CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli 28. Yasama Dönemi’nde Plan ve Bütçe Komisyonuna toplam 22 kanun teklifi geldiğini, bunlardan 20’sinin torba kanun formatında olduğunu, defalarca dile getirilen şikayetlere rağmen yine bir torba kanun ile karşı karşıya olunduğunu, yeni kanun teklifinin 19 maddesinden 7’sinin Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunu ilgilendirdiği halde ilgili komisyonda görüşülmediğini ifade etti.
TEKLİFTE VERGİ ADALETİNİN GÜÇLENDİRİLMESİNE DAİR HİÇBİR ŞEY YOK
Türeli, hazırlanan kanun teklifinin gerekçesinde, vergi adaletinin güçlendirilmesinden bahsedilmesine rağmen “Vergi adaletinin güçlendirilmesi” hedefine ilişkin hiçbir düzenleme bulunmadığını belirterek, Türkiye’de vergi adaletsizliğinin en önemli sorunlardan biri olduğunu belirtti.
Türeli; Türkiye’nin Cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomik krizlerinden birini yaşıyor olmasına karşın 2023-2025 yıllarını kapsayan üç yıllık program döneminde planlanan hiçbir politikanın hayata geçirilemediğini söyledi.
Türeli; “2023 Genel Seçimleri sonrasında hazırlanan ekonomik programın temel önceliğinin dezenflasyon olmasına rağmen bu alanda hiçbir başarı sağlanamadı. Enflasyon inecekti, ondan sonra istikrar dönemi olacaktı. Nerede? Enflasyon iki yıl önceki seviyesinde. Ekonominin büyüme hızı yavaşladı. Geniş tanımlı işsizlik oranları hızla artarak 13 milyon kişiye ulaştı. Reel sektör ciddi bir kriz içinde. Kapanan, konkordato ilan eden şirket sayısı artıyor. Gelir dağılımı bozulmaya devam ediyor, yoksulluk yaygınlaşıyor ve derinleşiyor.
Önümüze gelen kanun teklifinde ise bu konulara ilişkin hiçbir politika ve tedbir yok. Vergide adaleti sağlayacak bir vergi reformu yok. Harcamalarda israfı önleyecek bir düzenleme yok. Çalışanların ve emeklilerin durumunu iyileştirecek bir düzenleme yok.” dedi
Sert eleştirilerde bulunan Türeli, konulan hedeflere ulaşılması için acilen bir harcama ve vergi reformu yapılarak daha etkin ve verimli çalışan bir devlet yapısına gidilmesi gerektiğini hatırlatan Türeli, diğer taraftan Türkiye’de çok ciddi bir bölüşüm şoku yaşanmasına karşın söz konusu teklifte emekliler ve çalışanlarla ilgili bir düzenleme olmadığını, ücretliler için vergi oranlarının düşürülmesi ve vergi dilimlerinin genişletilmesi yönünde bir çalışmaya da yer verilmediğini belirtti.
Türkiye’deki sorunlara somut çözümler getirebilecek bir kanun teklifi görmek istediklerini ifade eden Türeli: “Gelin, Meclisi bu sorunları çözecek şekilde çalıştıralım. Vergi adaletini sağlayalım, gelir dağılımını düzeltelim. Hep söylüyoruz, CHP olarak bu konularda her tür desteği vermeye hazırız.” dedi.
VERGİ DİLİMLERİ GENİŞLETİLMELİ
Mevcut gelir vergisi dilimlerinin “son derece adaletsiz” olduğunu, düşük gelirli vatandaşları hızla yüksek vergi dilimlerine soktuğunu, bunun da nedeninin Akp iktidarı döneminde vergi dilimlerinin yasaya rağmen yeniden değerleme oranının altında artırılması olduğunu ifade eden Türeli, en düşük vergi dilimindeki vergi oranının aşağı çekilmesi ve vergi dilimlerinin genişletilerek artırılması gerektiğini vurguladı.
YOKSULLUK KADER DEĞİL
Türeli; “Türkiye bu sorunları çözebilir. Ama çözülmüyor. Bunun nedeni iktidarın bu sorunları çözmek istememesi. Yoksulluk kader değil, bu vergi adaletsizliği kader değil; bu iktidarın bilerek ve isteyerek uyguladığı politikaların Türkiye'yi getirdiği noktadır.”
EMEKLİNİN KAHVEDE ÇAY İÇECEK PARASI YOK
Emekli maaşı konusuna da değinen Türeli, “Emeklinin kahveye gidecek, çay içecek parası yok cebinde, torununa bir oyuncak alacak, harçlık verecek parası yok. Geçmişte emeklinin durumu böyle değildi, emekli çalışma hayatını bitirip emekli olduğu zaman bir ev alırdı, araba alırdı; şu anda, bırakın bir araba almayı, bir evin dörtte 1'ini ancak alır,” sözleriyle günümüz Türkiye’sinde emekli maaşıyla geçinmeye çalışan milyonlarca emeklinin yıllar içinde geldiği durumu özetledi
Türeli, teklifte çaışanların ve emeklilerin ekonomik durumunu iyileştirecek hiçbir düzenlemenn olmadığını belirterek, emekli maaşlarının artırılması, emeklilerin aylık bağlama oranlarının ve güncelleme katsayılarının yükseltilmesi, çalışanlara ve emeklilere refah artışından pay verilmesi gerektiğini söyledi.
ASGARİ ÜCRET AÇLIK SINIRININ ALTINDA
“Asgari ücret ile çalışanların oranının Türkiye’de yüzde 60’lara yaklaştığını, bu oranın diğer ülkelerde yüzde 4, yüzde 5 seviyesinde olduğunu ifade eden Türeli; Parlamentoyu asgari ücretin hesaplanma sistemini değiştirmeye davet etti.
Asgari ücret 22.104 lira iken açlık sınırının 25.092 lira olduğunu, bekar bir çalışanın yaşam maliyetinin 32.463 liraya ulaştığını, sisteme acilen bir değişiklik getirilmesi gerektiğini belirten Türeli, “Olması gereken asgari ücretin temmuz ayında yeniden belirlenmesidir ve bu kriz dönemi ve enflasyonist süreç aşılıncaya kadar da 3 ayda bir belirlenmesidir” dedi.