2018 y?l?nda 116 bin 760 ba? ithal, 156 bin 975 ba? yerli olmak üzere toplam 273 bin 735 büyükba? hayvan kesimi gerçekle?tiren ESK, bu kesimlerin büyük k?sm?n? dondurarak saklamay? tercih etti. 2018 y?l?nda kesilen 273 bin 735 büyükba? hayvandan toplamda 29 milyon 996 bin 69 kilogram k?rm?z? karkas et elde edilirken, bunun 12 milyon 388 bin 149 kilogram? taze olarak piyasaya sunuldu. Geriye kalan 17 milyon 607 bin 920 kilogram ise dondurulmu? olarak depolarda bekletiliyor. 2017 y?l?nda 3 milyon 898 bin 367 kilogram olan dondurulmu? et miktar?n?n 2018 y?l?nda yüzde 451 oran?nda artarak 17 milyon 607 bin 920 kilograma ula?mas? dikkat çekti.
ESK 2018 y?l? Say??tay raporunda, “Kurum taraf?ndan sat?? ma?azalar? kanal?yla nihai tüketicinin talepleri, yap?lan sözle?me ve protokollerle toplu al?m yapan kamu kurum kurulu?lar?, hastaneler, yat?l? bölge okullar?n?n talepleri ile Türk Silahl? Kuvvetlerinin talepleri kar??lanmaktad?r. Stoklarda mevcut olan miktardan Kurumun anla?ma yapt??? sat?? miktar? dü?üldü?ünde dahi kurumun elinde yüklü miktarda gövde s???r eti kalaca?? anla??lmaktad?r” tespiti yap?ld?.
SERTEL SO?AN BASKINLARINI HATIRLATTI
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ?zmir Milletvekili ve K?T Komisyonu üyesi Atila Sertel, görevi piyasay? regüle etmek ve et fiyatlar?ndaki art??a engel olmak olan kurumun depolar?nda bu kadar çok miktarda et bulundurmas?na anlam veremedi?ini söyledi. Fiyatlar?n yüksekli?inden dolay? bir dönem depolarda so?an bask?nlar? yap?ld???n? hat?rlatan Sertel, vatanda??n pahal?l?ktan dolay? et yiyemedi?i bir ortamda bu miktarda etin dondurulma gerekçesinin aç?klanmas? gerekti?ini vurgulad?.
Fiyatlar? dü?ürmek gerekçesiyle son y?llarda Tar?m ve Orman Bakanl??? taraf?ndan ithalata yönlendirilen kurumun depolar?ndaki etleri piyasaya sürmesi halinde et fiyatlar?nda belirgin bir dü?ü? gerçekle?ece?ini öne süren Sertel, ?unlar? söyledi:
“Belki de sava? dönemlerinde dahi bu miktarda et depolarda bekletilmemi?tir. Depolardaki dondurulmu? et miktar?n?n bir önceki y?la göre yüzde 451 oran?nda artmas?n? uzmanlar yürütülen ithalat politikas?na ba?l?yor. Depolarda bu denli et var ve buna ra?men ESK’n?n sat?? ma?azalar?nda vatanda?lar ucuz et bulam?yor. Say??tay da ‘Kurum kombina ve ma?azalar?nda yap?lan inceleme ve denetleme çal??malar?nda, ku?ba??, k?yma vb. temel et ürünleri ile sucuk vb. ?arküteri ürünlerinin sat?? ma?azalar?nda zaman zaman mevcut olmad???, kurumun tüketici talebini yeterince kar??layamad??? gözlenmi?tir’ tespitini yap?yor. Bir tarafta vatanda? et bulam?yor di?er tarafta milyonlarca kilogram et depolarda bekletiliyor. Bir dönem fiyatlar?n pahal?l???n? bahane ederek so?an depolar?n? bast?ran iktidar, fiyat dü?ürmek bahanesi ile ithal etti?i etleri depolarda sakl?yor. Bu ne perhiz bu ne lahana tur?usu?”
?THALAT NEDEN?YLE KURUM ZARAR ED?YOR
Dövize dayal? ithalat?n getirdi?i finansman yüklerinin kurumu zarara u?ratt???n? belirten CHP ?zmir Milletvekili Atila Sertel, Et ve Süt Kurumu’nun 2018 y?l?nda 491 milyon 116 bin TL zarar etti?ini aç?klad?. 2017 y?l?nda 223 milyon 453 bin TL kar eden ESK’n?n, 2017 y?l?nda ba?layan ithalat?n ard?ndan 2018 y?l?n? ciddi bir zararla kapatt???n? söyledi.
2018 y?l?nda yap?lan ithalat için 2 milyar 900 milyon lira ödeme yap?ld???n? kaydeden Sertel, “Say??tay raporlar?na yans?yan tespitlere göre; dövize dayal? ithalat?n getirdi?i finansman yüklerinin yan? s?ra besicilere olan borçlar?n ödenebilmesi için kurum ticari kredi kullanmak durumunda kalm??, bu durum kurumu faiz yüküyle kar?? kar??ya b?rakm??t?r. Denetimin yap?ld??? dönem olan Nisan 2019 sonu itibariyle ödenecek olan kredi tutar?, 1 milyar 521,7 milyon TL düzeyine ula?m?? olup, ayn? tarih itibariyle ödenen kredi faizlerinin tutar? 49,1 milyon TL’dir. ?thalat nedeniyle 2018 y?l?nda toplamda 2 milyar 900 milyon yabanc?lar?n cebine girmi?. Kurum zarar etmi?. Rakamlar tüm gerçekli?iyle ortada iken AKP iktidar? ve Tar?m Bakan? halen ithalat? savunuyor. ‘?thalata devam edece?iz’ diyor. Kurumlara görev zarar? yazd?ra yazd?ra, yerli üreticiyi peri?an ede ede ithalat yap?yorlar. Soruyorum; bunlar m? yerli ve milli” diye konu?tu.