ABD, Britanya hükûmeti ve Avrupa ?laç Ajans? sa?l?k çal??anlar? ve a?? olan insanlar taraf?ndan bildirilen ?üpheli yan etkileri raporlay?p inceliyor. Bilim insanlar?, COVID-19'a ba?l? ölümlerde a??n?n bir rol oynay?p oynamad???n? titizlikle ara?t?r?yor. Bu zamana dek pek çok COVID-19 a??s? onaylanmas?na kar??n, bu a??lar?n yan etkileri kendi aralar?nda büyük farkl?l?klar gösteriyor.
ABD Hastal?k Kontrol ve Korunma Merkezi, ülkede ?ubat ortas?na kadar uygulanan 50 milyondan fazla a?? numunesinde, ölüme sebebiyet veren herhangi bir güvenlik problemine rastlanmad???n? söylüyor.
'C?DD? B?R ALERJ?K REAKS?YON'
Öte yandan Pfizer, Moderna, AstraZeneca gibi öncü ?irketler taraf?ndan yap?lan geni? ölçekli çal??malar, COVID-19 a??lamalar?ndan sonra ortaya ç?kan yan etkilerin ba??nda kol a?r?s?, hafif ate?, yorgunluk ve ba? a?r?s? gibi gribal etkilerin oldu?unu ortaya koyuyor.
ABD'de ?u ana dek yap?lan her bir milyon a??lamada ancak 2 ila 5 kez rastlan?lm?? olmas?na kar??n, a??lama sonras? insanlar 'Anafilaksi' ad? verilen ciddi bir alerjik reaksiyona girebiliyor.
ANAF?LAKS? NED?R?
Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik ?mmünoloji Derne?i internet sitesinde yer alan bilgilere göre, Anafilaksi, ya?am? tehdit eden sistemik bir reaksiyondur. Ya?am? tehdit eden reaksiyonlar oldu?u için tedavisi süratle yap?lmal?d?r. Bu nedenle hastan?n kendisi ya da çevresindeki ki?iler (anne/baba, arkada?lar) hastal???n tedavisi konusunda bilgi sahibi olmal?d?r. Anafilaksi en çok besinler, ilaçlar ve ar? sokmas?na ba?l? olarak geli?ir.
Anafilaksiye neden olan alerjenlerden uzak durmak yan?nda tedavinin en önemli basama?? olan “adrenalin” ilk önce yap?lmal?d?r. Bu nedenle hastalar ya da yak?nlar? yanlar?nda mutlaka adrenalin oto-enjektör ta??malar? gereklidir.
KL?N?K BULGULAR
- K?zar?kl?k, ka??nt?, deride kabar?kl?k ve s?cakl?k hissetme gibi cilt bulgular?na s?k rastlan?lmaktad?r.
- Burun ak?nt?s?, hap??r?k, nefes darl???, öksürük, gö?üste t?kan?kl?k hissi ve h???lt?, a??r durumlarda morarma (siyanoz) gibi reaksiyonlarla kendini gösterebilir.
- Tansiyon dü?mesi, çarp?nt?, nab?z say?s?nda azalma ya da art??, ba? dönmesi, halsizlik ve a??r durumlarda ?ok geli?ebilir.
- A??z ve bo?azda ise ?i?me, yutma zorlu?u, kusma, ishal ve mide kramplar? görülebilir.