SONKALE- CHP İzmir İl Başkanlığı’nda bir basın toplantısı düzenleyen CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, önümüzdeki günlerde Meclis’e gelmesi beklenen, kıdem tazminatının fona devredilmesine ilişkin tasarıyla ilgili çarpıcı açıklamalar yaptı. Daha önce DİSK Genel Başkanlığı’nı da yürüten Beko’ya sendikanın İzmir şubeleri de destek verdi. “Kıdem tazminatı kırmızı çizgimizdir”, “Kıdemi olmayanın iş güvencesi olmaz” ve “Kıdem tazminatı son kalemiz” şeklinde dövizlerin yer aldığı toplantıda konuşan Beko, hükümete sert mesajlar verdi. Beko, tasarının patronlar için “işçi çıkarma maliyetini düşürme” amacı taşıdığını ve kıdem tazminatını ortadan kaldırarak hukuksuzluğa bir kılıf üretilmeye çalışıldığını öne sürdü. Tasarı ile işçilere köleliğin dayatıldığını, iş güvencesinin yok edildiğini vurgulayan Beko, uygulama ile yaşanacak en az 14 hak kaybını şöyle sıraladı:
“1-Askere gidenler kıdem tazminatı alamayacak.
2.Evlenen kadın işçi, bir yıl içinde işinden ayrılırsa tazminat alamayacak.
3.İşyerinde bir yıllık kıdemi olan işçi işten çıkarılırsa tazminat ödenmeyecek.
4.Prim gün ve çalışma süresi koşulu nedeniyle işçi haklı bir nedenle işten ayrılsa (geçerli sağlık nedeni, işverenin tacizi, kötü muamelesi gibi) dahi tazminat alamayacak. Ayrıca işçinin iş koşullarındaki değişikliği kabul etmemesi, ücretinin ödenmemesi halinde işi bırakması gibi nedenlerle işten çıkarılması halinde de tazminat alamayacak.
5.Hak etme koşulu gerçekleşinceye kadar parası Fon’da hapis kalacak. Belki de kıdem tazminatını almaya ömrü yetmeyecek.
6.Kıdem tazminatı miktarı azalacak, şimdi her bir yıllık kıdem karşılığı 30 günlük brüt ücret tutarı olan kıdem tazminatı, 14 günlük ücrete düşürülecek. Yeni kıdem tazminatı miktarı şu anda aylık %8,3 iken Fon’a devredilmesinden sonra %3,8’e düşecek. Artık işçi, son aldığı ücret üzerinden değil, fona yatırılan prim miktarının yıllık ortalaması üzerinden tazminat alacak.
7.İşveren, ücret ya da ücret benzeri, ikramiye vs. ödemeleri zamanında yapmazsa, işçi ya duruma katlanacak ya da katlanmak istemeyip işten çıkarsa, kıdem tazminatı alamayacak. Yani işverenin ücret ödememesi bir anlamda cezasız kalacak. İşverenler istediği zaman, istediği şekilde iş şartlarını değiştirebilecek, işçiye ya kabul et ya da işten çık diyebilecek.
8.Emeklilikte yaş şartını beklemek için işten ayrılan işçi tazminat alamayacak.
9.İşten çıkarılma kolaylaştığı için sendikalaşma büyük darbe yiyecek.
10.Esnek ve güvencesiz çalışmaya karşı direnç azalacak. Tazminatın caydırıcı özelliği kaybolacak.
11.Tazminattaki faiz ödemesi ortadan kalkacak.
12.Fon yönetimindeki işçi eşit oyla temsil edilmeyecek.
13.İşsiz kaldığı dönemde aldığı kıdem tazminatı bir anlamda işçinin geçim güvencesidir. Ancak fona devredildiğinde bu geçim güvencesinden mahrum kalacak. İşçi, ailesiyle birlikte açlığa, işsizliğe mahkum olacak. Çok düşük olduğu için yetmeyen işsizlik ödeneği, kıdem tazminatından mahrum kalan işçi ve ailesinin hiçbir ihtiyacını karşılamaya yetmeyecek.
14.Getirilmek istenen düzenleme ile fondan 15 yıl sonra parasını alabilecek asgari ücretli bir işçinin uğradığı zarar en az 7 bin 500 lira olacaktır. Ücreti daha yüksek olan işçilerin uğradığı zarar ise çok daha fazla olacak.”
ÇOK ÇARPICI İDDİA
Kani Beko, “kıdem tazminatını leş kargalarına yedirmeyeceğiz” derken, şok bir iddiayı da ortaya attı. Getirilmek istenen uygulama ile işçinin fonda biriken paralarının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çok önemsediği Kanal İstanbul Projesi’nin 19 müteahhidine aktarılmasının amaçlandığını savunan Beko, “O müteahhitler şuan çalışmıyor. Proje duruyor. Ama bu kıdem tazminatları fona aktarılıp belli bir meblaa ulaşınca o 19 müteahhit çalışmalara başlayacak. Ben bu uygulamadaki asıl amacın Kanal İstanbul Projesi’ne kaynak yaratmak olduğunu düşünüyorum” dedi.
PİNOCHET DE YAPMIŞTI
CHP’li Beko, kıdem tazminatı fonuna göz dikme işinin geçmişte çok örneği olduğunu, Şili’de diktatör Pinochet’nin bu yolla halkı fakirleştirdiğini, ancak halkın yıllar sonra bunun farkına vardığını anlattı. Beko, “Kıdem tazminatının gasp edilmesine izin vermeyeceğiz. Herkesi bu plana karşı çıkmaya çağırıyoruz” diye konuştu.