Temmuz'da do?algaza yüzde 12, elektri?e yüzde 15 zam yap?lmas? vatanda??n bütçesini ve enflasyonu olumsuz etkilerken, uzmanlar k?? aylar?nda daha büyük zamlar?n gelebilece?i uyar?s?nda bulundu.
Geçen sene dibe vuran küresel petrol ve do?algaz fiyatlar? bu y?l h?zla yükselirken, özellikle Avrupa'da do?algaz fiyatlar?ndaki rekorlar dikkat çekiyor.
Türkiye'nin boru hatlar? üzerinden ?u an bin metreküpünü yakla??k 240 dolara sat?n ald??? Rus gaz?n?n Avrupa fiyat? ilk kez 540 dolar? a?arken, spot LNG fiyatlar? da tarihi yüksek seviyelerde seyrediyor ve Türkiye'nin boru gaz? al?m fiyatlar?n?n yakla??k iki kat? seviyelerde bulunuyor.
UZMANLAR BÜYÜK ZAM BEKL?YOR
Eski Bota? Gaz Al?m? Daire Ba?kan? Ali Arif Aktürk ve GazDay Genel Müdürü Mehmet Do?an, do?algaz ve elektrik fiyatlar?ndaki olas? geli?meleri sozcu.com.tr'ye de?erlerdi.
Uzmanlar, y?l ba??ndan bu yana yüzde 18,8 zamlanan do?algaza, dolar kuru yatay seyretse bile bu k?? yakla??k 40 daha zam gelebilece?ini belirtiyor.
?u an 238 dolar olan Bota?'?n Rus gaz? al?m fiyat?n?n 2021'in son çeyre?inde yakla??k 270 dolara yükselebilece?ini, 2022’nin ilk çeyre?inde daha da artmas?n?n beklendi?ini belirten Aktürk, Türkiye’nin k?? döneminde artan talebin bir k?sm?n? ?u an çok daha yüksek fiyatta olan spot LNG ile kar??lamak zorunda oldu?unu ve ithalat maliyetinin daha da artaca??n?, 2022 yaz aylar?na kadar yüksek fiyatlar?n görülmeye devam edece?ini dile getirdi.
ESK? BOTA? YÖNET?C?S?: ZAM YÜZDE 40’I BULAB?L?R
Geçen sene nisanda 20 dolar?n alt?na gerileyen petrol fiyatlar?n?n bu y?l 70 dolar?n üzerine ç?kt???na i?aret eden Aktürk, Türkiye'nin boru gaz? ithalat fiyatlar?n?n da petrol fiyatlar?na endeksli oldu?unu hat?rlatt?.
Bu sene yaz döneminde yüksek s?cakl?klar nedeniyle özellikle klima kullan?m? etkisiyle elektrik tüketiminin rekor k?rd???n? ve kurakl?k nedeniyle hidroelektrik santrallerden üretilen elektri?in azald???n? hat?rlatan Aktürk, artan talebin do?algaz çevrim santrallerinden kar??land???n? ve bunun da Türkiye'nin do?algaz ithalat miktar?n? art?rd???n? belirtti.
Aktürk, Türkiye'de de do?algazda ekim ay?nda yüzde 15, y?l sonunda da yüzde 20'lik zam bekledi?ini, toplam zam oran?n?n yakla??k 40'? bulabilece?ini belirtti.
BOTA? YA BÜYÜK ZAM YAPACAK YA DA BÜYÜK ZARAR EDECEK
Mehmet Do?an, Avrupa'da ye?il enerji dönü?ümü kapsam?nda karbon fiyatlar?n?n yüksekli?i, h?zla artan talebin kömür yerine daha çok do?algazla kar??lanmas?, stok ve arz sorunlar? ve Ruslar?n gaz ak???n? k?smas? nedeniyle fiyatlar?n rekor seviyelere ç?kt???n? belirtti.
Türkiye'nin y?l ba??nda 170 dolar olan bin metreküp Rus gaz? ithalat maliyetinin 2022 ba??nda 300 dolar?n üzerine ç?kaca??n?, artan talebin önemli bir bölümünün de fiyat? çok daha yüksek durumdaki LNG ile kar??lanaca??n? belirten Do?an, Bota?'?n çok büyük zam yapmak zorunda kalabilece?ini ya da zam yapmazsa da tarihi zararla kar?? kar??ya kalabilece?ini söyledi.
Bin metreküp do?algaza denk LNG fiyat?n?n bugün yakla??k 560 dolara yak?n oldu?unu ve boru hatt? gaz? al?m?ndaki olas? sorunlar durumunda LNG al?m?n?n da artabilece?ini belirten Do?an, elektrik üretimindeki yüksek do?algaz pay? nedeniyle elektrik fiyatlar?na da ciddi oranda zam gelmesinin gündeme gelece?ini dile getirdi.
Dolar/TL’deki olas? art??, do?algaz ve elektrikte olas? zam oranlar?n? daha da art?rabilir.
DO?ALGAZ TÜKET?M? YÜZDE 30 ARTTI
Dan??manl?k ve bilgi platformu Enerji IQ’nun derledi?i verilere göre, bu y?l?n ilk 7 ay?nda Türkiye'nin iletim ?ebekesine giren toplam do?algaz miktar? 35,912 milyar metreküp ile geçen y?l?na ayn? dönemine göre yüzde 31,73 artt?.
Gaz giri? miktarlar?na yak?n seyreden tüketim verileri, y?l sonundaki toplam tüketimin 60 milyar metreküp civar?nda olaca??n? gösteriyor.
Bota? ve özel sektörün 2021 y?l? için yürürlükteki toplam kontrat miktar? 51,45 milyar metreküp ancak özel firmalar Gazprom'a tahkim cezalar?n? ödemedikleri için ?u an ithalat yapam?yor ve bu durum yüksek maliyetli LNG ithalat? miktar?n?n artmas?na neden olabilir.
BLOOMBERG: UCUZ GAZ DÖNEM? SONA ERD?
Do?algaz fiyatlar?ndaki sert yükseli?, dünyan?n gündeminde. ABD merkezli finans ajans? Bloomberg'de dün yay?mlanan “Fiyatlar yüzde 1000 oran?nda artarken ucuz gaz dönemi bitti” ba?l?kl? haberde, do?algaz fiyatlar?ndaki art???n ba?ta enflasyon olmak üzere küresel ekonomide önemli etkileri olaca??na i?aret etti.
Ye?il enerji dönü?üm hedefleri do?rultunda do?algaza talebin artaca??n? ancak arz art???n?n görece s?n?rl? kalaca??n? belirten ajans, fiyatlar?n yüksek seviyelerde olmaya devam etmesinin muhtemel oldu?unu vurgulad?.
Avrupa'da gaz fiyatlar?, May?s 2020'deki rekor dü?ük fiyatlara göre 10 kat artm?? durumda. Asya'da LNG fiyatlar? da geçen seneye göre 6 kat artt?.