Türkiye'nin turizm kadar örtü alt? üretimde söz sahibi olan Antalya'da üretilen ya? meyve ve sebzeler, 40'tan fazla ülkeye ihraç ediliyor. ?ç piyasada da tüketilen bu ürünlerin büyük k?sm?n? ise domates olu?turuyor. Farkl? çe?itlerle üretilen domates, kentteki sebze üretimin yakla??k 3'te 2'sini olu?turuyor. Antalya Tar?m ve Orman Müdürlü?ü'nün 2019 y?l? verilerine göre, kentte 2 milyon 508 bin ton domates üretildi.
KORONAV?RÜS G?B? YAYILIP DOMATES? ÇÜRÜTÜYOR
Domates üreticisi, sezon süresince çe?itli hastal?klarla mücadele ederken, bu y?l farkl? hastal?k türüyle kar??la?t?. ?srail'den ithal edilen domates fidelerinde görüldü?ü için '?srail virüsü' olarak adland?r?lan hastal?k, fideler büyüyüp, ürün verdi?i süreye kadar belirti göstermiyor. Ürün al?naca?? dönemde ise fideler, tepe k?sm?ndan karar?p, çürürken, domatesler de içten çürüyerek, kahverengiye bürünüyor. Ürünün tam olgunla?madan bir anda çürümesi, büyük verim kayb?na neden oluyor.
YAKARAK ?MHA ED?LMES? GEREK
Virüsle ilgili üreticinin en büyük korkusu ise hastal???n koronavirüs gibi bitkiler aras?nda temas ve polen ta??nmas?yla k?sa sürede yay?lmas?. Bitkiyi hastal?ktan kurtarmak isteyen üreticinin uygulayaca?? yöntemler ise s?n?rl?. Hastal?kl? bitkinin sa?l?kl? olanlarla temas ettirilmeden sera d???na ç?kar?l?p, yak?larak imha edilmesi ayr?ca özel ilaçlarla topra??n ve bitkinin dezenfekte edilmesi gerekiyor. Koronavirüsteki gibi hastal???n tespit edildi?i seralar, 14 gün boyunca karantinaya al?n?p, tamamen ilaçlan?yor, ürünler ise imha ediliyor.
'DOMATES?N KORONASI'
Aksu bölgesindeki seralarda görülmeye ba?lanan virüsle ilgili mücadele yöntemlerini anlatan ziraat mühendisi Abdulhamit Yeter, “'Domatesin koronas?' diyoruz bu virüse. Çok sinsi bir virüs. ?srail'den tohum ve fideyle girdi ülkemize. Sera içinde yap?lan i?lemlerle her yere yay?l?yor. ?srail 5 y?l önce bu virüs nedeniyle çok zor zamanlar geçirdi. O dönem ?srail, üretim yapamay?p domates ithal etti" dedi.
'HIZLA YAYILIYOR'
Meyve üzerinde kahverengi lekelerle virüsün kendini belli etti?ini belirten Yeter, “Tohum firmalar?n?n, güvenli tohumlar? üreticilere vermesi gerekiyor. Sertifikal? ürün tercih edilmesi laz?m. Karantina durumu ise 'eyvah' dedirtiyor. Ürünün hiçbir k?sm?na dokunmadan sera d???nda yak?p imha etmelidir. Tabi bu da yeterli olmuyor. Sera topra??n?n ?s?t?lmas? ve 50 derecenin üzerine ç?kar?lmas? laz?m. ?u anda ba?lang?ç a?amas?nda ama böyle giderse 3 y?l içinde yiyecek domates bulamay?z" diye konu?tu.