?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin kamu hizmeti için ‘kamudan kamuya’ para ödemek zorunda b?rak?ld???na dikkat çeken CHP’li Bakan, “AKP’nin Cumhuriyet’in tüm kazan?mlar?n?, miraslar?n? ‘özelle?tirme’ ad? alt?nda sat?p pe?ke? çekme giri?imlerinden biri ?zmir’den döndü. 1943’te kamula?t?r?larak ?zmir Belediyesi’ne devredilen ve bugün ‘Korunmas? Gerekli Kültür Varl???’ niteli?inde olan Tarihi Elektrik Fabrikas?, tekrar ‘özelle?tirilmek’ istendi. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi ihaleye girdi, 35 milyon TL’ye içi bo?alt?lan ve y?k?lmaya terk edilen tarihi fabrikay? sat?n ald?. Oysa ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, 11 A?ustos 2016 ve 20 Ocak 2017 tarihlerinde Özelle?tirme ?daresi Ba?kanl???’na yaz? yazarak Tarihi Elektrik Fabrikas?’n?n kente kazand?r?lmas? için tahsisini istemi?ti. Fakat hiçbir yan?t alamam??t?. Halbuki kamu arazilerinin ço?u özellikle AKP’li yerel yönetimlere bedelsiz tahsis ediliyor. ?? muhalefete gelince, ?zmir’e gelince, ?zmir Büyük?ehir Belediyemiz kamu hizmeti için ‘kamudan kamuya’ para ödemek zorunda b?rak?l?yor” diye konu?tu.
CUMHURBA?KANI NE ZAMAN ONAY VERECEK?
CHP’li Bakan sözlerini ?u ?ekilde sürdürdü: “Ülkemizin kalk?nma çabalar? içinde önemli bir yere sahip, ?zmir’in tarihi ve kent haf?zas?n?n yap? ta?lar?ndan biri niteli?inde olan Elektrik Fabrikas?’n?n, kente kazand?r?lmas? için yerel yönetimimiz haz?r… Ancak 35 milyon TL bedel ödeyip sat?n al?nan Tarihi Elektrik Fabrikas?’n?n, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’ne verilmesi için Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an’dan beklenen onay gelmiyor. Cumhurba?kanl???’na soruyoruz; ?zmir’e ve ?zmirlilere kazand?r?lmay? bekleyen Tarihi Elektrik Fabrikas?’n?n ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’ne verilmesi için Cumhurba?kan?’ndan beklenen onay ne zaman gelecektir?”
CHP’L? BAKAN CUMHURBA?KANI YARDIMCISI FUAT OKTAY’A SORDU:
1 – 35 milyon TL bedelle ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin ald??? ?zmir Alsancak’taki Tarihi Elektrik Fabrikas?’n?n belediyeye verilmesi için gerekli i?lemler neden yap?lmamaktad?r?
2 – ?zmir’e ve ?zmirlilere kazand?r?lmay? bekleyen Tarihi Elektrik Fabrikas?’n?n ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’ne verilmesi için Cumhurba?kan?’ndan beklenen onay ne zaman gelecektir?
3 – Kamu arazileri ço?u AKP’li belediyelere bedelsiz tahsis edilirken, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi kamu hizmeti için neden ‘kamudan kamuya’ para ödemek zorunda b?rak?lm??t?r? Tarihi Elektrik Fabrikas? ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’ne neden bedelsiz tahsis edilmemektedir?
ELEKTR?K FABR?KASI’NIN TAR?H?
Elektrik Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi, Elektrik Fabrikas?’n?n tarihsel sürecini, “Elektrik Fabrikas?’n?n temeli, Osmanl? döneminde, 1913 y?l?nda imzalanan ‘yabanc? ortakl??a imtiyaz veren sözle?meye dayan?larak’ 1926 y?l?nda Belçikal? Traction-Elektricite ?irketi taraf?ndan at?lm??t?r. Santral?n 18 Ekim 1928‘de devreye girmesiyle birlikte kentte ya?am de?i?meye ba?lam??, sokak ayd?nlatmas?nda hava gaz?ndan elektri?e geçilmi?, ilerleyen y?llarda ise atl? tramvaylar yerine troleybüsler devreye girmi?tir. Resmi Gazete’de 27 Temmuz 1943 tarihinde yay?mlanan “?zmir Tramvay ve Elektrik Türk Anonim ?irketi ?mtiyaz? ile Tesisat?n?n Sat?n Al?nmas?na Dair Mukavelenin Tasdiki ve Bu Müessesenin ??letilmesi Hakk?nda Kanun” kapsam?nda sat?n al?narak, kamula?t?r?lm??t?r. Kurulu gücü 5 MW olan Elektrik Fabrikas?’n?n yabanc? özel sektör taraf?ndan i?letildi?i uzun y?llar boyunca kapasite art???na gidilmemi?tir. Kurulu güç, kamula?t?rman?n ard?ndan Elektrik Su Havagaz? Otobüs ve Troleybüs Genel Müdürlü?ü’nün (ESHOT) i?letilmesine geçildikten sonra 1949, 1952, 1954, 1955 y?l?nda devreye al?nan ek ünitelerle 40 MW’a ula?m??t?r. 1960’l? y?llara gelindi?inde ise ?zmir`in elektrik ihtiyac?n? yüzde 30‘unu kar??l?yordu. ESHOT’tan sonra Etibank’?n i?letti?i santral, Türkiye Elektik Kurumu’nun (TEK) kurulmas?ndan sonra ise TEK’e devredilmi?tir.
Fabrika, ülke gündemine yeniden sokulan özelle?tirme çal??malar? kapsam?nda TEK’in parçalanmas?n?n ard?ndan son olarak Ankara Do?al Elektrik Üretim ve Ticaret A.? bünyesinde kalm?? ve üretimin durdurulmas?n?n ard?ndan, teknoloji tarihi aç?s?ndan önemli ekipmanlar ve cihazlar hurdaya ayr?larak, yok edilmi?tir” ifadeleriyle kamuoyuyla payla?m??t?.