SONKALE- CHP ?zmir ?l Ba?kanl???’nda bir bas?n toplant?s? düzenleyen CHP ?zmir Milletvekili Kani Beko, önümüzdeki günlerde Meclis’e gelmesi beklenen, k?dem tazminat?n?n fona devredilmesine ili?kin tasar?yla ilgili çarp?c? aç?klamalar yapt?. Daha önce D?SK Genel Ba?kanl???’n? da yürüten Beko’ya sendikan?n ?zmir ?ubeleri de destek verdi. “K?dem tazminat? k?rm?z? çizgimizdir”, “K?demi olmayan?n i? güvencesi olmaz” ve “K?dem tazminat? son kalemiz” ?eklinde dövizlerin yer ald??? toplant?da konu?an Beko, hükümete sert mesajlar verdi. Beko, tasar?n?n patronlar için “i?çi ç?karma maliyetini dü?ürme” amac? ta??d???n? ve k?dem tazminat?n? ortadan kald?rarak hukuksuzlu?a bir k?l?f üretilmeye çal???ld???n? öne sürdü. Tasar? ile i?çilere köleli?in dayat?ld???n?, i? güvencesinin yok edildi?ini vurgulayan Beko, uygulama ile ya?anacak en az 14 hak kayb?n? ?öyle s?ralad?:
“1-Askere gidenler k?dem tazminat? alamayacak.
2.Evlenen kad?n i?çi, bir y?l içinde i?inden ayr?l?rsa tazminat alamayacak.
3.??yerinde bir y?ll?k k?demi olan i?çi i?ten ç?kar?l?rsa tazminat ödenmeyecek.
4.Prim gün ve çal??ma süresi ko?ulu nedeniyle i?çi hakl? bir nedenle i?ten ayr?lsa (geçerli sa?l?k nedeni, i?verenin tacizi, kötü muamelesi gibi) dahi tazminat alamayacak. Ayr?ca i?çinin i? ko?ullar?ndaki de?i?ikli?i kabul etmemesi, ücretinin ödenmemesi halinde i?i b?rakmas? gibi nedenlerle i?ten ç?kar?lmas? halinde de tazminat alamayacak.
5.Hak etme ko?ulu gerçekle?inceye kadar paras? Fon’da hapis kalacak. Belki de k?dem tazminat?n? almaya ömrü yetmeyecek.
6.K?dem tazminat? miktar? azalacak, ?imdi her bir y?ll?k k?dem kar??l??? 30 günlük brüt ücret tutar? olan k?dem tazminat?, 14 günlük ücrete dü?ürülecek. Yeni k?dem tazminat? miktar? ?u anda ayl?k %8,3 iken Fon’a devredilmesinden sonra %3,8’e dü?ecek. Art?k i?çi, son ald??? ücret üzerinden de?il, fona yat?r?lan prim miktar?n?n y?ll?k ortalamas? üzerinden tazminat alacak.
7.??veren, ücret ya da ücret benzeri, ikramiye vs. ödemeleri zaman?nda yapmazsa, i?çi ya duruma katlanacak ya da katlanmak istemeyip i?ten ç?karsa, k?dem tazminat? alamayacak. Yani i?verenin ücret ödememesi bir anlamda cezas?z kalacak. ??verenler istedi?i zaman, istedi?i ?ekilde i? ?artlar?n? de?i?tirebilecek, i?çiye ya kabul et ya da i?ten ç?k diyebilecek.
8.Emeklilikte ya? ?art?n? beklemek için i?ten ayr?lan i?çi tazminat alamayacak.
9.??ten ç?kar?lma kolayla?t??? için sendikala?ma büyük darbe yiyecek.
10.Esnek ve güvencesiz çal??maya kar?? direnç azalacak. Tazminat?n cayd?r?c? özelli?i kaybolacak.
11.Tazminattaki faiz ödemesi ortadan kalkacak.
12.Fon yönetimindeki i?çi e?it oyla temsil edilmeyecek.
13.??siz kald??? dönemde ald??? k?dem tazminat? bir anlamda i?çinin geçim güvencesidir. Ancak fona devredildi?inde bu geçim güvencesinden mahrum kalacak. ??çi, ailesiyle birlikte açl??a, i?sizli?e mahkum olacak. Çok dü?ük oldu?u için yetmeyen i?sizlik ödene?i, k?dem tazminat?ndan mahrum kalan i?çi ve ailesinin hiçbir ihtiyac?n? kar??lamaya yetmeyecek.
14.Getirilmek istenen düzenleme ile fondan 15 y?l sonra paras?n? alabilecek asgari ücretli bir i?çinin u?rad??? zarar en az 7 bin 500 lira olacakt?r. Ücreti daha yüksek olan i?çilerin u?rad??? zarar ise çok daha fazla olacak.”
ÇOK ÇARPICI ?DD?A
Kani Beko, “k?dem tazminat?n? le? kargalar?na yedirmeyece?iz” derken, ?ok bir iddiay? da ortaya att?. Getirilmek istenen uygulama ile i?çinin fonda biriken paralar?n?n Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an’?n çok önemsedi?i Kanal ?stanbul Projesi’nin 19 müteahhidine aktar?lmas?n?n amaçland???n? savunan Beko, “O müteahhitler ?uan çal??m?yor. Proje duruyor. Ama bu k?dem tazminatlar? fona aktar?l?p belli bir meblaa ula??nca o 19 müteahhit çal??malara ba?layacak. Ben bu uygulamadaki as?l amac?n Kanal ?stanbul Projesi’ne kaynak yaratmak oldu?unu dü?ünüyorum” dedi.
P?NOCHET DE YAPMI?TI
CHP’li Beko, k?dem tazminat? fonuna göz dikme i?inin geçmi?te çok örne?i oldu?unu, ?ili’de diktatör Pinochet’nin bu yolla halk? fakirle?tirdi?ini, ancak halk?n y?llar sonra bunun fark?na vard???n? anlatt?. Beko, “K?dem tazminat?n?n gasp edilmesine izin vermeyece?iz. Herkesi bu plana kar?? ç?kmaya ça??r?yoruz” diye konu?tu.