CHP Milletvekili Av. Sevda Erdan K?l?ç, Gelir Vergisi Kanununda De?i?iklik Yap?lmas?na Dair Kanun Teklifi’ni TBMM Ba?kanl???’na sundu.
Ba?kanl?k Divan? Üyesi Av. K?l?ç, yapt??? yaz?l? aç?klamada, devletlerin temel fonksiyonlar?n? yerine getirmek için gelire ihtiyaç duyduklar?n?, bu nedenle de vergi toplad?klar?n? kaydetti. Devletlerin belirli hizmetleri kar??layabilmesinin, çe?itli kaynaklardan finanse edilen kamu gelirlerine, vergilere ba?l? oldu?una i?aret eden Av. Sevda Erdan K?l?ç, vergilerin vatanda?lardan gelir düzeyleri oran?nda al?nmas?, yani “az kazanandan az vergi, çok kazanandan çok vergi al?nmas?” gerekti?ini vurgulad?.
CHP ?zmir Milletvekili Av. K?l?ç, Türkiye’de vergi yükü oranlar?nda de?il, vergi yükü da??l?m?nda sorun ya?and???n? ifade etti. Dü?ük gelirlilerin vergi dilimlerinden kaynaklanan kay?plar?n?n, bu bireylerin ba?ta temel ve zorunlu harcama kalemleri olmak üzere asgari ya?am standartlar?n? do?rudan etkiledi?inin, bu nedenle Gelir Vergisi Tarifesi’nde ücretliler lehine bir düzenleme yap?lmas? gerekti?inin önemine i?aret eden CHP’li Av. Sevda Erdan K?l?ç, devletin, sosyal hukuk devleti ilkesinin gere?i olarak, vergi adaletinin gerçekle?tirilmesi yoluyla sosyal adaleti sa?lama, ekonomik ve sosyal dengeyi olu?turma yükümlülü?ü bulundu?unu bildirdi.
“Pe?in pe?in kesilen gelir vergisi tutarlar? her y?l artt?r?l?yor”
K?l?ç, aç?klamas?nda ?u hususlar? belirtti:
“Mevcut Gelir Vergisi Tarifesiyle; pandemi ko?ullar?nda hayat pahal?l??? ile i?sizlik mengenesi aras?na s?k??t?r?lan milyonlarca i?çinin, emekçinin gelir vergisi yükü katlanamaz boyutlara ula?m??t?r. Bu Gelir Vergisi Tarifesi, Türkiye’de y?llard?r devam eden adaletsiz vergi sisteminin özetini olu?turmaktad?r. Mevcut sistem sermayenin, patronlar?n lehine yönelik düzenlemeler içermektedir. Milyarlarca Lira kar elde eden holdingler ve firmalar rutin haline gelen aflar, indirimler, yeniden yap?land?rmalarla veya sürekli zarar göstererek bir asgari ücretliden daha az vergi ödemektedir. Buna kar??n bordrolular?n maa?lar?ndan- ücretlerinden kaynakta pe?in pe?in kesilen gelir vergisi tutarlar? her y?l daha fazla artmaktad?r.
Milyonlarca kamu emekçisi ve i?çinin bir üst vergi dilimine her y?l daha erken girmesi için vergi dilimi art??lar? da bilinçli olarak dü?ük tutulmaktad?r. Gelir vergisi dilimi tutarlar? belirlenirken ne çar??da pazarda ya?anan gerçek enflasyon ne de reel ekonomik büyüme rakamlar? dikkate al?nmaktad?r. Hatta söz konusu tutarlar belirlenirken, TÜ?K taraf?ndan aç?klanan ‘sahte enflasyon verileri’ bile dikkate al?nmamaktad?r. Türkiye’de kamu çal??anlar?n?n maa? art??lar?nda, TÜ?K taraf?ndan aç?klanan, çar?? ve pazardaki gerçek hayat pahal?l??? ile yak?ndan uzaktan ilgisi olmayan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verileri temel al?nmaktad?r.”
CHP Milletvekili Av. Sevda Erdan K?l?ç, kamu çal??anlar?n?n maa? art??lar?nda TÜFE dikkate al?n?rken, Gelir Vergisi Tarifesi’nin her y?l yeniden belirlenmesinde, Ekim ay?nda bir önceki y?l?n ayn? dönemine göre Yurt ?çi Üretici Fiyat Endeksi’nde (Y?-ÜFE) meydana gelen ortalama fiyat art?? oran?, yani Yeniden De?erleme Oran?n?n referans al?nd???n? kaydetti.
“Bu yetki Cumhurba?kan? taraf?ndan hep bordrolular aleyhine kullan?lm??”
Gelir Vergisi Kanunu’nda ve Vergi Usul Kanunu’nda hükümete gelir vergisi dilim tutarlar?n?, Yeniden De?erleme Oranlar?n?n alt?nda ve üstünde belirleme yetkisi verildi?ini an?msatan Av. Sevda Erdan K?l?ç, ?unlar? kaydetti:
“Bu yetki 2018 y?l?na kadar Bakanlar Kurulu, 2018 y?l?ndan sonra ise Cumhurba?kan? taraf?ndan hep bordrolular aleyhine kullan?lm??, Yeniden De?erleme Oranlar?n?n alt?nda belirlenen oranlarla gelir vergisi dilim tutarlar? dü?ük tutulmu?tur. Böylece milyonlarca ücretlinin daha y?l?n ilk yar?s?nda bir üst vergi dilimine girmesi sa?lanm??, dolay?s?yla bordrolulardan kesilen gelir vergisi tutarlar? her y?l daha fazla art?r?lm??t?r. Gelir vergisi dilim tutarlar?, Yeniden De?erleme Oran?nda bile artt?r?lm?? olsa; ortalama 4.500 TL net maa?? olan, 15 Ocak 2021 tarihinden itibaren enflasyon ve enflasyon fark?yla maa?? 4.800 TL olan çal??an, yüzde 20’lik ikinci vergi dilimine Temmuz ay?nda de?il Eylül ay?nda girmi? ve böylece maa??ndan üç ay daha az vergi kesintisi yap?lm?? olurdu.”
K?l?ç, Türkiye’de vergi oranlar?n?n, dünya ülkeleri ile k?yasland??? zaman çok yüksek olmad???n?n görüldü?ünü ifade etti. Ancak Türkiye'de vergi yükü bak?m?ndan “oranda” de?il, “yükün da??l?m?nda” adaletsizlik ya?and???n? belirten K?l?ç, Az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi al?nmas? temel ilkesi, Türkiye'de kay?t d???l?k, yüksek vergi kaça?? ve di?er nedenlerle yeterince uygulanmamaktad?r.” dedi.
Türkiye’nin kaynak bak?m?ndan zengin bir ülke oldu?unu ancak sorunun ülkenin yönetilemiyor olu?undan kaynakland???n? belirten K?l?ç, “E?er devletin elinde kaynak varsa ki biz oldu?unu biliyoruz; bu kaynaklar TÜGVA, TÜRGEV, Ensar gibi vak?flara veya yanda? ?irketlere aktar?laca??na bordrolu çal??anlar?n yüksek gelir vergisi sorununun çözümü için kullan?lmal?d?r” dedi.
K?l?ç, aç?klamas?na ?öyle devam etti;
“?nsanlar?n maa?lar? art?k, sadece banka hesaplar?nda gördükleri say?lardan ibaret. Milyonlarca çal??an daha fiziki olarak maa??na dokunmadan ‘bu ay nas?l bitecek’ diye gün say?yor. Sonra kredi kart?, tüketici kredisi derken; milyonlarca icra dosyas? mahkeme kap?lar?nda da? gibi oldu. ‘Borcu borçla nas?l kapat?r?z’, ‘kredi kartlar?na nas?l takla att?r?r?z’ derdine dü?tü vatanda?. Yoksulluk ve adaletsizlik giderek derinle?iyor. Ço?unlu?un porsiyonlar? küçülürken, bir grup az?nl???n porsiyonlar? sürekli büyüyor. TÜ?K’in aç?klad??? verilere göre son bir y?lda tavuk eti %68, mercimek %52, margarin % 50, yumurta % 47, Ayçiçek ya?? % 41, makarna % 40, süt ve yo?urt % 37, ekmek % 26 ve un % 25 zamland?. Elektrik, do?algaz ve akaryak?ttaki art??lar?n önüne geçilemiyor. Aç?klanan yeniden de?erleme oran?na göre 2022 y?l?nda vergi, harç ve cezalara % 36,20 oran?nda rekor zam gelecek. Hal böyleyken iktidar; ‘ekonomi ?ahlan?yor, büyüyoruz’ masallar?n?n arkas?na- saklanaca??na, sorumluluk alarak vatanda??n reel ücretlerinde art??a sebep olacak bu teklifi, kanunla?mas? için vakit kaybetmeden gündeme almal? ve millete nefes olmal?d?r. Enflasyon kar??s?nda milletin ezilmesine dur deme vakti geldi.”
“??neden-ipli?e her ?eye zam geldi?i bir ortamda…”
K?l?ç, Türkiye’de vergi adaletinin bir an önce sa?lanmas? ad?na; i?neden-ipli?e her ?eye yüksek oranlarda zamlar?n geldi?i, hayat pahal?l???n?n giderek artt???, halk?n al?m gücünün dü?tü?ü, çar??-pazardaki fiyatlar?n çok yüksek seyretti?i bir ortamda Gelir Vergisi Tarifesi’ndeki rakamlarda ve oranlarda yeni bir düzenlemeye gidilmesi gerekti?ini vurgulad?.
K?l?ç, “Kanun teklifi ile Gelir Vergisi Tarifesi’ndeki rakamlar ve yüzde oranlar?nda de?i?ikli?e gidilerek, ücretli çal??an i?çi ve memur kesiminin maa?lar?ndaki vergi oran?n?n dü?ürülmesi; böylece, hayat ?artlar?n?n giderek zorla?mas? ve bütün ürünlere zam gelmesi nedeniyle al?m gücü giderek azalan bu kesimin ekonomik olarak rahatlamas? amaçlanmaktad?r. Yoksulla?an ülkemizde vergi oranlar? çal??anlar? daha da yoksulla?t?rmamal?d?r.” dedi.