2023 y?l? bütçesinin büyüyen bir bütçe de?il aksine dolar baz?nda küçülen bir bütçe oldu?unu belirten S?nd?r, Fuat Oktay’a “Bütçe sunu? konu?man?zda verdi?iniz rakamlar tozpembe bir gelecek vadediyor ama bir de benden gerçekleri dinleyiniz” diyerek bütçe üzerine ele?tirilerini dile getirdi.
VERD???N?Z RAKAMLAR TOZPEMBE AMA BEN S?ZE GERÇE?? SÖYLEYECE??M
CHP’li S?nd?r, Fuat Oktay’?n konu?mas?nda 2002 ve 2023 y?l? rakamlar?n? kar??la?t?rd???n? vurgularken reel rakamlar yerine cari de?erlerden söz edildi?ini ve yarat?lan tablonun gerçe?i yans?tmad???n? belirtti. S?nd?r, “Dikkatimi çekti, hep 2002 ve 2023 mukayesesi yap?yorsunuz. Diyorsunuz ki örne?in: "Hükûmete geldi?imizde 2002 y?l?nda 1,6 milyar olan sosyal yard?m bütçesini 2023'te 258,4 milyar liraya ç?kar?yoruz." vesaire. ?imdi, belki verdikleriniz çok tozpembe bir gelecek vadeden birtak?m rakamlar ortaya koyuyor ama size bir gerçe?i söyleyeyim ben de. Örne?in, 2002'de 2,4 milyar TL olan çiftçi borcu 2022'de A?ustos ay? itibar?yla 245 milyar lira yani 100 kat artm?? Say?n Cumhurba?kan? Yard?mc?m. Vatanda??n 2002'deki kredi borcu 6,9 milyar lira iken 2022 Ekim ay? itibar?yla 205 kat artm?? Say?n Cumhurba?kan? Yard?mc?m, 1 trilyon 417 milyar 26 milyon civar?nda bir borca ç?km??” dedi.
S?nd?r “Kitapç???n?zda verdi?iniz rakamlar?n?za yine bak?yorum, örne?in küresel emtia ve navlun fiyat endeksini küresel anlamda 2018 y?l?na endekslemi?siniz. Brent petrol 2018'de 100 iken 2022'de 185,3 olmu?; do?algaz 213,9 olmu?; bir art?? var dünya piyasalar?nda, evet, Brent petrolde, do?al gazda. Bize bak?yorum, 2018'e endeksledim, benzin fiyat? 6,24 liraym?? onu 100 kabul edersek bugün 333'e ç?km?? yani verdi?iniz küresel art?? de?erlerinin 2 kat?na yak?n. Motorin 5,42'ymi?, 100 kabul edersek bugünkü motorin fiyat? 507'ye ç?km??, yani 2018’e endeksledi?imiz takdirde küresel art??a göre 3 kat fazla bir art??. Do?al gaz abonelik üzerinden bakarsak, 100 kabul edersek 2018'i, bizde ?u anda 404 olmu?, 4 kat?na ç?km??, serbest tüketici üzerinden do?al gaza bakarsak 1.105'e ç?km??, verdi?iniz küresel piyasa rakamlar? ve enerji fiyatlar? üzerinden Türkiye ekonomisinin i?te bu nedenle bu duruma geldi?ini kendi içinde çürüten bir k?yaslamay? payla?mak istedim” ifadelerini kulland?.
2023 BÜTÇES? DOLAR BAZINDA ARTMAYAN AKS?NE AZALAN B?R BÜTÇED?R
2023 bütçesinin 2022 y?l? ile k?yasland???nda döviz baz?nda azalan bir bütçe oldu?una dikkat çeken CHP ?zmir Milletvekili Prof. Dr. Kamil Okyay S?nd?r “2022 y?l? ek bütçe de dâhil olmak üzere ba?lang?ç ödenekleri itibar?yla bunun döviz kuru üzerinden dolar kar??l???na bakt???m?zda 2022 y?l?nda ba?lang?ç 1 trilyon 750 milyar liral?k bütçenin kar??l??? 191,76 milyar dolar, ek bütçenin o günkü ba?lang?ç ödene?i üzerinden kar??l??? 62,21 milyar dolar, toplamda 253,97 milyar dolar bir gider bütçesi iken 2023'te bize sundu?unuz gider bütçesi 239,94 milyar dolar. Yani 14-15 milyar dolar döviz baz?nda daha dü?ük” diyerek döviz kuru baz?nda bir bütçe art???n?n söz konusu olmad???n? gözler önüne serdi. Ayn? azal???n gelir bütçesi aç?s?nda da söz konusu oldu?unu belirten CHP’li S?nd?r, “Ek bütçe dahil 2022 y?l?nda gelir bütçesi 220,89 milyar dolar iken 2023 y?l? için bu rakam 201,98 milyar dolara dü?mektedir” ifadelerini kulland?.
KUR KORUMALI MEVDUATA ÖDENEN FA?Z 84,9 M?LYAR TL
Kur korumal? mevduat konusuna da de?inen CHP’li S?nd?r “Bugüne kadar, yedi ayl?k dönemde hazineden 84,9 milyar lira faiz ödemi?iz kur korumal? mevduata. Bankalardaki mevcut durumda kur korumal? mevduat hesab? 1 trilyon 422 milyar lira. Merkez Bankas?ndan ne ödendi?ini maalesef bilemiyoruz, bilemedik. Komisyona Merkez Bankas?n? temsilen gelen arkada??m?z madem yetkili de?il, bu konuda bir ?ey söyleyemiyor, kendisinde bu yetkiyi bulam?yor; niye gelmi? buraya? Bence onun Komisyonun salonundan dahi d??ar? davet edilmesi gerekirdi, bu konuda herhangi bir bilgi vermeyecekse ki tahminimiz 200-250 milyar liraya yak?n bir kaynak aktar?m? söz konusu” ifadeleri ile Merkez Bankas? temsilcilerinin bu konuda aç?klama yapma ve bilgi vermeye yetkilerinin olmad???n? belirtmelerini ele?tirdi.
ENFLASYON HEDEFLER? TUTMUYOR
Cumhurba?kan? Yard?mc?s? Fuat Oktay’?n bütçe sunu? konu?mas?ndaki enflasyon rakamlar?n? da gündeme getiren CHP’li S?nd?r “Say?n Cumhurba?kan? Yard?mc?m, örne?in enflasyon, 2022 y?l?nda yüzde 9,8 enflasyon hedeflemi?siniz, 2022 y?l? Eylül sonu enflasyonu 83,45. 2018'den 2022'ye gelen büyümelerden, rakamlardan bahsediyorsunuz ki en büyü?ü yüzde 10,6; bizim TÜ?K resmî rakamlar?yla yüzde 85, öbür taraftan ENAG gibi ba??ms?z birtak?m bilimsel ara?t?rma gruplar? bunu 100 puan daha üzerinde en az yüzde 185 oldu?unu ifade ediyor” diyerek Hükümetin enflasyon tahminlerinin gerçeklerle örtü?medi?ini belirtti.