SONKALE?ZM?R- Gaziemir Belediye Ba?kan? CHP'li Halil Arda'n?n "duran adam" eylemleri ba?latarak temizlenmesi konusunda fark?ndal?k yaratmaya çal??t??? "?zmir'in Çernobili" gündemden dü?müyor. 14 y?ld?r çözüm bekleyen, Gaziemir Emrez Mahallesi'ndeki tehlikeli ve radyoaktif at?klar?n temizlenmesi için yerel yönetimleri sorumluluk almaya ça??ran AK Parti ?zmir Milletvekili Atilla Kaya'ya CHP'li vekillerin ard?ndan bir yan?t da TMMOB'a ba?l? Çevre Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi'nden geldi.
Yaz?l? bir aç?klama yapan Çevre Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi, bugüne kadar merkezi hükümet taraf?ndan at?lmayan ad?mlar? s?ralad?. 2007 y?l?nda gazete haberi ile ö?renilen "?zmir'in Çernobili"nin 14 y?ld?r çevre ve halk sa?l???n? tehdit etmeye devam etti?ini vurgulayan oda, sürecin di?er payda?lar? ile birlikte alan?n temizlenmesi, ülkeye giri?i yasak olan nükleer at?klar?n nas?l ve nereden getirildi?inin belirlenerek kamuoyu ile payla??lmas? ve sorumlular? için gere?inin yap?lmas? konusunda mücadele verildi?ini aktard?.
Oda, AK Partili Kaya'n?n konuyla ilgili bilgilendirmelerinin yanl?? ve eksik oldu?unu belirtirken, Gaziemir’de 1940'l? y?llardan itibaren faaliyet gösteren Aslan Avc? Döküm San. A.?.'nin ?zmir ?li Merkez Hükümet Tabipli?i taraf?ndan verilen 16 Temmuz 1969 tarihli GSM Ruhsat?na, Sanayi Bakanl??? Sanayi Dairesi Reisli?i taraf?ndan verilen 20 Mart 1970 tarihli Sanayi Sicil Vesikas?na, Çal??ma Bakanl??? ?zmir Bölge Çal??ma Müdürlü?ü taraf?ndan verilen 7 Temmuz 1977 tarihli ??letme Belgesine, Çevre ve Orman Bakanl??? taraf?ndan verilen 19 Ekim 2005 tarihli ÇED Kapsam D??? Görü?üne, ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kanl??? taraf?ndan verilen 5 Mart 2007 tarihli ??yeri Açma ve Çal??ma Ruhsat?na, Çevre ve Orman Bakanl??? taraf?ndan verilen 16 Mart 2007 tarihli Geri Kazan?m Lisans?na sahip oldu?unu bildirdi.
BAKANLIK B?LD?RSE SPONSORLUK YAPILMAZDI
Aslan Avc? Döküm A.?.'nin kendileri taraf?ndan 24-27 Ekim 2007 tarihlerinde düzenlenen Çevre Mühendisli?i Kongresi'ne sponsor oldu?unu aktaran oda, "?zmir ilinde, çevre sektöründe faaliyet gösteren firman?n, Çevre ve Orman Bakanl???'ndan Geri Kazan?m Lisans? alm?? olmas? ve di?er yasal izinlerinin bulunmas? nedeniyle kongre sponsorluk talebi uygun görülmü?tür. Odam?z çal??malar? kapsam?nda söz konusu etkinlik tarihlerinde; hukuki ve yasal izinleri bulunan söz konusu firma ile ilgili süreçler konusunda herhangi bir bilgi bulunmamaktad?r. Çevre ve Orman Bakanl??? ba?ta olmak üzere ilgili tüm kurumlar?n görev ve sorumluluklar? gere?i kamuoyu bilgilendirmeleri ve gerekli süreçleri yürütülmü? olsayd?; TMMOB ve Çevre Mühendisleri Odas? ilke ve amaçlar? do?rultusunda sponsorluk sürecinin gerçekle?mesi mümkün olmad??? gibi; çevre ve halk sa?l???na yönelik 14 y?ld?r yürüttü?ümüz mücadelenin çok daha erken ba?layaca?? aç?kt?r" dedi.
Oda'n?n aç?klamas?nda ?öyle denildi:
"2011 y?l?nda gazete haberi ile ö?rendi?imiz Gaziemir’deki radyoaktif ve tehlikeli at?klar ile ilgili olarak yürütülen hukuki mücadele kapsam?nda, söz konusu tesise yönelik olarak Çevre ve Orman Bakanl??? taraf?ndan ilgili evraklar ve tesis sahas?nda gerekli inceleme ve de?erlendirmeler yap?larak 16.03.2007 tarihinde verilen Geri Kazan?m Lisans? sürecinden yakla??k 1 ay sonra, 12.04.2007 tarihinde tesiste yap?lan denetimlerde tehlikeli at?klar?n mevzuata uygun bertaraf edilmedi?i tespit edilerek Çevreyi Kasten Kirletme Cezas? ile suç duyurusunda bulunuldu?u ö?renilmi?tir. 13.03.2008 tarihinde 321.000 TL ?dari para cezas? uyguland???,17.06.2008 tarihinde TAEK taraf?ndan Radyoaktif At?k Bildirimi yap?ld???, bu süreçte kamuoyuna herhangi bir bilgilendirme yap?lmad??? mahkemeye sunulan evraklardan anla??lm??t?r. Çevre ve Orman ?l Müdürlü?ü, ?lçe ve Büyük?ehir Belediyesi, Kaymakaml?k, Valilik, Bakanl?k yetkilileri taraf?ndan kamusal sorumluluk ve görevleri gere?i bu bilgilerin kamuoyu ile neden payla??lmad??? sorusu odam?z taraf?ndan y?llard?r sorulmaktad?r.
?lgili kurumlar taraf?ndan sorular?m?z?n cevab? verilemezken, çevreyi kasten kirletti?i tespit edilen firman?n ba?ka bir adreste faaliyet göstermesine izin verilirken, alan?n temizlenmesi, sorumlular?n belirlenmesi, kesilen cezalar?n tahsil edilmesi, at???n kayna??, yasad??? at?k ticareti ve sorumlular? ile ilgili süreçler yönetilmezken, sürece ili?kin hususlar kamuoyundan gizlenirken; yavuz h?rs?z misali “Çevre Bakanl??? taraf?ndan denetlenen ve yasal olarak her türlü izni bulunan” çevre sektöründe faaliyet gösteren bir firman?n Ulusal Çevre Mühendisli?i Kongresine sponsor olmas?n? gündeme getirerek Gaziemir’de yap?lmayanlar?, verilmeyen cevaplar? göz ard? etmek neyin sponsorlu?udur?
Program kapsam?nda Sn. Atilla Kaya taraf?ndan; “kirletene bakm?yorlar, Belediye izin vermi? bize soruyorlar, hep birlikte halt yiyorlar gibi ifadeler kullan?lm??t?r. Kentimizin milletvekili ve ayn? zamanda bir hukukçu olan kendisine; Gaziemir’i, kusur, ceza, kamusal denetim, yetki ve sorumluluk kavramlar?n? bir kez daha hat?rlatmay? görev say?yoruz.
Gaziemir süreci 2002 y?l?ndan bu yana devam eden iktidar?n kamusal denetim ve sorumluluktan uzak çevre politikas?n?n yans?mas?d?r. Özetle;
1 Dönemin Çevre ve Orman Bakanl??? taraf?ndan söz konusu tesise, gerekli teknik inceleme ve uygunluk de?erlendirmeleri yap?larak, 2007 y?l?nda Çevre Mevzuat? ve ilgili yönetmelik hükümleri kapsam?nda Geri Kazan?m Lisans? verilmi?tir. Çevre Mevzuat?na göre geri kazan?m lisans? verilen i?letmelerin uygunlu?u, denetimi bugünkü ad? ile Çevre ve ?ehircilik Bakanl??? sorumlulu?undad?r.
2 Çevre Bakanl???ndan lisans alm?? bir geri kazan?m tesisinde at?k bertaraf?na yönelik denetim, izleme ve uygulama yetkisi Çevre Bakanl??? sorumlulu?undad?r.
3 2007 y?l?nda tesiste yap?lan denetimde tespit edilen tehlikeli ve radyoaktif at?klar ile ilgili süreç kamuoyundan gizlenmi?tir.
4 Kamuoyunun haberdar oldu?u 2011 y?l?ndan itibaren Çevre Bakanl??? taraf?ndan alan?n temizlenmesine yönelik çal??malar?n yap?laca?? belirtilmi?, süreçler yürütülmü?, bugüne geldi?imiz 14 y?lda alan?n temizlenmesi ve sürecin tüm sorumlular?n tespitine yönelik çal??ma yap?lmam??t?r.
5 Radyoaktif ve tehlikeli at?klar?n üzeri toprak ile örtülerek çevre ve halk sa?l???na zarar vermedi?i ifadesi yanl??t?r. Alana yönelik Çevre Bakanl??? taraf?ndan haz?rlat?lan raporlarda; alanda toprak ve su kalitesindeki radyoaktif ve a??r metal kirlili?i analizler ile belirtilmi?tir.
6 Alan?n temizlenmesi, ilgili süreçlerin yürütülmesi, ve bedelinin kirletenden tahsil edilmesi ve gere?inin yap?lmas? Çevre Bakanl??? sorumlulu?undad?r.
7 Firma sahiplerinin alan? temizlemesi için 14 y?ld?r beklendi?i, ancak firman?n temizlemedi?i ifadesi Bakanl?k ve sorumlu kurumlar?n görevlerini yapmad???, YÖNETEMED?KLER?N?N itiraf?d?r.
8 Gaziemir süreci sadece alanda bulunan kirlilik de?ildir. Ülkeye giri?i yasak olan, nükleer kaynakl? at?klar?n kimler taraf?ndan, hangi yollarla getirildi?inin, kayna??n?n, sorumlular?n?n tespiti ve gere?inin yap?lmas? Çevre Bakanl??? ile birlikte ilgili, yetkili tüm Bakanl?klar?n görevi nihayetinde ?ktidar?n görevi ve sorumlulu?udur.
Çevre sektöründe faaliyet gösteren firman?n tüm izin ve denetim süreçleri ve tarihleri de?erlendirildi?inde AKP ?ktidar?n?n ba?lad??? 2002 y?l? 58. Hükümet itibari ile Çevresel Etki De?erlendirme süreci gerçekle?tirilmeden, ÇED Yönetmeli?i Kapsam D??? de?erlendirildi?i, Çevre ?zin Lisans Belgelerinin verildi?i ve denetimlerinin gerçekle?tirildi?i, Kamuoyunun bilgi sahibi oldu?u 2011 y?l?ndan bugüne 6 Çevre Bakan?n?n görev yapt??? 14 y?ll?k süre geçmi?tir. ?zmir ve Gaziemir At?klar ve yaratt??? kirlilik etkileri ile ya?amaya devam etmektedir.
Gaziemir ile ilgili olarak sürece ve sürecin merkezi ve yerel idareler dahil tüm sorumlular?n?n belirlenmesi ve gere?inin yap?lmas? ile ilgili hukuki ve kamusal mücadelemiz ortadad?r. Sponsorluk süreci öne sürülerek, 14 y?ld?r Gaziemir’i unutturmamak için verdi?imiz mücadele yok say?lamayaca?? gibi, Gaziemir’de yürütülmeyen, yönetilmeyen süreçleri, ortaya ç?kar?lmayan gerçekleri de de?i?tirmemektedir.14 y?ld?r çözemedi?iniz sorunda, kullan?lan ifadeler yavuz h?rs?z misali söyleyecek sözünüzün olmad???n? göstermektedir.
Çevre Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi olarak biz TMMOB tarihinde her zaman durdu?umuz yerde kamu ve do?a yarar?na halk?m?z?n yan?nda duruyoruz, sizin nerede durdu?unuzu da biliyoruz. Programda bahsetti?iniz gibi AKP iktidar? döneminde çevre alan?nda büyük çal??malar yap?ld??? ifadesini, ülkemizde do?al varl?klar?m?za yönelik olarak son 20 y?lda yürütülen ya?ma, talan politikalar? ve ya?ad???m?z felaketler ile ya??yor, bilime, mühendisli?e, kamu ve do?aya uzak; ranta, ya?maya, talana yak?n durdu?unuzu, yürüttü?ünüz politikalar ile dönü?en afetlerde kaybetti?imiz canlarla, a??r bedellerle her gün görüyoruz..
TMMOB Çevre Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi olarak; Gaziemir mücadelesine devam edece?imizi, ya?am?n ve kamu yarar?n?n taraf?nda oldu?umuzu tekrarl?yor; yurtta?lar?m?z?n esenli?i ve do?al varl?klar?n korunmas?n? esas alan yönetim ve çevre politikalar?n?n hayata geçirilmesi konusundaki kararl?l???m?z?; örgütlü birli?imizi güçlendirerek, ülkemizi adalet, e?itlik, bar?? ve bilim temelinde yeniden kurmak, insan?m?za, do?am?za, ya?am?m?za sahip ç?kma inanc?m?z ve kararl?l???m?z? payla??yoruz."