirveden ç?kan veriler ?ngilizce ve Türkçe olarak kitapla?t?r?ld?ktan sonra ?zmir’deki tüm kurum ve kurulu?larla payla??lacak.
D?RENÇL? KENTLER YARATACA?IZ
Çok say?da kat?l?mc?n?n yer ald??? zirvede konu?an Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, dünyan?n son 50 y?lda 1.2 derece ?s?nd???n? belirterek, “Nas?l ki insan?n ate?i 38 dereceye ç?k?nca hasta oluyorsa, dünyam?z da hasta. Is?s? artt?kça sa?l???n? kaybediyor. Biz deprem, sel, tsunami oldu?unda ?a??r?yoruz. Oysa bunlar hastal?k belirtileri. Hiçbirimizin hasta bir gezegende sa?l?kl? olma ihtimali yok. Hastal???n en yo?un belirtilerini gösterdi?i yer de ne yaz?k ki Akdeniz havzas?. Daha fazlas?yla kar??la?aca??z. Daha çok seller, hortumlar, tsunamiler görece?iz. Bundan kaç?? yok. Ama tüm bu afetlere kar?? dirençli kentler yarataca??z. Önceli?imizi eski yap? stokunun iyile?tirilmesi, gelecek ku?aklara daha iyi ya?am alanlar? olu?turulmas? gibi konulara verece?iz. Ba?ka çaremiz yok” dedi.
KURDA, KU?A, A?A
?nsanl???n do?an?n bir parças? oldu?unu ifade eden Soyer, ?öyle devam etti: “Önemli yan?lg?lardan biri de do?ay? çevre olarak tarif ediyoruz. Önce dilimizi de?i?tirmemiz gerekiyor. Çevre ne demek, merkezine kendinizi koydu?unuz bir ?ey demek. Biz ad?na çevre müdürlü?ü, çevre bakanl??? diyoruz ama asl?nda do?ay? kastediyoruz. Ama merkezinde bizim oldu?umuz bir do?a. Bir kere öncelikle bunu de?i?tirmemiz gerekiyor. Biz do?an?n ne merkezindeyiz ne üstündeyiz. Onun bir parças?y?z sadece. Sanki nehirleri, ovalar?, da?lar? biz
yaratm???z gibi davran?yoruz. Anadolu’da çok güzel bir söylemimiz var. Tohum atarken ‘kurda, ku?a, a?a’ diye at?l?r. Asl?nda bunun bir matemati?i var. Atalar?m?z ‘iki do?aya, bir bana’ demi?. Yani sürdürülebilirli?in matemati?i böyle. Bizim dünyay? yeniden ke?fetmeye ihtiyac?m?z yok. Kadim kültürümüzün bize b?rakt??? miras? anlamaya ihtiyac?m?z var.”
SIFIR KARBON HEDEF?
Avrupa’n?n iklim nötr ve ak?ll? ?ehirler misyonuna Türkiye’den seçilen iki ?ehirden birinin ?zmir oldu?unu hat?rlatan Soyer, “2050 y?l?ndaki s?f?r karbon hedefini 2030’a çektik. 2030’da ?zmir, karbon nötr bir ?ehir olacak. Bunun zor oldu?unu biliyoruz ama yapaca??z. Bizim ba?ka bir önceli?imiz olamaz. ?ZSU’da 100. Y?lda 100 Proje hedefimizi aç?klad?k. Asl?nda hal?n?n alt?na süpürülen görmezden gelinen ne kadar kronik mesele varsa, ne kadar çözümsüz kalm??, ertelenmi? i? varsa o yüz projeyle bunlar? yapaca??z ve bizden sonra torunlar?m?z da bu ?ehirde t?pk? bizden öncekiler gibi güvenle sa?l?kla mutlulukla ya?ayacaklar. Bunun için 20 milyar liral?k bütçe ay?rd?k. Önümüzdeki 2-3 senede bu paray? harcam?? olaca??z. ?zmir ?ktisat Kongresi’nde önemli bir tespit yap?ld?. Ekonomiyle ekoloji aras?ndaki ili?kinin sadece ses uyumundan ibaret olmad???n?n tespiti yap?ld?. Ekonomi ve ekolojinin birlikte dü?ünülmesi ve birlikte yol al?nmas? gerekti?i ortaya kondu. Bence o tespit iktisat kongresinin en önemli ç?kt?lar?ndan biriydi” diye konu?tu.
EGE’DE 4 DERECEL?K SICAKLIK ARTI?I
ES?AD Yönetim Kurulu Ba?kan? Sibel Zorlu da, Birle?mi? Milletler ?klim De?i?ikli?i Çerçeve Sözle?mesi 27. Taraflar Konferans?’nda (COP 27) sunulan rapora göre önlem al?nmazsa yüzy?l?n sonuna kadar dünya s?cakl???n?n 2.4 derece artmas?n?n beklendi?ini vurgulad?. ?klim de?i?ikli?inin Türkiye için de ciddi bir tehdit olu?turdu?unu kaydeden Zorlu, ?unlar? söyledi:
“Türkiye, içinde bulundu?u co?rafya itibar?yla, iklim de?i?ikli?inin etkileri aç?s?ndan dünyan?n hassas ve k?r?lgan bölgelerinden birinde yer al?yor. Ülkemizde iklim de?i?ikli?inin su ve toprak kaynaklar? üzerinde ?iddeti giderek artan olumsuz etkiler yaratmas? bekleniyor. Türkiye’de y?ll?k ortalama s?cakl???n gelecek y?llarda 2.5-4 derece artaca??, Ege ve Do?u Anadolu bölgelerinde 4, iç bölgelerde ise bu art???n 5 dereceyi bulaca?? tahmin ediliyor. Gerek Hükümetleraras? ?klim De?i?ikli?i Paneli raporlar?, gerekse yürütülen ulusal ve uluslararas? bilimsel model çal??malar?, Türkiye’nin yak?n gelecekte daha s?cak, daha kurak ve ya???lar aç?s?ndan daha belirsiz bir iklim yap?s?na sahip olaca??n? ortaya koyuyor.”
GED?Z VE MENDERES’? BEKLEYEN TEHL?KE
?klim krizinin etkilerini azaltmak ve küresel s?cakl?k art???n? 1,5 dereceyle s?n?rland?rmak için küresel sera gaz? emisyonlar?n?n h?zla azalt?lmas? gerekti?ini söyleyen Zorlu, sözlerini ?öyle sürdürdü:
“Dünya bu konuda ad?m at?yor. Bugün en fazla konu?ulan dil ?ngilizce de?il, sürdürülebilirlik. ?? modelleri sürdürülebilir kalk?nma amaçlar?na göre ?ekilleniyor. Biz de ES?AD olarak, karbon emisyonlar?n? azaltabilmek ad?na yenilenebilir, ye?il enerji kaynaklar?na geçilmesini savunuyoruz. Tar?m?n iklim de?i?ikli?inden en fazla etkilenecek sektör oldu?unu ancak ayn? zamanda iklim de?i?ikli?inin de en önemli etkenlerinden birini olu?turdu?unu biliyoruz. Gediz ve Büyük Menderes Havzalar?’nda bu yüzy?l?n sonunda yüzey sular?n?n yüzde 50’sinin kaybolaca??, tar?mda, yerle?imlerde ve sanayide a??r? su s?k?nt?s? ya?anaca??na dair tahminler yap?l?yor. Dolay?s?yla su kaynaklar?n? do?ru yönetmemiz gerekti?ini her vesileyle ifade ediyoruz. ES?AD SÜR Konferans?n? SU temas?yla düzenlemek için çal??malar?m?z? sürdürüyoruz. Öte yandan iklim de?i?ikli?ine ba?l? co?rafi insan hareketlili?ine haz?rl?kl? olmam?z gerekti?ine de dikkatleri çekiyoruz.”
DO?AYA HOYRAT DAVRANDIK
Rotary 2023-2024 GLDG Ayda Özeren konu?mas?nda do?aya verilen zararlar? telafi etmenin zorunlu oldu?unu ifade ederken, ESRAG Zone 21 Ba?kan? ?afak Özsoy ise dirençli kentler yaratman?n önemini vurgulad?. Özsoy, “21. Yüzy?l?n kayg?lar? ve beklentilerinde ekonomik kalk?nma modeliyle i?i yapmam?z?n fiili olarak mümkün olmayaca??n? görüyoruz. Yani 6 sermaye ba?l???n?n insan dahil, ekoloji, inovasyon dahil olmak üzere i? süreçlerine yerele, ulusal hükümetlere entegre edilmesi laz?m. Dirençli kentler odakl? faaliyet göstermemiz laz?m. Ekonomi ?ehirler üzerinden dönüyor art?k. Ekolojiyi ?ehirle entegre edecek ara yüzlere ihtiyaç var” dedi.
Rotary 2440. Bölge ?klim Krizi ve Çevreyi Koruma Ana Komite Ba?kan? ?smail Gökhan Ç?tak da insanl???n üretim ve tüketim biçimiyle do?aya çok hoyrat davrand???n?, iklim krizinin tetikledi?i sorunlara kal?c? çözüm bulmak gerekti?ini belirtti. Ç?tak, “Tüm dünya kararl?l?kla organize olup siyasi iradeyi, i? dünyas?n? dönü?üme zorlamad?kça adaletsizlik ve felaketler katlanarak gelece?e ta??nacak” dedi.
Aç?l?? konu?malar?n?n ard?ndan Ya?ar Üniversitesi’nden Doç. Dr. Menevi? Uzbay Pirilli, iklim krizi ba?l??? alt?nda bir konu?ma yaparak kat?l?mc?lar?n karbon ayak izini ölçtü.