Doland?r?c?l?k, hile ve sahtekarl?k gibi yüz k?zart?c? suçlara doktorlar ve memurlar ba?ta olmak üzere birçok meslek grubunda ömür boyu men cezas? uygulan?rken, g?da sahtekarl??? ve doland?r?c?l??? yapanlar?n 5 ile 10 y?l süreyle meslekten men edilmesinin cayd?r?c?l?ktan uzak oldu?una dikkat çeken CHP ?zmir Milletvekili ve TBMM ?nsan Haklar? Komisyonu Üyesi R?fat Nalbanto?lu, bu do?rultuda haz?rlam?? oldu?u kanun teklifiyle ilgili ?unlara de?indi:
Halk sa?l??? ciddi bir tehdit alt?ndad?r.
“Devletin en önemli görevlerinden birisi de en temel insan haklar?ndan biri olan sa?l?kl? ve güvenli g?daya eri?imi düzenlemektir. 2 Ekim tarihinden itibaren her gün aç?klanan listelerle görülmü?tür ki, halk sa?l??? ciddi bir tehdit alt?ndad?r. G?da koruma ve g?da güvenli?i perspektifinden taklit ve ta??i?, g?da doland?r?c?l???n?n bir alt kategorisi olarak ele al?nmaktad?r. Bu anlamda hem ekonomik aç?dan hem de g?da güvenli?i aç?s?ndan denetimlerin s?kl???, yapt?r?mlar?n cayd?r?c?l??? ve tüketicinin bilinçlendirilmesi büyük önem kazanm??t?r. Ancak yapt?r?mlar yeterli ve cayd?r?c? olmad??? için bu tür sahtekarl??a ba?vuranlar?n say?s? ve taklit – ta??i? yap?lan ürün çe?itlili?i sürekli artmaktad?r. Bu do?rultuda 2020 y?l?nda ç?kart?lm?? olan düzenlemelere bak?ld???nda yapt?r?mlar?n büyük ölçüde para cezas?na dayand?r?ld??? ortaya ç?km??t?r. Yine ayn? düzenlemeye göre üç y?l içinde ?ki kez taklit ve ta??i? yapan ki?iye ise g?da hizmetlerinden 5 ile 10 y?l aras?nda g?da sektöründen men cezas? verilmektedir. Yani g?da sahtekarl??? yapan ki?iye, 5 y?l sonra yine sahtekarl?k yapabilirsin denmektedir. Oysa doktorlar ve kamu görevlileri ba?ta olmak üzere görevini kötüye kullananlar, doland?r?c?l?k ve sahtekarl?k yapanlar, ömür boyu meslekten men edilmektedir. Bu nedenle hem dürüst üreticinin korunmas? hem de cayd?r?c?l???n artt?r?lmas?na yönelik haz?rlanan kanun teklifiyle hapis cezalar? yükseltilmekte, iki kez taklit ve ta??i? yapan ki?inin bir daha ömür boyu g?da sektöründe i? yapmamas? amaçlanmaktad?r.
Taklit ve ta??i? yapanlar?n bugüne kadar aç?klanmamas? görevi kötüye kullanmakt?r.
Sonuçlar?n 2 Ekim tarihinden itibaren payla??lmas?na da de?inen Nalbanto?lu “Sa?l?kl? ve güvenli g?daya eri?im konusunda yetkili k?l?nan Tar?m ve Orman Bakanl???n?n bugüne kadar suskun kalmas? ve denetimler sonucu ortaya ç?kan uygunsuzluklar? 2 Ekim tarihine kadar kamuoyuna aç?klamamas? da ciddi bir sorumsuzluktur. “En büyük sorumluluk tüketicidedir, bu i?letmelere cezay? tüketici kesecektir” diyen bakanl?k, tüketicinin bilinçlenmesini geciktirerek görevi kötüye kullanm??, 2 Ekim’e kadar halk?n bu tür ürünleri kullanmas?na seyirci kalm??t?r.” diyerek Bakanl??a “Neden 2 Ekim’e kadar beklenmi?tir, neden 2 Ekim itibariyle aç?klanmaya ba?lanm??t?r?” sorular?n? da yöneltti.
CHP ?zmir Milletvekili R?fat Nalbanto?lu taraf?ndan haz?rlanan ve Veteriner Hizmetleri, Bitki Sa?l???, G?da ve Yem Kanununun 40 ?nc? maddesinin birinci f?kras?n?n (a) bendinde de?i?iklik içeren teklifte ?u ibarelere yer verildi.
“a) Ki?ilerin hayat?n? ve sa?l???n? tehlikeye sokacak g?dalar, masraflar? sorumlusuna ait olmak üzere piyasadan toplat?l?r ve mülkiyeti kamuya geçirilerek imha edilir. Bu g?dalar? üreten, ithal eden, kendi ad? veya ticari unvan? alt?nda piyasaya arz eden g?da i?letmecilerine üç y?ldan alt? y?la kadar hapis ve iki bin günden yedi bin güne kadar adli para cezas? verilir. Fiilin üç y?l içinde tekrarlanmas? durumunda ayr?ca, g?day? üreten, ithal eden, kendi ad? veya ticari unvan? alt?nda piyasaya arz eden g?da i?letmecisi ömür boyu g?da sektörü faaliyetinden men edilir.”