?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer’in “Ba?ka Bir Tar?m Mümkün” vizyonuyla olu?turulan ?zmir Tar?m? stratejisi do?rultusunda küçük üretici her alanda destekleniyor. 2019’da Türkiye Ormanc?lar Derne?i ile i?birli?i protokolü imzalayan Büyük?ehir Belediyesi, Kozak bölgesinde çam f?st???ndaki verim dü?üklü?ünün nedenlerini tespit etmek ve mücadele etmek için çal??malar?n? sürdürüyor. Geçimini büyük ölçüde çam f?st???ndan sa?layan üreticinin gelir kayb? her geçen gün artarken, uzmanlar iklim krizine ba?l? kurakl?k ve çam kozalak emici böce?inin etkisi üzerinde duruyor. 15 mahallede ormanl?k alanlara çam kozalak emici böce?inin yakalanmas? için büyük ve küçük tuzaklar yerle?tiren Büyük?ehir Belediyesi, bölgede kurdu?u iki hava kirlili?i ölçüm istasyonu ve iki meteoroloji istasyonuyla veri analizlerini de sürdürüyor.
?ki tip tuzak haz?rland?
Proje yürütücüsü Prof. Dr. Sezgin Özden, bölgede hastal?k ve zararl?lar?n ara?t?r?ld???n? belirterek “Proje kapsam?nda yap?lan ara?t?rmalarda f?st?k çamlar?nda zarar yapma potansiyeli bulunan bir mantar hastal??? tespit edildi. Ancak bu mantar?n yo?unlu?unun henüz zarar yapacak boyutta olmad??? belirlendi. A?açlar?n stresinin artmas?yla mantar?n zarar yapmaya ba?layabilece?ini tahmin ediyoruz” dedi.
Projenin zararl? böceklerle ilgili k?sm?nda ise çam kozalak emici böce?i ara?t?r?l?yor. Böce?in k??lama davran???na yönelik olarak, baz?lar? a?aç gövdelerine as?lan, baz?lar? ise orman içi aç?kl?k alanlara konulan iki tip tuzaktan söz eden Sezgin Özden, “Tuzaklar?n hemen hepsinde az da olsa çam kozalak emici böce?i tespit ettik. K?ranl? Mahallesi’ne kurdu?umuz tuzak tiplerinin birinde 72, di?erinde ise 30 adet böcek belirledik. Bu bulgu, tasarlanan tuzaklar?n çam kozalak emici böce?ini cezbetmede ba?ar?l? olabilece?ini gösterdi. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’ne bu tuzak tiplerinden ekonomik olarak daha uygun olan?n?n daha çok say?da üretilerek, Eylül 2022’de Kozak’taki farkl? bölgelere yerle?tirilmesi fikrimizi sunaca??z” ifadelerini kulland?.
“Tuzaklarla böce?in popülasyonu azalt?lacak”
?zmir Büyük?ehir Belediyesi K?rsal Kalk?nma ?ube Müdürlü?ü’nde görevli Orman Mühendisi Mehmet Volkan Kester ise çam kozalak emici böce?ine özel bir tuzak kuruldu?unu söyleyerek “Bu tuzak oldukça etkili. Böceklerde k?z?lötesi almaçlar var. S?cak alanlar? belirleyip, bu alanlara yöneliyor. Haz?rlad???m?z tuzaklar da s?cak oldu?undan, böcekler k?? uykusunu geçirmek için bu tuzaklara giriyor. Tuzaklara giren böcekler, daha sonra imha ediliyor. Bu böcek tuzaklar? ço?alt?lacak. Böylece kozalak veriminde böce?in olu?turdu?u dü?ü?ün önüne geçilmeye çal???lacak. Bu tuzaklar arac?l???yla böce?in döl vermesini engelleyip, popülasyonunu azaltmay? hedefliyoruz” ?eklinde konu?tu.
Ba?kan Soyer’e destek te?ekkürü
Karaveliler Köyü Muhtar? Ferudun Gürkaya da bu sorunun 15 y?ld?r devam etti?ini ve köylünün çok büyük bir gelir kayb?na u?rad???n? belirterek “Kozak Yaylas?’n?n yüksek kesimlerinde a?açlarda kozalaklar olsa da bunlar?n içi bo?. Rak?m?n dü?tü?ü yerlerde kozalak bile yok. Bunun çözümü için verdi?i destekten dolay? ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer’e çok te?ekkür ediyoruz” dedi.
“??letmemi kapatmak zorunda kald?m”
Üretici Mehmet Gider ise Bergama’da do?up büyüdü?ünü, çam f?st??? i?letmecili?i yapt???n? belirterek “Hastal?k ba?lay?nca a?açlarda verim dü?tü, ben de i?letmemi kapatt?m. ?nsanlar ?u anda ekonomik olarak çok zor bir durumda. Burada benim gibi bir sürü i?letme kapamak zorunda kald?. ?nsanlar ürün alamay?nca a?açlar? kesmeye ba?lad?” diye konu?tu.
Sosyoekonomik ara?t?rmalar da yap?ld?
?zmir Büyük?ehir Belediyesi, tüm bunlar?n yan? s?ra bölgede sosyoekonomik ara?t?rmalar da yap?yor. Sosyolog Filiz Egi O?uz “Sosyoekonomik analiz de bu ara?t?rmada önemli yer tutuyor. Üreticilerle her zaman bir araday?z. Bu havzada bulunan 16 köyün, 40-50 milyon dolar olan gelirinin ciddi anlamda dü?tü?ünü gördük. Bunun yan? s?ra ya?anan sorunlar üreticilerin örgütlenmesini sa?lad?. Kozak’ta köylüler kooperatifle?erek dayan??ma içerisine girdi” dedi.
Akademisyenlerin çal??mas? sürüyor
?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, çam f?st???ndaki verim dü?üklü?ünün nedenlerinin tespiti ve çözüm yollar?n?n ara?t?r?lmas? için Türkiye Ormanc?lar Derne?i ile protokol imzalam??t?. Proje çerçevesinde sorunun nedenini bulmak için Prof. Dr. Sezgin Özden liderli?inde sosyoekonomik analiz, Prof. Dr. Murat Türke? liderli?inde iklim de?i?iminin etkileri, Prof. Dr. Ünal Akkemik liderli?inde dendroklimatoloji, fenoloji ve polen ara?t?rmalar?, Prof. Dr. Do?anay Tolunay liderli?inde hava kirlili?i ve bitki beslenmesinin etkileri, Prof. Dr. Tu?ba Lehtijarvi liderli?inde de hastal?k ve zararl?lar üzerinde ara?t?rmalar yap?l?yor.