Dün Euro/dolar paritesi 20 y?l?n en dü?ük seviyesine geriledi. Uluslararas? piyasalarda, Euro dolar paritesi ?u dakikalarda 0.9918'den i?lem görüyor. Böylece parite 2002 y?l?ndaki 0,9952 seviyesinin alt?na inerken son 20 y?l?n en dü?ük seviyesini görmü? oldu. Euro/dolar paritesi temmuz ay? ortas?nda da 1,0000 seviyesini test etmi?ti.
Merkez Bankas? (TCMB), baz? ticari kredi faizlerini dü?ürmeyi ayn? zamanda bu kredilerin büyümesini s?n?rland?racak ad?mlar?n? haftasonu aç?klarken at?lan ad?mlar tahvil getirilerinde sert dü?ü?e yol açt?.
Bankac?lar TCMB'nin faiz indirimi bile birlikte att??? makroihtiyati ad?mlarla döviz politikas?n?n ard?ndan tahvil ve kredi politikalar?nda da kontrolünü, yön belirleyici rolünü art?rd???na dikkat çektiler.
AKP'li Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an da ekonomide faiz art?r?m?na de?il, üretim ve ihracat? art?r?c? politikalara ihtiyaç oldu?unu söyledi.
"Bizi en çok zorlayan konunun faiz kur enflasyon denklemiyle s?nand???m?z ekonomi alan? oldu?u bir gerçektir" diyen Erdo?an, "Türkiye'nin yeniden... s?cak para sömürgesi hâline dönü?türülmesine r?za göstermeyece?iz" dedi.
ERDO?AN: "TÜRK?YE GEM?S?NDE DEL?K AÇMAK"
Verilen dü?ük maliyetli TL'yi dövize veya alt?na yat?rmay?, "Türkiye gemisinde delik açmak" olarak tan?mlayan Erdo?an üretimi ve istihdam? te?vik etmek için sa?lanan kolayl?klar?n amac? d???nda kullan?lmas?na izin vermeyeceklerini söyledi ve ?öyle dedi:
"Tasarruflar?n? hâlen döviz ve alt?nda tutan vatanda?lar?m?z? buralardaki kazançlar?n? da garanti alt?na alan Türk Liras? mevduatlara dönmeye davet ediyorum."
Mevcut ekonomi politikas?nda TCMB destekli tek haneye yak?n maliyetli krediler, net ihracat gibi hükümetin arzu etti?i alanlara yönlendiriliyor. KOB?, tar?m, ihracat, yat?r?m oda??ndaki kredilere verilen tek hanaye yak?n maliyetli kaynak ile cari fazlay? sa?lamay? amaçlayan bir ekonomi program? uygulan?yor.
"YÜKSEK ENFLASYONUN UZUN SÜRE DEVAM EDECEK"
Ancak bu program enflasyonun yüzsde 80'e t?rmanmas?na neden olurken enflasyonun henüz yükseli?ini tamamlamad??? tahmin ediliyor. Uzmanlar yüksek enflasyonun uzun süre devam edece?ini belirtirken Erdo?an dün önümüzdeki y?l?n ilk aylar?ndan itibaren hayat pahal?l??? ile mücadelenin olumlu etkileri daha belirginle?ece?ini söyledi.
TCMB'nin geçen haftan?n sonunda yay?mlad??? düzenlemelere göre baz? ticari kredilerde yüzde 20 düzeyinde uygulanan zorunlu kar??l?klar (ZK) uygulamadan kald?r?ld?. Bunun yerine bankalar için yüzde 30 oran?nda menkul k?ymet tesisi getirdi.
Yeni düzenlemelere göre bankalar daha önce daha dü?ük oranda ZK tesis ettikleri krediler için art?k daha yüksek oranda tahvil tutacaklar. Buna ek olarak baz? ticari kredilerin maliyeti ve büyümesi belirlenen oranlar?n üzerinde olursa bankalar ayr?ca da tahvil tutulacak. Baz? ticari kredilerde maliyet yüzde 22.85'in üzerinde ise yüzde 20 tahvil tutulmas?na; %29.38'in üzerinde ise %90 oran?nda tahvil tutulmas?na karar verildi.
Bu ad?mlar?n üçte ikisi ZK'dan iptal edilen tutardan finanse edilecek olsa da yeni tahvil tutma zorunluluklar? do?urdu. Bu da piyasaya tahvil getirilerinde sert dü?ü? olacak yans?d?.
Gösterge 2 y?ll?k tahvilde bile?ik getiride dünkü dü?ü? 200 baz puan? buldu. Bu tahvilde dün son i?lem yüzde 15.75 oldu.
Gösterge 10 y?ll?k tahvilde bile?ik getiri ise yüzde 16.93'ten 297 baz puan dü?tü. Bu tahvilde son i?lem yüzde 13.96 oldu.
CAR? FAZLA VERMEYE ODAKLI POL?T?KA ?ZLEN?YOR
Hükümet enflasyondaki dü?ü?ü cari fazla vermeye odakl? politika ile daha sonra sa?layaca??n? belirtiyor. Ancak cari fazla enerji ithalat? nedeniyle bu y?l imkans?z hale gelirken enflasyondaki dü?ü?ün de cari fazlan?n tamamlanmas? sonras?na at?lmas? nedeniyle yükseli? her geçen gün belirginle?iyor.
Öte yandan Erdo?an'?n aç?klamalar? ard?ndan gazetecilerin sorular?n? yan?tlayan Hazine ve Maliye Bakan? Nureddin Nebati medyada yer alan haberlere göre Orta Vadeli Program'?n Eylül'ün ilk haftas?nda aç?klanaca??n? söyledi. Nebati bugün saat 11'de NTV'deki konu?mas? piyasalarda takip edilecek.
A?ustos ba??nda 18 seviyesine yükselerek 20 Aral?k'tan bu yana yeni zirveyi gören ve ondan sonra 18'in hemen alt?nda yatay seyre geçen dolar/TL geçen haftaki PPK karar? ard?ndan yönünü yukar? çevirdi ve en yüksek 18.15'i test etti.
TL'N?N DOLAR KAR?ISINDA YÜZDE 27 DE?ER KAYBETT?
Kur bu sabah 08.49'da 18.1010/18.1170 seviyesindeydi.
Bu seviyeye göre TL'nin dolar kar??s?nda keskin kay?plar?n?n tekrar ba?lad??? nisan sonundan bu yana kayb? yüzde 18, y?lba??ndan beri kayb? ise yüzde 27 oldu. Faiz indirimleri nedeniyle TL geçen y?l da yüzde 40 üzeri de?er kaybetmi?ti.
Türkiye'nin be? y?ll?k CDS'i dün günü 803/823 baz puandan tamamlad?. Geli?mekte olan ülkeler genelinde 27 Temmuz'dan CDS'lerde keskin dü?ü?ler görülürken, Türkiye'de dü?ü? 200 baz puan? a?t?ktan sonra yerini yükseli?e b?rakt?.
Küresel piyasalarda ise sat?? bask?lar? görülüyor. Asya borsalar?, Avrupa'daki enerji fiyatlar?n?n dün keskin t?rmanmas?n?n resesyon endi?elerini peki?tirmesi ve tahvil getirilerini yükseltmesiyle üst üste alt?nc? gün geriledi. Euro, 20 y?l?n dip seviyesine dü?tü.