Ege ?hracatç? Birlikleri (E?B) verilerine göre, Türkiye y?ll?k 14 milyon tonla domates üretiminde dünyan?n önemli ülkeleri aras?nda yer al?yor. Domates ve domatesten elde edilen sos, ketçap, domates suyu gibi ürünler, önemli ihraç ürünleri olarak öne ç?k?yor.
Türkiye, 2021 y?l?nda domates ve domatesten yap?lan ürünlerin ihracat?ndan, önceki y?la göre yüzde 20 art??la 729 milyon dolar döviz geliri elde etti. Taze domates ihracat?, bu alandaki toplam ihracat?n yüzde 49,7’sini olu?turdu. Taze domatesten 2020 y?l?nda 313 milyon dolar döviz sa?lan?rken, bu rakam 2021 y?l?nda yüzde 16’l?k art??la 363 milyon dolara ula?t?.
Taze domates 2022'ye de h?zl? ba?lad?. Ocak 2022'de ihracat önceki y?l?n ayn? dönemine göre yüzde 23 artarak 43,6 milyon dolar oldu. Geçen y?l Türkiye 53 ülkeye taze domates ihraç etti. Rusya, 68 milyon dolarla taze domatese en fazla talep gelen ülke konumunda bulunuyor. Bu ülkeyi 58 milyon dolarla Romanya ve 41 milyon dolarla Bulgaristan takip etti.
Domates ve domates ürünleri ihracat?nda taze domatesin ard?ndan 208 milyon dolarla domates salças? geldi. Salça ihracat?ndaki art?? yüzde 32 olarak kay?tlara geçti. Irak, 120 milyon dolarl?k salça talebiyle birinci s?rada yer ald?. ?kinci s?radaki ülke ise 18 milyon dolarla ?talya oldu. Almanya, 11,5 milyon dolarl?k taleple üçüncü s?raya yerle?ti. Türkiye 122 ülkeye salça ihracat? gerçekle?tirdi.
Türkiye’nin kurutulmu? domates ihracat? 2021 y?l?nda yüzde 17’lik yükseli?le 97,3 milyon dolar oldu. Dondurulmu? domates ihracat? yüzde 22’lik art??la 32 milyon dolardan 39 milyon dolara ç?karken, domates soslar? ve ketçaplar 17 milyon dolarl?k ihracat performans? ortaya koydu. Soyulmu? domates ihracat? 2,8 milyon dolar, domates suyu ihracat? da 2 milyon dolar getiri sa?lad?.
Rusya kotas? dolmak üzere
Taze domates ihracat?nda en büyük ihraç pazar? Rusya’n?n uygulad??? kota, ihracatç?lar?n bu ülkeye yönelik gerçek performanslar?n? sergilemelerinin önüne geçiyor.
Ege Ya? Meyve Sebze ?hracatç?lar? Birli?i Ba?kan? Hayrettin Uçak, Türkiye’nin tar?m potansiyelinin çok büyük oldu?unu, domates üretiminde dünyada 4. s?rada yer ald???n? söyledi.
Bu potansiyelin ihracata da yans?d???n? aktaran Uçak, "Domates ve ketçap, kurutulmu? domates, salça, domates suyu gibi domates ürünleri ciddi ra?bet görüyor. Sanayile?tirilip katma de?eri artan ürünlere dönü?üyor. 2022 y?l?nda domates ve buna ba?l? ürünlerin ihracat?nda yine art?? bekliyoruz. Bizim nihai amac?m?z 2023 y?l?na kadar 1 milyar dolarl?k rakama ula?abilmek. ?n?allah bu do?rultuda ko?maya devam edece?iz" dedi.
Uçak, Rusya’n?n uygulad??? kotan?n ihracat? olumsuz etkiledi?ini dile getirdi.
Kotan?n 50 bin tonla ba?lad???n? ancak ?u anda 300 bin tona ç?kt???n? ifade eden Uçak, "Yakla??k 296 bin ton ihracat gerçekle?tirildi. Taze domates ihracat?nda birinci s?rada Rusya var. Kota kald?r?l?rsa ihracat katlan?r. Konu, Say?n Cumhurba?kan?m?z ve yetkili bakanl?klar?m?z?n bilgisi dahilinde. Onlar da gerekli giri?imlerde bulunuyor. Umar?m çözülür" dedi.