Tar?m Bakanl??? ödene?inin Merkezi Yönetim bütçesi içerisindeki pay?n?n geçmi? y?la göre 1 puan azald???n?n alt?n? çizen S?nd?r, “Hedefi olmayan bir performans program?yla kar?? kar??yay?z. Tar?m ve Orman Bakanl??? planl? büyümede maalesef s?n?fta kalm??t?r" dedi.
“TARIM VE ORMAN BAKANLI?ININ BÜTÇES? AZALIYOR”
Tar?m Bakanl???n?n bütçedeki ödene?inin Merkezi Yönetim bütçesine göre oransal olarak azald???n? belirten S?nd?r, “Tar?m ve Orman Bakanl??? bütçesi ba?lang?ç ödene?inin 2021 y?l? merkezi yönetim bütçesi içerisindeki pay? yüzde 3,83. 2022'de ise yüzde 3,69. 2023'te getirilen bütçede 133 milyar 682 milyon 205 bin liral?k Tar?m ve Orman Bakanl??? bütçesinin, 4 trilyon 469 milyar 570 milyon 19 bin liral?k merkezi yönetim bütçesi içerisindeki pay? ise yüzde 2,99. Di?er bir ifadeyle Tar?m ve Orman Bakanl???’n?n bütçesinin Merkezi Yönetim bütçesindeki pay?nda 1 puana yak?n oransal bir azalma var. Tar?m Bakanl???n?n bütçesi 133 milyar lira ama cari transferlere bakt???m?zda bunun içerisinde hane halk?na transferler yani tar?msal destekleme program? için ayr?lan bütçenin 54 milyar 40 milyon 543 bin lira oldu?unu görüyoruz. Oysa ki bizim Tar?m Kanunu'muzun 21'inci maddesi aç?k ve net diyor ki: ‘Tar?msal destekleme programlar?n?n finansman? bütçe kaynaklar?ndan ve d?? kaynaklardan sa?lan?r. Bütçeden ayr?lacak kaynak gayrisafi millî has?lan?n yüzde birinden az olamaz.’ Bu orana asla yakla?m?yorsunuz. Tar?msal destekleme programlar? için ayr?lan 54 milyar lira gayrisafi milli has?lan?n yüzde 1'ine denk gelmiyor. Ne kadar?n? kar??l?yor? E?er 2023 y?l? gayrisafi yurt içi has?las?n? esas al?rsak yüzde 0,29'unu. 2023 y?l? bütçesinde çiftçinin hakk? gasp ediliyor” dedi.
“HEDEF? OLMAYAN PERFORMANS PROGRAMI”
Tar?m Bakanl???n?n bütçe teklifindeki 2023 y?l? stratejik hedeflerini ve performans program?n? ele?tirerek sözlerine devam eden S?nd?r, “Topra??n ve arazinin korunmas?, geli?tirilmesiyle ilgili arazi kullan?m planlamas? hedefi 2022'de 1 milyon hektarm??, 2022'de gerçekle?me tahmini s?f?r. 2023'te hedef yine bir milyon fakat bizi yine ayn? ak?bet bekliyor olacak gibi. Hayvansal ürünlerde arz güvenli?i, yine performans program?nda buza?? say?s?ndaki hedef art?? oran? yüzde 0,1. Büyükba? hayvan say?s?ndaki art?? hedefi yüzde 0,1 de?il. K?rm?z? et üretim miktar?nda yüzde 4'lük bir art?? hedeflemi?iz, herhalde üretim fazlam?z var ki bunu çok k?s?tl?yoruz, bu anla??l?yor. Küçükba? hayvan say?s?ndaki art?? oran? yüzde 2, yumurta üretiminde yüzde 0,5'lik bir art?? hedeflenmi?. Bitkisel üretimde de durum ayn? destek sa?lanan bitkisel ürünlerde üretim art?? oran? hedefimiz yüzde 1,2. Bu mudur bizim desteklemeyle hedefledi?imiz üretimde verim, üretimde kalite art???? ?thal edilen bitkisel ürün miktar? 21 milyon, 2022 hedefi 21 milyon tonmu?, 2023'te de 21 milyon ton, yani ithalatta bir azalmay? falan hedeflemiyoruz. Tah?l ürünlerinde kendine yeterlilik oran? yüzde 90 gerçekle?mi?; hedef yüzde 90,2. 0,2'lik bir art?? öngörülüyor. Maalesef hedefi olmayan bir performans program?yla kar?? kar??yay?z” dedi.
"PLANLAMADA SINIFTA KALDINIZ!"
Tar?m Bakanl???n?n planlamadan yoksun oldu?unu ifade eden S?nd?r, “Bir planlama yap?lacaksa ve bu tar?msal planlamaysa, üretim planlamas?ysa, üretim deseni planlamas?ysa, tar?msal desteklerin uygulanabilmesi için kaynak da??l?m?na yönelik bir planlama olacaksa sa?l?kl? bir veriye ihtiyac?m?z var. Do?ru bir veri setine ihtiyac?m?z var, güvenilir veriye ihtiyac?m?z var; zaman?nda ve yerinde veriye ihtiyac?m?z var. En son genel tar?m say?m? 2001 y?l?nda yap?lm??. 2001 y?l?ndan bugüne kadar bir genel tar?m say?m? yap?lm?? de?il ve ?u anda Türkiye ?statistik Kurumunun yay?nlad??? tar?msal veriler tamamen il ilçe müdürlüklerinden yaz?yla istenen, yaz??mayla toparlanan, derlenen veriler. Hiçbir veriye bu anlamda güvenemiyorum. Bu veriler manipülasyon olabilir, sa?l?kl? bir veri ak??? oldu?unu dü?ünmüyorum. Tar?m ve Orman Bakanl??? ne yaz?k ki planlamada s?n?fta kalm??t?r” dedi.
"DESTEKLEMEY? NEDEN VER?YORUZ!"
S?nd?r, tar?msal desteklemelerin öneminin alt?n? çizerek sözlerini ?öyle sonland?rd?:
“Üreticiye desteklemeyi ne için veriyoruz? Tar?ma bir destek veriyorsak ba?ta üretimi planlamak, ürün desenini planlamak, üretimde verimi artt?rabilmek, üretimde kaliteyi art?rabilmek, üretimde piyasalar? regüle edebilmek ve tüketicinin daha ucuz, daha kaliteli, zaman?nda ve yerinde tüketim maddeleriyle, g?dayla bulu?abilmesini sa?lamak. Maalesef Tar?m ve Orman Bakanl???m?z bu durumun çok uza??nda. Hem üreticiye hem de tüketiciye yaz?k ediyorsunuz.”