CHP ?zmir Milletvekili ve TBMM ?nsan Haklar? Komisyonu Üyesi R?fat Nalbanto?lu, birbiri ard?na aç?lan yüksek güvenlikli hapishanelerde mahpuslar?n insani olmayan ?artlarda bulunduklar?n? ve yapt?klar? bütün ba?vurulara kar??n muhatap bulamad?klar?n? belirterek, sorunu Meclis’e ta??d?.
Kuyu tipi olarak nitelendirilen bu hapishanelerde kalanlar?n fiziksel, ruhsal ve bedenen sa?l?klar?n? kaybetmelerine seyirci kal?nd???n? ve birçok hapishanede açl?k grevlerinin ya?and???na dikkat çeken Nalbanto?lu, olas? ya?am kay?plar?ndan Adalet Bakan?n?n sorumlu olaca??n? belirterek ?unlar? ifade etti:
“Ülkemizde hapishaneler hemen her dönem i?kence, hak ihlali ve kötü muamelelerle an?lm??t?r. Ancak son dönemlerde birbiri ard?na aç?lan ve “Kuyu Tipi” diye nitelendirilen yüksek güvenlikli, Y ve S tipi hapishanelerdeki kötü muameleler ve hak ihlalleri, 12 Eylül zindanlar?ndaki uygulamalardan daha beter bir boyuta eri?mi?tir. Yer seçimi, mimarisi ve fiziksel ko?ullar? ile adeta mahpuslar?n yava? yava? ölümüne zemin olu?turan bu hapishaneler, sadece a??rla?t?r?lm?? müebbet hapis cezas? verilenlerle s?n?rl? kalmay?p, muhalif dü?ünen, hükümeti ve sistemi ele?tiren herkes için ola?an kapat?lma mekan?na dönü?mü? durumdad?r. Mahpuslardan gelen mektuplara göre büyük ço?unlu?un tek ki?ilik hücrelerde, bir k?sm?n?n da üç ki?ilik odalarda kald??? bu cezaevlerinde, sosyal izolasyon, insans?zla?t?rma ve yaln?zla?t?rma ile tecrit uygulanmaktad?r. 24 saat kamerayla izlenen mahpuslar, günün 22,5 saatini kapal? alanda gün ?????ndan yoksun bir ?ekilde geçirirken, birbirlerini görmemek ko?uluyla günün farkl? saatlerinde 1,5 saatlik bir havaland?rmaya ç?kar?lmaktad?rlar. Adli T?p Kurumunun raporlar?na dayal? olarak Adalet Bakanl??? taraf?ndan verilen “Hapishanede kalamaz” kararlar? uygulanmamakta, hastaneye sevk edilseler dahi protokollere uygun tedaviden yoksun b?rak?lmakta, tahlil sonuçlar? çe?itli nedenlerle de?erlendirilmemekte, bütün verilere ra?men ?l Sa?l?k Kurullar? kendi raporunu olu?turmayarak süreci uzatmaktad?r. Bu ve benzeri uygulamalar?n yan? s?ra ayakta say?m, ç?plak arama ve kötü muamelelerle mahpuslar?n ruhsal ve psikolojik olarak çökmesine yönelik izolasyonlar, ?üpheli ölümlere ve intiharlara yol açmaktad?r.
Mehmet Düvel Bakanl?k karar?na ra?men neden tahliye edilmemektedir?
“Kuyu tipi” hapishanelerde ya?ananlara en somut örnek ise Buca Yüksek Güvenlikli Kapal? Ceza ?nfaz Kurumunda yatmakta olan Mehmet Güvel’in ya?ad?klar?d?r. Yüzde 80 engelli, Wernicke Korsakof (WK) ve prostat kanseri olan 78 ya??ndaki Mehmet Güvel’in, Adli T?p Kurumu raporuna ve Bakanl?kça “Hapishanede kalamaz” karar?na ra?men tedavi protokollerine uygun ne tedavisi yap?lmakta ne de tahliyesine karar verilmektedir. Adalet Bakanl??? ve di?er yetkililer ise bu durumu bildikleri halde seyirci kalmakta, süreci izlemektedirler. Bilinmelidir ki, bu hapishanelerde ya?anacak olas? can kay?plar?ndan Adalet Bakanl??? ve Adalet Bakan? sorumludur. Yap?lacaklar ise bellidir. Öncelikle bu “Kuyu tipi” hapishaneler ya kapat?larak burada yatanlar ba?ka cezaevlerine nakledilmeli ya da insani ya?am standartlar?na uygun hale dönü?türülmelidir. Ayr?ca bu hapishanelerde bulunan hasta mahpuslar?n tedavileri yap?lmal?, a??r hasta olanlar ise tahliye edilmelidir.”
Konuyla ilgili olarak Adalet Bakan? Y?lmaz Tunç’un yan?tlamas? istemiyle soru önergesi de haz?rlayan Nalbanto?lu, önergesinde “A??r hasta olan ve hapishanedeki ko?ullar? protesto amaçl? açl?k grevinde bulunan mahpuslar?n durumunu sordu.