Staj sigortas? ma?durlar?n?n; meslek lisesi, stajyerlik dönemlerinde ç?rakl?k okullar?nda e?itim görürken staj ba?lang?çlar?n?n yap?ld???n?, faal bir ?ekilde çal??m?? ama emeklilikte k?smi olarak sigortas? yatt??? için haklar?n? alamayan bir kesim oldu?unu söyleyen Beko, yapt??? yaz?l? aç?klamada, Türkiye genelinde 1,5 milyon staj ma?duru oldu?unu kaydetti.
BORÇLANMA YÖNTEM? GET?R?LS?N
Devletin sabahtan ak?ama kadar çal??an stajyerler için 1200-1300 lira gibi bir ücret belirledi?ini an?msatan Beko, "Normal ?artlarda borçlanma yöntemi mevcutken, neden meslek lisesi ç?rakl?k okulunda okuyan arkada?lar?m?za bu borçlanma yöntemi getirilmesin?” diye sordu.
Staj ba?lang?ç numaralar?n?n e-Devlet üzerinden aktif bir ?ekilde göründü?ünü belirten Beko, "E?er bu ba?lang?ç numaras? olarak say?l?yorsa neden emeklilikte say?lm?yor? stajyer ma?durlar?, "Devlete külfet olmadan, bir kaynak yaratma sonucunda tüm sigorta kollar?n? biz tamamlayal?m, bize de hak ve borçlanma verilsin istiyoruz' diyorlar. Ayr?ca avukat ve doktorlarda staj ba?lang?ç süreleri emeklilikte say?l?yor. Bu konuda TBMM’ye bildi?im kadar?yla 51 kanun teklifi verildi'' bilgisini payla?t?.
?KT?DARA ÇA?RI
Saray iktidar? ve MHP hariç, bütün siyasi partilerin bu konuya s?cak bakt?klar?n? kaydeden Beko, devletin stajyerler üzerinden büyük bir kaynak sa?layaca??na da vurgu yaparak iktidara seslendi. Beko, "Bu ma?duriyetin bitmesi için ?u anki siyasi iktidar buna bir an önce el atmal?d?r. Staj ma?durlar?n?n elinden tutulmas? ayn? zamanda devletin kasas?na da bir kaynak yarat?lacak. Yani Türkiye geneli 1,5 milyonluk bir kitle olu?turan stajyerlerin devletin kasas?na 3 buçuk milyar dolar gibi bir kaynak da sa?layacak. Yani devlet bunu görmezlikten gelemez. Bu sorun bir an önce çözülmesi gerekir. ?ktidar? y?llard?r ihmal etti?i sorunlar? çözmek için göreve davet ediyorum" sözleri ile ça?r?da bulundu.
?? KAZASI VE MESLEK HASTALI?I PR?MLER?N? OKULLAR ÖDÜYOR
Sosyal Güvenlik Sisteminde iki tür prim ödeme ?ekli ve bildirimi oldu?unu an?msatan Beko, "Bunlardan ilki i? kazas?-meslek hastal??? sigortas? da denilen k?sa vadeli sigorta çe?ididir ve di?eri de ya?l?l?k-malullük-ölüm sigortas? denilen uzun vadeli sigorta çe?ididir. Emeklilik olarak bilinen primler de uzun vadeli sigorta primlerini içerir. K?sa vadeli sigorta sadece çal???lan, staj yap?lan sürede çal??an stajyerin ba??na gelebilecek meslek hastal??? ve i? kazas? primlerini de okullar? öder. Bu süreç 3308 say?l? Mesleki E?itim Kanunu ile 19.06.1986 günü uygulanmaya ba?lanm??t?r. Bu tarihten itibaren meslek lisesi ö?rencilerinin sigortas?n? okullar? yapmaya ba?lam??t?r. Önceki y?llarda ise sigortalar? i?letmelere aitti ve baz? i?letmeler kendilerine staja gelen ö?rencileri k?sa vadeli stajyerlik-ç?rakl?k sigortas? yerine uzun vadeli sigorta yapabilmekteydiler. Bu sebeple de 1986 y?l?ndan önce staj yapan ç?rak olanlar için i?e giri?ler emeklilik için de ba?lang?ç say?labilmektedir" bilgisini hat?rlatt?.
DO?UM BORÇLANMASI ÖRNE??
"SGK’n?n 2010/106 say?l? genelgesine göre meslek lisesi staj? veya ç?rakl?k sigortas? ba?lang?c?ndan sonra do?um yapanlar isterlerse do?um borçlanmas? yap?p emekliliklerini 4 sene öne alabildikleri" bilgisine dikkat çeken CHP'li Beko, ?u bilgileri de ekledi: "Sosyal Güvenlik Kurumu, emeklilik primi ödenmeyen staj veya ç?rakl?k sigortas? ba?lang?c?n? nas?l, do?um borçlanmas? sigorta prim gününden sayabiliyorsa, ç?rakl?k ve staj süresine de borçlanma hakk? tan?nmal?d?r." 1987 y?l?nda Turgut Özal hükümeti zaman?nda TBMM’den geçen bir yasa ile isteyenler ç?rakl?k ve meslek lisesi staj süresini t?pk? askerlik borçlanmas? gibi borçlanma hakk? verilmelidir. Zira binlerce stajyer ve ç?rak o y?llar? borçlan?p emeklilik primlerini kendi ceplerinden ödeyip, emeklilik için ba?lang?ç sayd?rmak için can at?yor ve bana göre de hakl?lar. Bu iktidar yapmazsa CHP iktidarda yapaca??m?z bir yasal düzenleme ile bu sorunu da biz çözece?iz."