Ara?t?rma önergesi ile ilgili aç?klama yapan Purçu, “Türkiye’de Geri Dönü?üm ??çileri, yapt?klar? i?in dü?ük geliri, sa?l?ks?z ve sosyal güvenceden yoksun çal??ma ve ya?am ko?ullar?, çöple u?ra?man?n toplumsal olarak pislikle ili?kilendirilmesi gibi nedenlerle toplumsal d??lanm??l??? en fazla ya?ayan i? kollar?ndan birinin üyeleridir” dedi.
Ka??t Geri Dönü?üm Sanayicileri Derne?i (AGED) ?stanbul Üniversitesi ?ehir Politikalar? Uygulama ve Ara?t?rma Merkezi i? birli?i ile yap?lan, Ocak 2022 tarihinde yay?nlanan, Sokak Toplay?c?lar?n?n Sosyoekonomik Yap?s? ara?t?rmas?ndaki verilere de?inen Purçu, “Sokak toplay?c?lar?n?n haftan?n 6 günü çal??arak ayl?k ortalama 2.560 TL kazand?klar? hesaplam??t?r. Kat?l?mc?lar?n yüzde 69,4’ünün sa?l?k hizmetlerinden yararlanamad??? ve yar?s?n?n ise yapt?klar? i?ten ötürü olumsuz kar??land?klar? görülmü?tür. Kat?l?mc?lar?n ço?u hem sosyal hem de ekonomik anlamda bulunduklar? durumun Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl???'n?n bünyesinde çal??ma imkan?yla düzelece?ine inanmaktad?r” dedi.
Hurdac?lar ve at?k toplay?c?lar?n s?k s?k kendisiyle görü?tü?ünü belirten Özcan Purçu, sokaktan geçinen ve tamamen kendi al?n teriyle para kazanmaya çal??an, toplad?klar? veya sat?n ald?klar? at?k, hurda, ka??tlardan geçinen bu yoksul kesimin zor durumda oldu?unu, sürekli ceza ödediklerini, jandarma taraf?ndan mallar?na el konuldu?unu söyledi. Sosyal devlet anlay???ndan bihaber, bask?c? ve düzensiz yöntemlerle AK Parti iktidar? taraf?ndan yoksullu?a ve hatta suça itilen bu meslek grubuna ili?kin, derhal yeni ve kapsay?c? düzenlemelerin yap?lmas? gerekti?ini ifade eden Purçu, “CHP olarak ezilen, yok say?lan, haklar? ihlal eden her kesimden vatanda??m?z?n yan?nday?z! ?ktidar?m?zda hak ettiklerine kavu?acaklar” dedi.
Ara?t?rma önergesinde, 2021 y?l?n?n Ekim ay?nda ?stanbul Ala?ehir’de ka??t toplama alanlar?na yap?lan bask?nda 200'e yak?n ki?i gözalt?na al?nd???n? hat?rlatan Purçu? “At?k toplama depolar?nda bulunan malzemelere el konulmu?tur. Bu tür bask?nlarda geri dönü?üm i?çileri; çevre ve halk sa?l???n? tehlikeye sokmak, kay?t d??? ve sa?l?ks?z ko?ullarda istihdama yol açmak, kamu zarar? ve haks?z kazanç elde etmek, güvenlik sorunu yaratmak, kay?t d??? göçmen çal??t?rmak gibi nedenlerle suçlanm??t?r. Bu tür olaylar?n tekrarlanmamas? ve hak ihlallerinin önlenmesi ad?na, geri dönü?üm i?çili?i yeni bir i? kolu olarak kabul edilmeli, bu alanda faaliyet gösteren i?çiler kay?t alt?na al?narak kendileri ve aileleri sosyal güvenlik ?emsiyesi alt?na al?nmal?d?r” ifadelerini kulland?.
Purçu, geri dönü?üm i?çilerinin çal??ma ve ya?am ko?ullar?n?n iyile?tirilmesine ili?kin ?u önerileri s?ralad?:
At?k toplama i?çilerinin çal??ma sa?l?k ko?ullar?n?n iyile?tirilmesi için toplay?c?l?k esnas?nda kendilerini koruyabilecekleri mesle?e özgü yeni ekipmanlar?n haz?rlanmas?, toplama s?ras?nda kullan?lacak önlük ile i? eldiveni, toza ve bula??c? hastal?klara kar?? koruyucu maske, güne?e kar?? ?apka, koruyucu siperlik gibi koruyucu k?yafetlerin çal??ma ko?ullar?na uygun olarak tasarlanmas? önerilmektedir. Bu kapsamda i?çilere haftal?k ve ayl?k belirli periyotlarda, geri dönü?üme uygun at?klar? satt?klar? tesis veya kurumlarca ücretsiz olarak bu ekipmanlar?n temin edilmesi gerekmektedir.
At?klar?n topland??? “çek çek” ad? verilen araçlar?n, hijyen ko?ullar?na ve kent esteti?ine uygun ?ekilde projelendirilmesi, geri dönü?üm i?çilerinin daha ça?da? araçlar? kullanmas?na olanak sa?lanmas? gereklidir. Kay?t alt?na al?nan ve kendilerine verilen kimliklerle toplama faaliyetlerine devam etmesi planlanan i?çiler için “çek çek” adl? araçlar?n kullan?mdan kald?r?larak, bölge ?artlar?na uygun olarak tasarlanan yeni araçlar?n belediyelerce at?k kâ??t i?çilerine sunulmas? çözüm önerilerinden birisidir.
Ayr?ca, mevcut ko?ullarda sa?l?kl? ve hijyenik çal??ma ?artlar?na eri?emeyen geri dönü?üm i?çileri için ?l Sa?l?k Müdürlükleri taraf?ndan her y?l sa?l?k taramas? yap?lmas?, i? alanlar? ile ilgili hepatit, tüberküloz ile tetanos vb. a??lar?n tamamlanmas? ve takibi önemli gerekliliklerdendir.
Kentsel yoksulluk nedeniyle at?k toplama sektörü, baz? ailelerde bir aile mesle?ine dönü?mü? durumdad?r. Bu durumda geri dönü?üm i?çili?i yapan çocuklar, Anayasal e?itim haklar?ndan mahrum b?rak?lmaktad?rlar. Özellikle geri dönü?üm i?çili?i, mevsimlik tar?m i?çili?i, sokak sat?c?l??? gibi kay?t d??? çal??ma oran?n?n yüksek oldu?u, resmi olmayan i? kollar?nda çocuk i?çili?inin önlenmesi için Millî E?itim Bakanl??? taraf?ndan özel bir program haz?rlanmas?, dezavantajl? olarak e?itim hayat?na ba?lamak zorunda kalan çocuklar için burs deste?inin sa?lanmas?, ailelerin çocuklar?n? çal??t?rmamas? için sigorta primlerinde yap?lacak te?vik destekleri, denetimler ve bilinçlendirme faaliyetleri ile çocuklar?n e?itim hakk?n?n güvence alt?na al?nmas? zorunlu bir ihtiyaç haline gelmi?tir.