Ekonomik, sektörel, bölgesel kriz ve zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki çalışma süresi azalan çalışanlara İşsizlik Sigortası Fonu’ndan ödenen kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) bugün sona eriyor.
Bütün toplumsal kesimlerden, sendikalardan ve işveren örgütlerinden ödeneğin sonlandırılmasına tepkiler geldiğini belirten Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Aruz Çerkezoğlu, ödeneğin sonlandırılması durumunda ekonomi ve istihdam alanlarında karşı karşıya kalınacak sorunları SÖZCÜ'ye anlattı.
Çerkezoğlu, kısa çalışma ödeneğinin İş Kanunu'nda var olan bir düzenleme olduğunu ve ‘zorlayıcı sebep' kapsamında Covid-19 salgını sürecinde toplam 3.7 milyon işçinin kısa çalışma ödeneği uygulamasından yararlandığını söyledi. Bu ödeneğin özellikle salgın sürecinde işçiler açısından önemli bir sosyal destek olarak hayata geçirildiğini anımsattı.
“TÜRKİYE TARİHİNİN EN BÜYÜK İŞ VE İSTİHDAM KAYBINI YAŞIYORUZ”
Salgının devam ettiğinin altını çizen Çerkezoğlu, “Pandeminin etkileri, ekonomik ve toplumsal tahribatı çok derin bir biçimde devam ediyor. Vaka sayıları ortada, aşı programlamasında ciddi sıkıntılar var. O nedenle de (vaka sayılarında) çok ciddi bir artış söz konusu. Buna bağlı olarak da Türkiye tarihinin en büyük iş ve istihdam kaybını yaşıyoruz. Böyle bir süreçte yeni birtakım sosyal destekler; gelir desteği, vergi desteği vesaire yapılması gerekirken var olan destek mekanizmaları da sonlandırılıyor. Bunun akılla, mantıkla bağdaşır bir tarafı yok” açıklamasında bulundu.
“BİRÇOK İŞÇİYİ ÜCRETİZ İZNE ÇIKARTACAKLAR”
Uygulamanın sonlandırılması durumunda çok sayıda işçinin ya işini kaybetmesine ya da ücretsiz izne çıkartılmasına yol açılacağına dikkat çeken Çerkezoğlu, şöyle konuştu:
“Kısa çalışma ödeneği uygulaması sonlandırıldığında çok sayıda işçi arkadaşımız ya işini kaybedecek ya da işverenlere, işçileri tek taraflı olarak ücretsiz izne çıkarma hakkı verildi ve ücretsiz izne çıkartılan işçilere de İşsizlik Sigortası Fonu'ndan günde 39 lira, şimdi 8 TL zam yapıldı, 47 lira nakit ücret desteği verilir. Asgari ücreti bile yarısı kadar. Kısa çalışma ödeneği uygulaması sonlandırıldığında birçok işçi arkadaşımızı, işverenler, ücretsiz izne çıkartacaklar.”
“TABLO AĞIRLAŞACAK”
Bugün halihazırda 1 milyon civarında kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçi olduğunu belirten Çerkezoğlu, “31 Mart itibarıyla bu arkadaşlarımızın ya işten çıkartılması ya da ücretiz izin dayatmasıyla karşı karşıya kalması söz konusu olacak. Toplamda da 3.7 milyon. Türkiye tarihinin en büyük iş ve istihdam kaybını yaşadığımız bu pandemi sürecinde, son bir yılda, her üç kişiden birinin işini kaybettiği bir durumda bu tabloyu daha da ağırlaştıracak” dedi.
“ÇOK CİDDİ BİR GELİR KAYBI VAR”
Çerkezoğlu, hükümetin atması gereken adımları şöyle sıraladı:
“İstihdamı artıracak, kalıcı, güvenceli istihdam yaratacak politikalar, çalışma saatlerinin düşürülmesi, kamu istihdamının artırılması, kadınların çalışma hayatına katılımının önündeki engellerin kaldırılması gibi istihdamı artıracak, işsizliğe çözüm olacak adımların atılması gerekirken tam tersi yapılıyor şu anda. Diğer taraftan tabi çok ciddi bir gelir kaybı var. Enflasyon oranları ortada. Kısa çalışma ödeneği uygulamasının sonlandırılması, yaşanan bu yoksullaşmayı ve gelir kaybını daha da derinleştirecek.”
“PANDEMİNİN ETKİLERİ DEVAM ETTİĞİ SÜRECE SÜRDÜRÜLMELİ”
Hükümetin, var olan uygulamaları sonlandırması değil, tam tersine yeni birtakım sosyal politikaları, destekleri hayata geçirmesi gerektiğini söyleyen Çerkezoğlu, “O nedenle biz kısa çalışma ödeneği uygulamasının, pandeminin etkilerinin devam ettiği sürece sürdürülmesini, en düşük kısa çalışma ödeneği miktarının asgari ücret olması gerektiğini ve kısa çalışma ödeneğinden bütün işçilerin yararlanmasını yani ön koşulların da kaldırılması gerektiğini söylüyoruz. İşten çıkarma yasağı da bütün istisnaları kaldırılarak devam etmeli, Kod 29 zulmüne son verilmeli. Ücretsiz izin dayatması da mutlaka sonlandırılmalıdır” ifadelerini kullandı.
“ÇOK BÜYÜK BİR MAĞDURİYET YARATACAK”
Bütün toplumsal kesimlerden, sendikalardan ve işveren örgütlerinden kısa çalışma ödeneğinin sonlandırılmasına ciddi tepkiler geldiğine dikkat çeken Çerkezoğlu, hükümete şöyle seslendi:
“Uzatılması gerektiğini söylüyor herkes. Çünkü gerçekten bu koşullarda kısa çalışma ödeneğini bile kaldırmanın, sonlandırmanın akılla, mantıkla bağdaşır bir tarafı yok. Fakat iktidar kısa çalışma ödeneği uygulamasının sonlandırılması politikasında ısrar ediyor. Ama gerçekten bu çok büyük bir mağduriyet yaratacak.
O nedenle biz de bir kez daha, ülkeyi yöneten siyasi iktidara; kısa çalışma ödeneği uygulamasını devam ettirmeye, ön koşulları bütün işçilerin yararlanacağı biçimde düzenlemeye ve aynı zamanda da bütün işçilere destek sağlanması ve özellikle de kayıt dışı çalışanlar başta olmak üzere gelir desteğinin mutlaka sağlanması gereklidir diyoruz.”