Say??tay’?n uyar?lar?na ra?men borçlar?n? çeviremedi?i için kredilere yüklenen Çaykur, 2021 y?l?nda da zarar aç?klad?. 2017 y?l?nda 267 milyon, 2018 y?l?nda 657 milyon, 2019 y?l?nda 635 milyon, 2020 y?l?nda 547 milyon TL zarar eden Çaykur, zarar gelene?ini bozmad? ve 2021 y?l?nda da 503 milyon TL zarar etti. Böylece Çaykur’un son 5 y?ll?k zarar? 2 milyar 600 milyon liray? a?t?.
SAYI?TAY ISRARLA UYARIYOR
Say??tay’?n 2021 y?l? raporunda Çaykur’un mali durumuyla ilgili “Bankalardan ticari kredi kullan?m?n?n devaml?l?k arz etmesi ve kullan?lan kredi tutar?nda son y?llarda görülen art??lar Çaykur’un mevcut al?m, üretim ve sat?? politikas?n?n bir sonucudur. Çaykur’un içinde bulundu?u finansman darbo?az?n?n a??lmas? bak?m?ndan ya? çay yapra?? al?m?, üretim, stok ve sat??lara ili?kin mevcut politikalar?n gözden geçirilerek gerekli tedbirlerin al?nmas? gerekmektedir” uyar?s?nda bulundu.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ?zmir Milletvekili ve K?T Komisyonu üyesi Atila Sertel, Çaykur’un 2021 y?l? Say??tay raporlar?na ili?kin bilgileri payla?t?.
Kötü yönetimin sonucunun ve liyakatsizlik anlay???n?n neredeyse bütün kurumlara sirayet etti?ini vurgulayan Sertel, “Dünyada çay? en çok seven ve en çok tüketen ülkelerden biriyiz. Ama gelin görün ki bu ülkenin göz bebe?i kurumlar?ndan biri olan, Karadeniz bölgesinde katma de?er ve istihdam yaratan Çaykur, Varl?k Fonu’ndaki di?er birçok K?T gibi zarar?n? katlamaya devam ediyor. Çay al?mlar?n? kar??lamak için kredilere yükleniyor, yüklendikçe de daha derine bat?yor” dedi.
FA?Z ÖDEMELER? YÜZDE 82 ARTTI
2021 y?l?nda 16 milyar TL ile kurum tarihinin en yüksek kredisinin kullan?ld???n? buna ba?l? olarak da ana para hariç 588 milyon lira kredi faizi ödedi?ini aç?klayan CHP ?zmir Milletvekili ve K?T Komisyonu üyesi Atila Sertel, ?unlar? söyledi:
“Say??tay raporuna göre; 2021 y?l?nda, kurulu?a 1 milyar TL tutar?nda sermaye ödemesi yap?lmas?na ra?men, y?l içi kredi kullan?m miktar? önceki y?la göre yüzde 49 oran?nda 5 milyar 200 milyon TL artarak 16 milyar liraya yükselmi?. Yine Çaykur’un kredi anapara ve faiz borcu ödemesi için ne kadar borçlanma yap?ld???n? ifade eden borç çevirme oran? ise 2021 y?l?nda yüzde 106 seviyesinde gerçekle?mi?. Yani Çaykur, 2021 y?l?nda 100 birim anapara ve faiz borcu ödemek için 106 birim borçlanm??t?r. Her geçen y?l büyüyen ve çevrilemez noktaya gelen bir borç var. Bakt???n?z zaman çay üreticisi mutsuz, Çaykur yönetimi daha da mutsuz. Mutsuzlu?un ve i? bilmezli?in ana kayna??; t?k?r t?k?r i?leyen ve kar eden kurulu?lar? liyakattan uzak siyasi atamalarla batma noktas?na getiren AKP iktidar?d?r.”
STOKLARIN MAL?YET? 4 M?LYAR 280 M?LYON TL
Say??tay denetçilerinin Çaykur’un stok yüküne de özel dikkat çekti?ini ifade eden Sertel, “Say??tay denetçilerine göre; 2021 y?l sonu itibar?yla ÇAYKUR’un depolar?nda maliyeti 4 milyar 280 milyon TL olan 137,1 bin ton seviyesinde çay stoku bulunuyor. Kurumun son be? y?la ait mamul stoklar?; 2017 y?l?nda 75 bin ton, 2018 y?l?nda 104 bin ton, 2019 y?l?nda 123 bin ton, 2020 y?l?nda 132 bin ton ve son olarak 2021 y?l? faaliyet dönemi sonunda ise 137,1 bin ton olarak gerçekle?mi?. Zaten a??r bir finansman yükü ile kar?? kar??ya olan ÇAYKUR’un satamad??? ve gereksiz yere depolarda tutmak zorunda kald??? yakla??k 60 bin ton stokun paraya çevrilememesi nedeniyle yakla??k 1 milyar 800 milyon TL daha fazla kredi kulland??? ve bunun sonucunda da önemli miktarda ek faiz yükü ile kar??la?t??? vurgulan?yor. Özetle nereden bakarsan?z tutars?zl?k, nereden bakarsan?z liyakatsizlik” diye konu?tu.