Alt? y?l önce att??? tweetlerden dolay? hakk?nda 9 y?l 8 ay hapis cezas? verilen ve siyasi yasakl? olma riskiyle kar?? kar??ya kalan CHP ?stanbul ?l Ba?kan? Canan Kaftanc?o?lu, Gazete Duvar'dan ?rfan Aktan'?n sorular?n? yan?tlad?. Kaftanc?o?lu, birçok konuda dikkat çekici aç?klamalar yapt?. ??te o röportaj:
Tweetleriniz ne zaman ve nas?l gündeme geldi? Alt? y?l önceki yaz?lar hakk?nda soru?turma ne zaman ba?lat?ld??
13 Ocak 2018 tarihinde il ba?kan? seçildim. 15 Ocak’ta benim bu tweetlerimle ilgili birden bire soru?turma ba?lat?ld?. Ama il ba?kan? aday? olaca??m? aç?klad???m hafta, yani 13 Ocak’tan bir hafta önce, bana ait olan veya olmayan tweetlerle ilgili bir karalama kampanyas? zaten ba?lat?lm??t?.
Kimler ba?latt? bu kampanyay??
Hem parti içinde bana muhalif olanlar hem de parti d???ndaki baz? çevreler ba?latt?. Bu karalama kampanyas?na ra?men 13 Ocak 2018 tarihinde seçildim ve iki gün sonra da soru?turma aç?ld?. Fakat tesadüfe bak?n ki ayn? gün Cumhurba?kan? da avukat? arac?l???yla benden ?ikâyetçi oluyor ve bu da h?zl? bir biçimde dosyaya dâhil ediliyor. Fakat bu soru?turma dosyas?, 24 Haziran 2018’deki seçimlere kadar herhangi bir ekleme yap?lmadan rafta tutuluyor. Seçimlerden çok k?sa süre önce, 22 May?s’ta soru?turma izni veriliyor ve ard?ndan yine rafta bekletiliyor. ?stanbul seçimleri iptal edildikten sonra, 22 May?s 2019’da iddianame olu?turuluyor. Biz o s?rada 23 Haziran seçimlerine haz?rlan?yorduk ve iddianameyi de bas?ndan duyduk. ?ddianame jet h?z?yla, be? gün sonra kabul edildi ve 28 Haziran’a, yani ?stanbul seçiminden bir hafta sonras?na ilk duru?ma tarihi verildi. ?lk duru?madan bir gün önce, 27 Haziran’da Ekrem ?mamo?lu mazbatay? alm??t?. Yani ben mazbatadan sonra ilk duru?maya gittim. Üçüncü ve son duru?ma da 6 Eylül’deydi ve hapis karar? ç?kt?. Olay?n özeti böyle.
‘ALI?TIKLARI PROF?LDE OLMADI?IM ?Ç?N HEDEF SEÇ?LD?M’
Erdo?an’?n tweetlerinizden dolay? size yönelik tepkisi ne zaman ba?lad??
?l ba?kan? seçilmemden sonraki ilk grup toplant?s?nda, yani 16 Ocak 2018 sal? günü Erdo?an, Meclis’te yapt??? konu?man?n tamam?n? bana ay?rm??t?. Benim olan ve olmayan tweetleri, slayt gösterisi e?li?inde yorumlam??t?. Bu konu?mas?n? da “bedelini ödeyeceksiniz” ?eklinde bitirmi?ti.
Fakat Ocak 2018’de, bir y?l sonra yap?lacak yerel seçimin kaderini belirleyece?inize, ?stanbul’u ?mamo?lu’na kazand?raca??n?za dair herhangi bir emare yoktu. Buna ra?men neden il ba?kan? oldu?unuz günden itibaren iktidar?n hedefi haline geldiniz?
Daha ilk günlerde il ba?kanl???nda ba?ar?l? olup olmayaca??m öngörülemese de, geçmi?ten beri bir siyasi mücadelenin içinde oldu?um ve bu mücadeleyi de inand???m gerçeklere göre yürüttü?üm biliniyordu. Ayr?ca il ba?kan? seçildi?im gün yapt???m konu?mada ?stanbul’u saraydan al?p halka verece?imizi, “m?? gibi” i? yapmayaca??m?z?, önce örgüt olaca??m?z?, yani iç disiplinimizi netle?tirip program?m?z?, hedeflerimizi belirleyece?imizi, sonra da halkla beraber yol alaca??m?z? söylemi?tim. Seçildikten sonraki konu?mamda da “?imdi kol kola bu salondan AKP fa?izmini y?kmak için ç?kaca??z” demi?tim. Deneyimli siyasetçiler bu tür sözleri söyleyen ki?inin kendi sözüne ne kadar inand???n? ve bunu gerçekle?tirmekte ne kadar kararl? oldu?unu kestirirler. O bak?mdan CHP içinden da d???ndan da bak?ld???nda, iktidar?n al??ageldi?i bir siyasetçi profiline uymad???m ilk günden itibaren anla??lm??t?. Hem bunlar?n hem de bir kad?n siyasetçi olmam?n, bana yönelik sald?r?larda belirleyici oldu?unu dü?ünüyorum.
‘KAR?YER HEDEF?M OLMADI?I ?Ç?N YANLI?LARLA UZLA?MAM GEREKM?YOR’
?l ba?kan? seçildi?iniz kongrenin öncesinde sizi hedef gösteren parti içindeki muhaliflerin tepkisine kaynakl?k eden neydi?
Siyaset bir uzla?? sanat?d?r ama bu uzla?? belli ba?ar?lara ula?mak için, belli ilkelerde olabilir. Ben bir ?ey olmak, birilerinin pozisyonunu korumak, bütünsel bir siyaset yerine parti içindeki birtak?m yap?larla uzla?mak gibi bir yakla??m içinde olmad?m. Benden duyulan en büyük rahats?zl?k buydu. Benden rahats?zl?k duyan arkada?lara da hak veriyorum. Çünkü ki?isel kariyer hedeflerim olmad??? için yanl??larla uzla?mam, klasik siyaset davran??lar? sergilemem gerekmiyor.
Kariyer hedefiniz yok mu gerçekten? Mesela ileride cumhurba?kan? olmay? dü?ünmüyor musunuz?
Dü?ünmüyorum; hayat?mda hiçbir zaman ki?isel kariyer plan? yapmad?m. E?er öyle olsayd?, yarg?ya konu edilen tweetlerimi daha usturuplu, ileriyi dü?ünerek yazard?m. Hiçbir zaman ki?isel olarak bir ?ey olmak için mücadele etmedim. Ama kolektif olarak, hep beraber bir ?eyi ba?arman?n mücadelesinden de geri durmad?m.
Parti içinde de sizden rahats?zl?k duyanlar var m? hâlâ?
?ktidar?n benden çok rahats?z oldu?unu biliyorum. Partimiz içinde ise benden birilerinin rahats?zl??? varsa bunu ifade etmeleri gerekir. Fakat özellikle 31 Mart ve 23 Haziran seçimlerinden sonra, geçmi?te bana muhalif olan veya kongrede benim kar??mdaki aday? destekleyen birçok arkada??m?z?n hak teslimi yapt???n?, ?u aralar ya?ad???m -ki ben buna ma?duriyet demiyorum-, saray vesayetinin sonuçlar? kar??s?nda benimle dayan??ma gösterdi?ini söylemeliyim.
‘BEN?M TWEETLER?ME ‘UTANILACAK TWEETLER’ D?YEN K??? UTANMALIDIR’
Tweetlerinize bak?ld???nda Bülent Ar?nç’?n da dedi?i ve Yarg?tay’?n da birçok karar?nda belirtti?i gibi asl?nda tümü de a??r ele?tiri mahiyetinde. Örgüt propagandas? veya devleti a?a??lamak, halk? kin ve dü?manl??a tahrik etmek gibi unsurlar yok. Sizce mahkeme heyeti nas?l bu yorumu yapabildi?
Valla benim gördü?üm kadar?yla mahkeme heyeti yorum falan yapmad?. Onlar ad?na da üzülerek söylüyorum ki, mahkeme heyeti saray?n beklentilerini yerine getirmek zorunda hissetti. ?lla saraydan bir direktif ald?klar?n? da söylemiyorum ama “e?er beklentileri kar??lamazsam sistem beni d??lar” korkusunun, bask?s?n?n bu kararda belirleyici oldu?unu dü?ünüyorum. Çünkü yazd?klar?m, söylediklerim, yapt?klar?m üzerinden suçlanabilmem, cezaland?r?labilmem teknik ve teorik olarak mümkün de?il. Bahse ve cezaya konu edilen, biri bana ait olmayan toplam 36 tweete insanlar fikren kat?lmayabilir. Ama insanlar fikirlerini söyleyebilirler ve herkes bu hakka sahiptir. Dü?ünce ve ifade hürriyetini kulland??? için ?imdiye kadar say?s?z insana verilen cezalar?n üstüne bir tane daha eklenmi?tir ama bana verilen ceza sadece bana verilmi? de?il. Ne mutlu bana ki kamuoyu, farkl? dü?ünceye kat?lmamakla, onu ele?tirmekle ona ceza vermek aras?ndaki fark? çok iyi görüyor. Fakat yarg?, dü?ünceye veya ki?iye göre suç bulmakta oldukça mahir.
Bugün olsa ayn? tweetleri ayn? üslupla yazar m?yd?n?z?
Do?rusu üslubumda çok büyük de?i?iklik yok ama art?k ?stanbul il ba?kan? oldu?um için, ayn? fikirleri, ayn? ?ekilde yazar ama belli kelimeleri kullanmazd?m. Bir gazetede kö?e kapm?? biri, “Canan Kaftanc?o?lu’nun yapt??? payla??mlar ele?tirilecek, k?nanacak, utand?r?lacak tweetler” diye yazm??. Bunu yazan?n kendisi utanç duymal?d?r. Hayat?mda utanç duyaca??m hiçbir ?ey yazmad?m, bundan sonra da yazmam. Kald? ki o tweetler, at?ld??? günün ko?ullar?nda, ba?lam?nda bak?ld???nda utan?lacak i? yapanlar? te?hir eder mahiyettedir. Ayr?ca tweetlerimde hakaret veya a?a??lama olarak itham edilen hususlar?n tamam?, bugünün muktedirinin kulland??? dile ayna tutma amac? ta??yordu.
‘BÜLENT ARINÇ HUKUKSAL B?R TESP?T YAPMI?, KUTLUYORUM’
Nas?l yani?
Somut bir örnek vereyim: Y?llar önce cumhurba?kan? ç?k?p kindar ve dindar nesilden söz etmi?ti. Ben de bir tweetimde buna ironiyle gönderme yaparak “ben de dindar ve kindar bir nesil yeti?tiriyorum” demi?im. Bu elbette bir ironik bir göndermeden ibaret. Çünkü benim, benim dünya görü?ümdeki insanlar?n dindar ve kindar bir nesil yeti?tirme gayesi ta??mayaca?? ?üphe götürmez. Ama devleti yöneten, iktidar?n temsilcisi olan ki?inin bu sözü sarf etmesine yönelik bir ele?tiri yap?yorum. Bak?n, ceza yarg?lamas?nda savc?, san???n haklar?n? korumakla mesuldur. Bir tweetimde “h?rs?z” diye yazm???m. Hiç h?rs?zl?k yapmam?? birine durup dururken h?rs?z demek hakaret olabilir. Fakat savc?, benim bu kelimemin hakikate tekabül edip etmedi?ini soru?turmakla, h?rs?zl?k yap?l?p yap?lmad???n? ortaya ç?karmakla sorumludur. Söz konusu tweetimde, “kabinede h?rs?z bakanlar?n 7. günü. ?stifa yok mu istifa” demi?im. Peki bu bakanlara görevden el çektirilmedi mi? Kald? ki, a??r ele?tiri s?n?rlar? içindeki bu sözüm yanl??sa, iddia makam?n?n bunu kan?tlamas? gerekir. Fakat bunu yapmak yerine bana, “sen nas?l h?rs?za h?rs?z dersin” cezaland?rmas? yap?ld?. Uzun laf?n k?sas?, yarg?lanmas? gerekenlerin iktidarda oldu?u, gerçe?i söyleyenlerin de yarg?lan?p cezaland?r?ld??? bir süreç söz konusu.
Cumhurba?kanl??? Yüksek ?sti?are Kurulu Üyesi Bülent Ar?nç, hakk?n?zda verilen mahkeme karar? üzerine ?unlar? söyledi: “Kaftanc?o?lu’nu sevmiyor olabiliriz. Att??? mesajlar?n hiçbirisine kat?lm?yorum. Ama ifade özgürlü?üne sayg? duymal?y?z, tahammül etmek zorunday?z. Bunlardan dolay? ceza verilecek olsa, bu mesajlar toplumu infiale sürükleyecek olsa, 2013’te bir soru?turma açard? savc?lar?m?z. Ama üzerinden 6 y?l geçtikten sonra dava aç?l?p hemen 2-3 celsede karar veriliyorsa buna nas?l bakmak laz?m?” Sizce Ar?nç bu sözleri Erdo?an’?n bilgisi dahilinde mi sarf etti?
Öyle olup olmad???n? benim bilmem mümkün de?il. Fakat mahkemeden bana ceza ç?kt?ktan sonra, ?imdi ismini hat?rlamad???m hükümete yak?n bir gazetecinin de benim tweetlerimden birinin ayn?s?n? yazd??? ortaya ç?km?? ve sosyal medyada “o zaman o da yarg?lans?n” diye kampanya ba?lat?lm??. Kendi davamla ilgili bir ?ey yazmak istemedim ama fikrimi buradan ifade edeyim: O ki?i de att??? tweetler yüzünden yarg?lanmas?n! Bülent Ar?nç, genel hukuk kurallar?na, hukuk devleti normlar?na bak?ld???nda, gayet hukuksal bir tespit yapm??. Dolay?s?yla Ar?nç’?nkini ?ahs?ma yap?lm?? bir destek, jest olarak görmüyorum. Hukuk kurallar? neyi gerektiriyorsa onu söylemi?. Kendisini de bundan dolay? kutluyorum. Umar?m her zaman hukuka, hakka sahip ç?k?l?r ve bu memlekette yeniden hukukun üstünlü?ü tesis edilir.
‘S?YAS? YASAKLI HALE GELEB?L?R?M’
Her ne kadar bir kariyer hedefinizin olmad???n? söyleseniz de, hakk?n?zda verilen cezan?n siyasi kariyerinizi de hedef ald??? yorumlar? yap?l?yor. Siz de ayn? fikirde misiniz?
Evet, ben de öyle dü?ünüyorum. Özellikle davan?n aç?lma süreci, gündeme gelme dönemi, seçimden sonra bu ?ekilde nihayetlenmesi, siyasi olarak ba? edemedikleri bir ki?inin hukuki yollarla engellenmek istendi?ini gösteriyor. Bunun böyle oldu?unu dü?ünmek istemezdim ama vaziyet ister istemez bunu dü?ündürtüyor. Çünkü bu cezalar istinaf mahkemesinde bozulmazsa, ki bozulmayabilir, b?rak?n tutuklanmay?, siyasi yasakl? hale gelece?im.
?ktidar, gelece?i aç?s?ndan sizi büyük bir risk olarak m? görüyor?
?ktidar?n böyle görüp görmedi?ini bilmiyorum. Ama siyaset yap?? ?eklimle, ideolojik konumlanmamla, bugüne kadar yapt?klar?mla beraber, hayallerimin gerçekle?mesi halinde, CHP iktidar?nda Türkiye’nin birçok sorununun çözülebilece?ine inan?yorum. ?ktidar beni de?il, bu hayali, bu dü?ünceyi risk olarak görüyor olabilir.
Bir kad?n?n CHP’de siyaset yapmas?, sa? partilerde siyaset yapmas?ndan daha m? kolay?
Kesinlikle daha kolay. Fakat Türkiye’de i? dünyas?nda, sokakta, evde kad?n olmak kolay de?il. Yani b?rak?n kad?n siyasetçi olmay?, kad?n olman?n kendisi kolay de?il. Erkeklerin, eril zihniyetin egemen oldu?u topraklarda ve toplumda ya??yoruz. Erkek egemenli?inin kendi iktidar?n? sürdürmesinin yolu da kad?n? sadece ?eklen de?il, fikren de kapatmaktan geçiyor. O yüzden kad?n olarak siyasette de bir ?eyler yapman?z kolay olmuyor. Ancak kad?n?n fikirsel olarak özgürle?mesi, siyasete kat?l?m?, e?it temsiliyeti yayg?nla?t?kça, kad?nlar ya?am?n her alan?nda daha fazla yer ald?kça erkek egemen bak???n da çökü?ü ba?layacak. Siyasette bir kad?n olarak var olmay?, erkeklerden bir ?eyler talep ederek, ya da bir ?ey olmak için erkeklerden görevlendirme bekleyerek sa?lam?yorum. Ama kendi mücadelemi, her alanda oldu?u gibi cinsiyet konusunda da e?it olmay? arzulayan kad?n-erkek herkesle, erkek egemen zihniyete kar?? mücadele olarak da görüyorum. Elbette bunun çok zorlu?u var ama yüzy?llara yay?lan kad?n mücadelesini do?ru bir zeminde, do?ru bir örgütlenme biçimiyle geli?tirirsek, siyasette veya di?er alanlarda kad?n olmak ?imdiki kadar zor olmaz. Bizler belki bu mücadelenin ufac?k ad?mlar?n? at?yoruz ama t?pk? bizden öncekilerin mücadelesinin sa?lad??? katk?lar gibi, biz de sonraki ku?aklar aç?s?ndan hayat? kolayla?t?raca??z. Kad?nlar?n kurtulu?u sadece kad?nlar? de?il, memleketimizi ve dünyay? da özgürle?tirecek.
‘?STANBUL HALKI NASIL B?R ADAY ?STED???N? B?ZE ÇOK NET TAR?F ETM??T?’
Bir ara soru olarak kabul edin: CHP Genel Merkezine Ekrem ?mamo?lu ismini ilk siz mi önerdiniz?
Ekrem ?mamo?lu ismini ilk o önerdi, ben önerdim gibi bir yerde de?ilim. Ekrem Bey gerçekten hem CHP için hem de ?stanbul için en do?ru adayd?. Bir kere kimi aday olarak önersem benim için daha do?ru olur gibi bir bak??la yakla?mad?m. Aksine sahada ara?t?rarak, vatanda??, il örgütünü dinleyerek, ortak akl? bulabilece?imiz bir yöntemle belediye ba?kan aday?m?z? belirleyece?imi ba?tan söylemi?tim. Ayr?ca genellikle il ba?kanlar? aday belirlerken kendileri için de hakl? olarak talep açarlar ama ben bunu kesinlikle yapmayaca??m? daha ba?tan ifade etmi?tim. Do?ru adaylar? belirleyebilmek için 31 Mart’tan aylar önce ?stanbul halk?na sordum, uzun uzun kamuoyu ara?t?rmalar?, profil analizi yapt?rd?m. Sonuçta ?stanbul halk? nas?l bir aday istedi?ini bize çok güzel, çok net tarif etti. Genel Merkezimizin, Genel Ba?kan?m?z?n yapt?rd??? profil analizleriyle bizimkiler de örtü?üyordu. Dolay?s?yla benzer zamanlarda, farkl? ki?iler ayn? isimde ortakla?m?? olabilir. Ne mutlu ki, ?stanbul halk?n?n bize birebir tarif etti?i profil, ba?ar?l? bir ilçe belediye ba?kan? olarak bizde bulunuyordu: Ekrem ?mamo?lu. E?er hakikati kendi lehinize e?ip bükmek yerine do?rudan hakikate ula?maya çal???rsan?z, hakikat de size do?ru gelir.
?imdi esas soruya gelelim. Bir kad?n siyasetçi olarak partinize Türkiye’nin en büyük ?ehrini kazand?ran isimlerin ba??nda bulunuyorsunuz. Fakat seçimlerden sonra Ekrem ?mamo?lu ve ilçe belediye ba?kanlar?n?n verdi?i foto?raf, tümüyle erkeklerden müte?ekkildi ve bu da çok ele?tirildi. ?stanbul ilçelerinde neden hiç kad?n belediye ba?kan?n?z yok?
Ne yaz?k ki bazen siyasette kad?nlar?n yer alamamas?n?n faturas? da yine kad?nlara kesiliyor. Oysa birtak?m mücadeleler, birtak?m sorunlar? bir anda çözmüyor. Ke?ke elimde olsa da 39 ilçenin tümüne kad?n belediye ba?kan? getirebilsem. Fakat ilçelerle ilgili adaylar? belirlerken, üzülerek söylüyorum, kimi ilçelerin kesinlikle kad?n ba?kan istemedi?ini gördüm. Bu ne yaz?k ki benim d???mdaki bir gerçeklikti. Bununla beraber her bölgede bir kad?n belediye ba?kan? hedefini önüme koymu?tum. Bunu da örgütle payla?m??t?m. Ama emin olun egemen siyasetin içinde bunu hayata geçirmek hemen mümkün olmuyor. Bak?n, biz CHP olarak bugün 96. kurulu? y?l dönümümüzü kutluyoruz ve ben partinin ?stanbul’daki ilk kad?n il ba?kan?y?m. Bu benim için çok gurur verici ama 95 y?l boyunca ?stanbul’da kad?n il ba?kan?m?z?n hiç olmamas? da bir o kadar üzücü. Bak?n, ?stanbul Büyük?ehir Belediyesi’nin tarihi boyunca hiç kad?n genel sekreter yard?mc?s? olmam??. ?u anda sekiz genel sekreter yard?mc?s?n?n ikisi kad?n. Bunu ideal bir durum olarak söylemiyorum ama toplumsal gerçekli?i, siyasetin yap?s?n? ve dilini de?i?tirdikçe ideale yakla?aca??m?za inan?yorum. Bu vesileyle de kad?nlara ça?r? yapay?m: N’olur siyasette de di?er alanlarda da erkeklerin size yer açmas?n? beklemek yerine gelin hep beraber mücadele edelim.
‘KAYYIM ATAMALARINA YÖNEL?K TEPK?Y? TOPLUMSALLA?TIRMAYA ÇALI?TIK’
CHP’nin Diyarbak?r, Van ve Mardin belediyelerine kayy?m atanmas?na kar?? tutumu, özellikle Kemal K?l?çdaro?lu’nun “soka?a ç?kmay? do?ru bulmuyoruz” aç?klamas? ele?tiri konusu oldu. Sizce CHP yeterli tepki gösterdi mi?
Genel Ba?kan?m?z?n aç?klamas? ?u ?ekildeydi: “Bu tür olaylar ya?an?nca soka?a ç?kmak, protesto etmek gibi durumlar? do?ru bulmuyoruz. Biz milletin ferasetine güveniyoruz. ?stanbul’da da ayn? ?eyi YSK eliyle bize yapt?lar. ‘Ya soka?a ç?k?n ya boykot edin’ dediler. ?kisini de yapmad?k. Halk?n ferasetine güvendik ve gördük.” Öte yandan üç büyük?ehire kayy?mlar?n atand??? günün sabah?nda ola?anüstü bir MYK toplant?m?z oldu ve Parti Sözcümüz bu konuda aç?klama yapt?. Bir kere Say?n K?l?çdaro?lu’nun kime yap?l?rsa yap?ls?n, hukuksuzlu?u yapan?n kar??s?nda, hukuksuzlu?a maruz kalan?n da yan?nday?z ?eklindeki aç?klamas? çok önemli. Üstelik bu sadece sözde kalm?? bir tepki de?ildi. Pek çok yer ve zeminde bunun gerekleri yap?ld?, tepkiler gösterildi. Genel Ba?kan?m?z?n da partimizin de kayy?ma kar?? tutumunun çok net oldu?unu ve bunun da görüldü?ünü dü?ünüyorum. Bu haks?zl??a, kayy?m atamalar?na tepkiyi toplumsalla?t?rma konusunda gayret sarf ettik.
Sizce iktidar?n kayy?m politikas?ndaki temel hedefi ne?
?ktidar?n amaçlar?ndan biri rant olabilir ama tek amaç bu de?il. Ekonomideki, d?? politikadaki s?k??m??l??? a?amayan, bu alanlardaki yang?nlar?, hatta ülke içindeki orman yang?nlar?n? bile söndüremeyen iktidar?n, tüm bunlar? gizlemek için kayy?mlar? bir politik strateji olarak uygulad???n? dü?ünüyorum. Öte yandan ilkeli, ahlakl?, hak ve halk için, demokrasi için siyaset yapanlar omuz omuza, yan yana geldi?i zaman iktidar?n nas?l geriletildi?ini hep beraber gördük. Bu yan yana gelme hali muktediri rahats?z ediyor. Kayy?m atanmas? sonras?nda da, bir ?ekilde yan yana gelebilmi? insanlar? bölmeyi, parçalamay? ve bu ?ekilde yönetmeyi denediler.
‘CHP VE ?Y? PART? ?TT?FAKINI ZORA SOKMAK ?ST?YORLAR’
Yani iktidar CHP ve HDP tabanlar?n? birbirinden uzakla?t?rmay? m? hedefliyor?
Tabii ama sadece o da de?il. CHP ve ?Y? Parti ittifak?n? da zora sokmak, ayr??t?rmak istiyorlar. Ama bu yapt?klar?yla sonuç almayaca??na inan?yorum.
Meral Ak?ener’in sarayda Erdo?an’la, daha sonra Bilal Erdo?an’la tokala?mas? foto?raflara yans?d?. Siz ?Y? Parti’nin AKP’ye yakla?aca??n? dü?ünüyor musunuz?
Siyaset ne yaz?k ki ki?ilerin bir cümlesi, bir foto?raf? üzerinden analiz ediliyor. Oysa bir foto?raf karesi üzerinden yorum yapmay?, bir sonuca gitmeyi do?ru bulmuyorum. Say?n Ak?ener’in sarayda verdi?i foto?raf? da bu çerçevede de?erlendiriyorum.
AKP’den ihraç edilen Ayhan Sefer Üstün, yapt???m?z söyle?ide MHP’nin AKP’yi ikinci bir MHP’ye de muhtaç hale getirdi?ini söylemi?ti. Bu “ikinci MHP”, ?Y? Parti olamaz m??
AKP’nin böyle bir niyeti var. Çünkü kendi içlerindeki kopu?lar?n ileriki günlerde, beklenenin çok daha üstünde etkisi olacak. Böylece her zamanki gibi yine bir stepneye ihtiyaç duyacaklar. CHP’li siyasetçi olarak bir ?ey söylemem do?ru olmaz ama bugünden bakt???mda ?Y? Parti’nin buna yana?aca??n? dü?ünmüyorum.
‘AKP, TAHM?N ETT???MDEN ÇOK DAHA FAZLA HATA YAPIYOR’
23 Haziran’dan önce, 12 May?s’ta yapt???m?z söyle?ide “AKP ?stanbul’u tekrar kaybetti?i an çil yavrusu gibi da??l?r” demi?tiniz…
Bence bu da??lma gerçekle?iyor. Yerel seçimlerden sonra da, sadece kendi bekalar?n? korumak üzere devam ettirdikleri, toplumun geneline dönük çok yanl?? uygulamalar?yla her geçen gün bu da??lman?n daha da h?zland???n? görüyorum. Bana verilen hapis cezas?n? da bu yanl?? uygulamalar?n içine koyuyorum. Art?k kendi kitlelerine bile anlatamayacaklar? i?ler yap?yorlar. AKP, tahmin etti?imden çok daha fazla hata yap?yor. Ayr?ca ?stanbul’u alarak AKP’ye ç?karabilece?imiz en büyük zorlu?u ç?kard?k. Bunu zaten Cumhurba?kan?’n?n kendi sözleriyle de özetleyebiliriz: “?stanbul’da teklersek, Türkiye’de tökezleriz.” Tökezliyorlar. Ayr?ca ?stanbul onlar?n elindeyken hep bir yenilmezlik, kaybetmezlik hissi yarat?yorlard?. O yenilmezlik duygular? ortadan kalkt?. ?stanbul Büyük?ehir Belediyesi’ni kazanan siyasi partiler, ayn? zamanda Türkiye’deki iktidarlar?n?n da ilk ad?m?n? atm??lard?r. 23 Haziran’?n, CHP’nin iktidar?n?n ilk ad?m? oldu?unu dü?ünüyorum. Öte yandan üzülerek söylüyorum ki, ?stanbul’un siyasi ve idari rant? kadar büyük bir ekonomik rant? da var. Geçen gün Yenikap?’da yap?lan israf?n sergisini gördünüz. ?stanbul’un kaynaklar?n?n yanda?lara ?u veya bu ?ekilde nas?l aktar?ld??? zamanla daha iyi anla??lacak. AKP, buradaki ekonomik ranttan da oldu. Tüm bu unsurlar? yan yana koydu?umuzda, iktidarda çok ciddi bir güç k?r?lmas? yaratt?k.
‘BABACAN’INK? G?B? FARKLI ALTERNAT?FLER?N ORTAYA ÇIKMASI ÖNEML?’
AKP’den Ali Babacan ve Ahmet Davuto?lu öncülü?ünde iki ayr? kopu? ya?an?yor. Siz bu kopu?lar? nas?l okuyorsunuz?
Sadece yukar?daki ayr??malara de?il, tabana da bakmak laz?m. Ortaya ç?kan verilere göre AKP’nin üye say?s?nda da çok ciddi bir dü?ü? ya?an?yor. Babacan ve ekibinin ?u ana kadar aç?ktan herhangi bir politik söylemi, program? olmad??? halde AKP’den hiç az?msanmayacak bir oy alaca?? görülüyor. Babacan’?nki gibi AKP d???nda farkl? alternatiflerin ortaya ç?kmas?, demokrasi aç?s?ndan önemlidir, anlaml?d?r.
?ktidar, sand?kta kaybetti?i gücü devletin gücüyle telafi edemez mi?
Edemez. Halk?n iradesinin kar??s?nda hiçbir güç bu kadar uzun duramaz. Son kayy?m atanmas? dâhil, sürekli halk?n iradesine kar?? i?ler yap?yorlar. Ama hangi gücü kullan?rlarsa kullans?nlar, halk?n gücü kar??s?nda duramazlar. Halk?n iradesine kar?? politikalara devam ettikleri sürece daha fazla güç kaybedecekler. Öfkelerinin bir sebebi de bu.
‘CHP ?KT?DARINDA MUHAFAZAKÂRLARA BASKI SÖZ KONUSU OLMAYACAK’
Avrasya Kamuoyu Ara?t?rma Merkezi’nin son anketine göre CHP ?u anda birinci parti konumunda. Sizin elinizde de bu yönde veriler var m??
Son zamanlarda ?stanbul’da böyle bir ara?t?rma yapt?rmad?m. Elimizde ölçülmü? bir veri yok ama soka?a, sahaya bakt???m?zda, genel izlenimlerimizi de?erlendirdi?imizde CHP’nin oylar?n?n oldukça yükseldi?ini hissediyoruz.
Sizce CHP iktidara gelecek mi?
Gelecek. ?stanbul’u alaca??m?z? da ta 13 Ocak 2018’de söylemi?tim (Gülüyor).
AKP’nin muhafazakâr taban?, olas? bir CHP iktidar?n?n kendilerine yönelik bask? dönemi anlam?na gelece?ini dü?ünüyor. Siz CHP iktidar?nda nas?l bir Türkiye tahayyül ediyorsunuz?
CHP’nin bask?c? bir politik zihniyeti olmad??? için ne muhafazakârlara ne de ba?ka kesimlere herhangi bir bask?s? söz konusu olmayacak. O dönemler bitti. CHP’nin anlay???, program?, söyledikleri ve yapmak istedikleri çok net. Darbe hukukundan ar?nd?r?lm?? bir anayasa yapt???m?zda, üstünlerin hukuku yerine hukukun üstünlü?ünü yeniden tesis etti?imizde, demokrasi, özgürlük, e?itlik ve insan haklar? ba?lam?nda bir gelecek in?a etti?imizde, herkesin dü?üncesine sayg? duyulan, insanca ya?anan bir Türkiye’ye kavu?aca??z. Hayalimiz bu ve bu hayalin gerçekle?ece?ini görüyorum.
‘UMARIM ERKEN SEÇ?M ÇOK ERKEN OLMAZ’
Kap?da erken genel seçim var m? sizce?
Aç?kças? erken seçim olmas?n? istemem. Yerel seçimlerden yeni ç?kt?k ve insanlar seçimlerden yoruldu. Ayr?ca yerel yönetimlerde kazand???m?z ba?ar?y? sosyal demokrat belediyecilik ba?ar?s?yla daha da görünür k?lmam?z, bunu bize oy vermeyenlere de göstermemiz gerekiyor. Böyle bir döneme hem toplumun hem de partimizin ihtiyac? oldu?unu dü?ünüyorum. Tabii bu benim temennim. Ama mevcut ekonomik, iç ve d?? sorunlara bak?ld???nda, evet bir erken seçim olabilir. Umar?m çok erken olmaz.
AKP aç?s?ndan erken seçim bir kurtulu? olabilir mi?
Art?k AKP için hiçbir ?ey kurtulu? olamayacak. Çünkü bu memlekette AKP’nin anlay???n?n sonu geldi.
?ktidar?n HDP’yi kapat?p erken seçime gitmeyi tasarlad???na ili?kin senaryoyu nas?l okuyorsunuz?
Yapmaz dedi?imiz her ?eyi yapt?klar? için, bunu da yapmaz diyemem. Ama yine de bu kadar?n?n yap?labilece?ini dü?ünmüyorum.
‘B?R S?YAS? PART?N?N KAPATILMASI TOPLUM AÇISINDAN TRAVMAT?K OLUR’
Çocuklar? da?a gitmi? baz? ailelerin HDP Diyarbak?r ?l Binas? önüne yönlendirilmesinin ve bunun üzerinden yürütülen kampanyan?n, HDP’yi kapatmaya zemin olarak kullan?lmak istendi?i söyleniyor. Sizce böyle bir hamlenin siyasi sonuçlar? ne olur?
Türkiye’de bir siyasi partinin kapat?lmas? toplum aç?s?ndan travmatik olur. Bir kere siyasi bir partinin kapat?lmas?n? hiçbir ?ekilde do?ru bulmam. Öte yandan ailelerin HDP önündeki eylemi konusunda da Meral Ak?ener’le hemfikirim: Beklenecek yer bir partinin il binas?n?n önü de?il, devletin kap?s? olmal?d?r.
CHP’nin ?u anda bir Kürt politikas? var m??
CHP ve Kürt politikas? denince hep 1989 raporuna gönderme yap?l?r. Oysa Say?n K?l?çdaro?lu’nun 2014 y?l?ndan itibaren söyledikleri ve yapt?klar? ortada. Bak?n, 5 Ocak 2013 tarihinde Say?n K?l?çdaro?lu, çözüm süreci daha resmen ba?lamadan, “geçmi?teki bütün hatalara kar??n, AKP’ye yeni bir kredi aç?yoruz. Çözün sorunu” demi?ti. Peki ald??? yan?t neydi?
‘KÜRTLERLE CHP TABANI ARASINDAK? ?L??K? H?Ç ZEDELENMEDEN DEVAM ED?YOR’
Ertesi gün Erdo?an ?u yan?t? vermi?ti: “Ana muhalefet partisi diyor ki: ‘Kredi veriyoruz’. Kendisi muhtac-? himmet bir dede, nerede kald? gayr?ya himmet ede… Sen nereye kredi vereceksin, sen krediye muhtaçs?n. Hangi krediyi vereceksin!”
Evet, tam olarak bunlar? söylemi?ti. CHP’nin, insanlar?n haklar?yla birlikte, bar??ç?l bir biçimde ya?ayabilmeleri için her türlü soruna çözüm bulma aray??? var. Bu aray?? ve anlay?? zaman zaman parti içinde egemen olmam?? olabilir ama bu yönde çaba sarf eden az?msanmayacak kadar fazla insan da var. 2013’te Genel Ba?kan?m?z çözüm sürecine kredi açt??? gibi, ne kadar hayati oldu?unu bugün daha iyi anlad???m?z bir uyar?y? da yapm??t?: “Kürt sorununun çözüm zemini parlamento olmal?d?r.” O gün as?l amac? çözüm de?il de Kürt sorunu üzerinden kendi varl???n? güçlendirmek olan anlay??, daha sonra herkesi ma?dur edecek bir ba?ka anlay??a evrildi. O dönemde CHP’nin, Kürt sorununun bütün veçheleri için haz?rlad??? çözüm önerileri, kanun teklifleri, ara?t?rma önergeleri, reçeteleri vard?. Ben o dönem ?stanbul il ba?kan yard?mc?s?yd?m ve biz “Kürt sorununun çözümünde özgürlükçü demokrasi” ba?l?kl? bir metin haz?rlay?p parti içinde imzalad?k, kamuoyuna aç?klad?k. CHP’nin Kürt sorununun çözümü konusunda her zaman çal??malar? oldu. Fakat iktidarda olmad???n?zda, bu çal??malar?n?z icraata geçemiyor. Önümüzdeki günlerde Kürt sorununun çözümü konusunda Say?n K?l?çdaro?lu’nun talimat? do?rultusunda, sorunun boyutlar?n? ve çözüm yollar?n? ortaya koyan yeni çal??malar da ba?lataca??z. Bak?n, yüzde 10’luk seçim baraj?n?n kald?r?lmas? bile, sorunun parlamento zemininde, tüm yakla??mlar?n temsiliyle tart???lmas?na vesile olabilir. Çözüm sürecini ba?lat?yorum deyip Kürtlerin sorunlar?n? kendi anlay??? ve ç?karlar? do?rultusunda yorumlayanlar?n geldi?i noktay? gördük. Demokrasi anlay??? olmayanlar ne kendine ne de ba?kalar?na demokrasi getirebilir. Çözüm sürecinde insanlar bir illüzyonla oyaland?.
31 Mart ve 23 Haziran ?stanbul seçimlerinin sonucunda Kürtlerin tercihi belirleyici oldu. Bu süreç, Kürtlerle CHP taban? aras?nda görece s?cak bir ili?kiye de vesile oldu. Bu ili?ki hâlâ devam ediyor mu?
Hiç zedelenmeden devam ediyor. Adalet ve hukuk aray??? insanlar? bir araya getirdi?inde elbette herkesi memnun edemeyebilirsiniz ama süreçlere uzun erimli bak?ld???nda, güncel olaylar?n sonucu de?i?tirmedi?i görülüyor. Kayy?m atand???nda “CHP soka?a ç?ks?n” gibi, olay?n s?cakl???yla verilmi? hakl?, anla??l?r tepkiler ortaya ç?km?? olabilir. Yerel seçim sürecinde CHP taban?yla Kürtlerin elleri birbirine de?di. O ellerin birbirini s?kmas?na çok yak?n?z.
‘HAPSE ATILMAM TEFERRUAT OLUR’
Ankara kulislerinde “Demirta? d??ar?, Kaftanc?o?lu içeri” ?eklinde bir haz?rl?k yap?ld???na dair söylentilerin dola?t??? iddia ediliyor. Hapse at?laca??n?z? dü?ünüyor musunuz?
Geçenlerde biri de “Yenikap?’daki arabalar? al?n, Canan Kaftanc?o?lu’nu verin” diye yazm?? (Gülüyor). Demirta?’?n tahliye edilmesinden müthi? bir mutluluk duyar?m elbette. Öte yandan muktedirin bizimle ilgili neler dü?ünüp tasarlad???yla ilgilenmiyorum. Bizim ne yapt???m?z, ne dü?ündü?ümüz ve ne yapaca??m?z daha önemli. Muktedir, bizimle ilgili dü?üncelerini hayata da geçirebilir ama bunlar?n hepsi teferruat.
Yani hapse at?lman?z da teferruat m? olur?
Evet, hapse at?lmam teferruat olur. Çünkü bizler fikir ve ifade özgürlü?ünün mücadelesini veriyoruz. Hem kendimizin hem de ba?kalar?n?n hayat?ndaki duvarlar? y?kmakla u?ra??yoruz. Beni hapse att?klar?nda dü?üncelerimi s?n?rlayamayacaklar. Yine dü?ünece?im, yine üretece?im. Zihnini tutuklayamad???n?z insan? dört duvar aras?na atarak esir edemezsiniz. Benim as?l üzüntüm, d??ar?da olmas?na ra?men zihni esaret alt?nda olan insanlar içindir. Çocukluk y?llar?mdan beri hep sanal duvarlar? y?karak, k?rarak var olmaya çal??t?m. Ama o sanal duvarlar gibi hapishane duvarlar? da dü?üncelerimi tutsak edemez.
‘KORKU ?NSAN? AMA KORKAKLIK ANLA?ILIR B?R ?EY DE??L’
Dü?ünce ve ifade özgürlü?ünün büyük ölçüde k?s?tlanmas?yla beraber insanlar?n zihinlerindeki karakollar da geni?ledi. Sizce bu sürecin neresindeyiz?
Ne yaz?k ki bunun çok ileri seviyesini ya??yoruz. Türkiye’deki kutupla?may? sadece iki farkl? ideolojik anlay?? ba?lam?nda okumamal?y?z. Ya?ad???m?z ?ey, bugünü kurtarmak isteyenlerle gelece?i kurmak için çal??anlar?n mücadelesi. Bence iktidar?n en büyük korkusu, insanlar?n zihinlerindeki karakollar? y?kmaya ba?lamalar?. ?ktidar?n sonu, insanlar?n zihinlerindeki karakollar? y?kmas?yla ba?layacak. Korkunun esaretinden kurtulundu?u ?stanbul seçimlerinde görüldü. Ben bir hekimim ve korkuyu çok anla??l?r buluyorum. Korku insani ama korkakl?k anla??l?r bir ?ey de?il. E?er korkakl??a teslim olursak, ha hapisteyiz ha d??ar?da, ne fark eder! O yüzden öncelikle zihinlerdeki karakollar? y?kmam?z laz?m.
Sosyal medyada s?kl?kla Matrix filmindeki Trinity karakterine benzetiliyorsunuz. Siz bu benzetmeyi nas?l kar??l?yorsunuz?
Aç?kças? toplumun kahramanlar yaratmak zorunda b?rak?lmas?na, bu noktaya getirilmesine üzülüyorum. Kahraman yaratt?kça normalden uzakla??yoruz. Ayr?ca üzgünüm ama uçam?yorum, uçan tekme atam?yorum (Gülüyor). Asl?nda ola?an ko?ullarda, olmas? gerekeni yap?yorum. Bir polis, bir bekçi, mahsur kalan bir kediyi kurtard???nda onu hemen kahramanla?t?r?yoruz. Oysa onun yapt??? kahramanl?k de?il, ola?an bir insani gereklilik. Toplumun yemeyip içmeden ko?abilen, uçabilen, uçan tekme atabilen kahramanlar beklemesine gerek duymayaca?? bir normalle?meyi sa?lamak istiyoruz.