Türeli, vatanda??n al?m gücünün daha da dü?ece?ini belirtirken piyasadaki tekelle?en firmalar?n yüksek fiyatlar? tetikleyece?ini ve enflasyon hedeflerinin de dü?meyece?ini kaydetti. Türeli, “OVP’ye göre iktidar soka??n sesini duymuyor ve erken seçimden de kaçmaya devam etmeyi planl?yor” dedi.
TBMM Plan Bütçe Komisyonu CHP Sözcüsü Türeli yapt??? aç?klamada iktidar?n aç?klad??? OVP’yi de?erlendirdi ve ?öyle konu?tu:
-OVP, önümüzdeki üç y?lda Türkiye ekonomisinin uygulayaca?? makroekonomik politikalar?n ve hedeflerin içerildi?i, ayn? zamanda bütçenin de büyüklü?ünü ve çerçevesini belirleyen bir ön doküman olma niteli?ine haiz bir belge.
-Türkiye ekonomisinin geçmi?ten bugüne ta??d??? ve son dönemlerde giderek a??rla?an yap?sal problemlerini çözebilecek bir perspektife sahip de?il. Daha çok bir iyi niyet ve temenniler belgesi niteli?inde. Enflasyonun dü?ürülmesi hedefi üzerine in?a edilmi? gözüküyor.
-Belirlenen hedeflerde y?llar itibar?yla çok ciddi sapmalar var. Bu durum da OVP’de yer alan politikalar?n ve hedeflerin ekonomideki karar al?c?lar nezdinde bir inan?l?rl??? ve kredibilitesinin bulunmad???n? ortaya koyuyor.
-Temel hedefler ve makroekonomik dengeler gerçekçi de?il ve kendi içinde ciddi tutars?zl?klar, çeli?kiler içeriyor.
-Hazine ve Maliye Bakan?, geçen y?l 2026 y?l? sonunda enflasyon tek haneye inecek, ondan sonra i?çinin memurunun emeklinin durumu iyile?ecek diyordu. Ama görüyoruz ki enflasyon hedefinin tek haneli seviyeye inmesi 2027 y?l?na kald?. Enflasyonu kontrol alt?na almak için uygulanan talebi k?s?c? politikalar bir taraftan i?çinin memurun emeklinin reel gelirinin dü?mesine, hanehalklar?n?n harcamalar?n?n azalmas?na neden olurken, di?er taraftan ekonomideki reel yava?lama KOB?’lerin, esnaf?n ciddi bir kriz içine girmesine yol açm??t?r. Bu durum önümüzdeki süreçte de devam edecektir.
-Buradaki temel sorun 2023 seçimlerinden bu yana yakla??k 2,5 y?ld?r sürdürülen ekonomik program?n dezenflasyon politikas?n?n ba?ar?s?zl???d?r. Ekonominin yap?sal problemlerine çözüm üretemeyen bir ekonomik program?n ba?ar?s?z olmas? beklenen bir sonuçtur.
-Yüksek enflasyon fiyatlama al??kanl?klar?n? bozarak enflasyonun bir k?s?r döngü içinde kendini sürdürmesine yol açmaktad?r.
-Özellikle 2021 faiz indirimi sonras? gayrimenkul fiyatlar?nda ve kiralarda gözlenen ve in?aat maliyetlerindeki art??lar?n?n çok üzerinde gerçekle?en yüksek art??lar enflasyonun dü?ürülmesinin önündeki engellerden biridir.
-Ekonominin üretim yap?s?nda tekelci ve oligopolist yap?lar?n varl??? kar iti?li bir enflasyonist süreci tetikleyerek enflasyonun belli seviyelerin alt?na indirilebilmesini zorla?t?rmaktad?r.
-Ülkemizin içinde bulundu?u siyasal ortam gittikçe demokrasiden uzakla??lan, hukuk devletinin i?lemedi?i, yarg? ba??ms?zl???n?n ortadan kalkt??? bir duruma i?aret ediyor ki bu ortamda ekonominin iyiye gitmesini beklemek mümkün de?il.
-??sizlik artacak. 2026 y?l?nda istihdam say?s? geçen y?l 34 milyon 98 bin ki?i olarak öngörülmü?tü. Bu y?l 33 milyon 336 bin ki?iye geriledi. Ekonomideki büyüme h?z?n?n yava?lamas?n?n istihdam üzerindeki olumsuz etkisini, di?er taraftan da ekonomik büyümenin istihdam yaratma kapasitesinin gittikçe dü?tü?ünü görece?iz.
-Vergi gelirlerindeki yüksek oranl? art?? önümüzdeki dönemde çok ciddi vergi art??lar?n?n gündeme gelece?ini gösteriyor ve Türkiye’nin mevcut vergi yap?s?nda bunlar dolayl? vergi yani vatanda??n günlük hayatta kulland??? mallar üzerinden al?nan katma de?er vergisi ve özel tüketim vergisinden kaynaklanacak. Bunun da mevcut gelir da??l?m?n? daha da bozaca?? aç?k.
-Türkiye Cumhuriyet tarihinin en büyük bölü?üm ?oklar?ndan birini ya??yor. Gelir da??l?m?n?n gittikçe bozuldu?u, yoksullu?un hem artt??? hem de derinle?ti?i bir sürecin içindeyiz. Asgari ücretin açl?k s?n?r?n?n dahi alt?nda oldu?u, en dü?ük emekli maa??yla geçinmenin mümkün olmad???, i?çi, memur, emekli maa?lar?n?n yoksulluk s?n?r?n?n alt?nda oldu?u bir dönem bu. Bunun sonucunda da zenginin daha zengin, yoksulun daha yoksul oldu?u bir dönem ya?an?yor.
-Reel kesim ciddi bir durgunluk içinde. Sanayi üretimi azal?yor. Kapasite kullan?m oranlar? dü?üyor. Konkordato ilan eden ?irket say?s? h?zla art?yor.
Sonuç itibar?yla haz?rlanan Kalk?nma Planlar?, Orta Vadeli Programlar, Bütçeler iktidar?n siyasi tercihlerini gösteriyor. Yoksulluk asla kader de?il, bugün mevcut siyasi iktidar?n bilinçli uygulad??? politikalar?n bir sonucu.
Özet olarak söylersek Orta Vadeli Program Türkiye’nin gelece?ine yön verecek, ekonomideki karar al?c?lara bir vizyon, bir perspektif ortaya koyacak bir program de?il.