SONKALE?ZM?R-CHP Genel Sekreteri Selin Sayek Böke, CHP Genel Ba?kan Yard?mc?s? Veli A?baba, CHP Bursa Milletvekili Nurhayat Altaca Kay??o?lu ve CHP Tekirda? Milletvekili Candan Yüceer, CHP ?zmir il yöneticileri ile birlikte Konak'taki ?zmir Esnaf ve Sanatkarlar Odas?'n? ziyaret etti. ?zmir Esnaf ve Sanatkarlar Odas? Ba?kan? Zekeriya Mutlu'nun yan? s?ra di?er oda ba?kanlar? da tek tek ya?ad?klar? s?k?nt?lar? anlatt?.
"'B?Z?M HAL?M?Z NE OLACAK' D?YORLAR"
Esnaf?n ekonomik olarak zor günler geçirdi?ini vurgulayan ve sorunlar? anlatan Zekeriya Mutlu ?öyle konu?tu:
"?zmir birli?ine ba?l? 128 meslek odam?z var. Sicilde 543 bininci say?y? veriyoruz. Bunun 160 bini ?u anda aktif olarak ticari i?lerini yürütüyor. Pandemi ba?lamadan önce 2018'de dövize dayal? s?k?nt? ya??yorduk. Bunu atlatmadan pandemi geldi. ?zmir bir de deprem ya?ad?. Sorunlar?n ne oldu?unu toplamaya çal??t?k. ?lk sorun elektrik ücretleri ç?kt?. F?r?n, kasap, lokanta gibi yerlerde elektrik ücretleri 40-50 bin lira. En büyük s?k?nt? elektrik oldu. Bundan dolay? 'Ben bu i?i yönetemeyece?im' diyen arkada?lar ç?kt?. ?kinci sorun akaryak?t ücretlerindeki anormal art??. Genel kurullara ba?lamadan önce benzin, mazot, 6 lirayd?. 30 liraya dayand? ücretler. Üçüncü sorun satt???m?z ürünü almaya gitti?imizde ayn? fiyata alamamak. Bizi dü?ündüren bir sorun da ?u. 'Bizim halimiz ne olacak' diyorlar. 'Yar?n? göremiyorum, devam ettireyim mi karar veremiyorum' diyor. Bu sorular? cevapland?ram?yoruz."
"SORUN ÇÖZÜLMÜYOR, KANGRENLE??YOR"
Türkiye'nin her yerinde esnaf? ve esnaf odalar?n? dinlediklerini vurgulayan Veli A?baba ?unlar? söyledi:
"Partimiz, özellikle genel ba?kan?m?z esnafla ilgili yo?un u?ra? veriyor. Yapt??? aç?klamalar iktidar ya da farkl? camialar taraf?ndan farkl? yorumlansa da genel ba?kan?m?z esnaf?n sorunlar?n? gündeme getirmeye devam ediyor. Esnaf masas? var partimizin. Genel ba?kan bizi görevlendirdi. Türkiye'nin her yan?na gidiyoruz. Bir ile gidiyorsak önce muhatab?m?z esnaf odalar? oluyor. Sorunlar?n?, dertlerini dinliyoruz. Sizin ad?n?za konu?maya çal???yoruz. Meselelerin kayna?? bulunmadan sorun çözülemiyor. 'Enflasyon yok, al?m gücünde dü?me var' diyorlar. Bir ?eyin hakk?n? teslim edelim. AK Parti siyasetinin en ba?ar?l? oldu?u alan bu. Manipülasyon. 2018 seçimlerine giderken hat?rlay?n, sebzeye meyveye ula?am?yorduk. Sorunun kayna?? stokçuydu. Patatese, so?ana ula?am?yorsan?z sorunun kayna?? girdi fiyatlar?d?r. ?laçt?r, gübredir, mazottur. Son dönemde de deniyor ki 'Fiyatlar?n artmas?n?n sebebi bakkal amca' Etiket kontrolü yap?l?yor, stokçu diyor. Allah a?k?na bu fiyat?n artmas?n?n nedeni bakkal m?, h?rdavatç? m?, seyyar sat?c? m?? Fiyatlar?n artmas?n?n birinci sebebi akaryak?t fiyatlar?. En önemli maliyet mazot, nakliye. Girdi fiyatlar?n? dü?ürmedi?iniz sürece sorunu çözemezsiniz. 'Stokçuluk, karaborsa' diyorlar. Sanki varm?? gibi ortal?k hareketleniyor, sorun çözülmüyor, kangrenle?iyor."
AK PART?L? NUMAN KURTULMU?'A TEPK?
AK Parti Genel Ba?kanvekili Numan Kurtulmu?'un ekonomi ile ilgili söylemlerine tepki gösteren A?baba ?öyle devam etti:
"AK Parti Genel Ba?kan Vekili Numan Kurtulmu? 'Eski dönemde Türk liras? çok de?erliydi. De?ersizle?mesi laz?m' diyor. Bir ülkenin ?erefi, namusu onuru, paras?n?n de?eridir. Milli paray? de?ersizle?tirerek ekonomiyi düzeltemezsiniz. Milli para de?ersizle?iyor, ithalat m? azald? ya da ihracat ola?anüstü mü artt?. Akl?m?zla dalga geçer gibi 'TL zaten de?erli, de?ersizle?mesi laz?m' diyor. 'Türkiye'de enflasyon yok, hayat pahal?l??? var', diyor. 'Enflasyon yok' diyor ya biz dünyadaki enflasyonu en yüksek 6. ülkeyiz. Birinci Venezuela yüzde 222. Lübnan'da yüzde 206, Sudan'da yüzde 192, Suriye'de yüzde 139, Zimbabve'de yüzde 132, Türkiye'de yüzde 73. buçuk makyajl?. Yüzde 73 buçu?a da kimse inanmas?n. Mazot geçen y?l kaç lirayd? ?imdi kaç lira. 7 liradan 30 liraya 4 kat artm??. 'Efendim Türk liram?z de?erliydi. Eskiden 1 TL 1.2 dolar ediyordu' diyor. O zaman da bunla övünüyordu iktidar. Sorunun kayna?? bizim yönetim sistemimiz. Dolar?n bu kadar artmas?n?n sebebi 128 milyar dolar?n arka kap?dan sat?lmas?. Niye sat?ld?? Demokratik bir ülke olsayd?, Merkez Bankas? ba??ms?z olsayd?, ba?kan? Cumhurba?kan? emir verse de dolar satabilir miydi?. Satamazd?, çünkü hesap verece?ini bilirdi. 128 milyar dolar hepinizin paras?. Kur korumal? mevduat denilen bir sistem var. Sizin buna itiraz etmeniz laz?m. Bu fakirin zengini fonlamas? demek. Zenginin faizini fakirin ödemesi demek. Kur korumal? mevduat sistemi, ekonomiye, çiftçiye, sanayiciye ihanet. Hepimiz vergi veriyoruz. Vergi denetleniyor mu? Denetlenmiyor. Verginin denetimini millet ad?na Türkiye Büyük Millet Meclisi yapar. Say??tay arac?l???yla yapar. Say??tay raporlar?n? göremiyoruz. Esnaf yoksulla??yor, ald???n? yerine koyam?yor."
"ÜÇ HARFL?LER 7 BA?LI EJDERHA G?B?"
Esnaf?n zincir marketlerle ilgili ?ikayetlerine de?inen Veli A?baba sözlerini ?öyle tamamlad?:
"Üç harflilere 7 ba?l? ejderha diyoruz. Esnaf?n ekme?ini elinden alan, onun eme?ini yok sayan 7 ba?l? ejderha. Maalesef bunlar?n o ilin ekonomilerine katk?s? yok. Vergiyi burada ödemiyor, mal? buradan alm?yor. Çal??an üç harfli marketlerde istihdam falan da yok. Ya 2 ya 3 ki?i çal???yor, asgari ücretle. K???n k?? lasti?i, yaz?n tur?u sat?yor. Cep telefonunu, beyaz e?yas?n?, ayakkab?s?, kravat?n?, defterini kitab?n? satmad??? bir ?ey yok. Kapitalizmin babas?nda böyle bir ?ey yok. Avrupa ülkelerine gidin, göremezsiniz. Niye, çünkü disiplin var. Üç harflilere mutlaka tedbir getirilmesi laz?m. Tekel bayi dü?manl??? var. Türkiye'nin en önemli vergi daireleri tekel bayileri. En çok vergiyi onlar topluyor. Eskiden 3 duble rak?n?n birini devlet içiyordu, 2'si maliyetti. ?imdi 5 duble rak?n?n 4'ünü devlet içiyor. Esnaf?n ayakta kalmas?n?n beka meselesi oldu?unu dü?ünüyoruz. Esnaf bakanl???n? kuraca??z. Tüm sorunlar?n?z? esnaf bakanl??? arac?l???yla çözece?iz. Pandemi dönemindeki faizlerinizi silece?iz. BA?KUR primlerin faizlerini silece?iz. Esnaf, BA?KUR prim borcundan dolay? eczane, hastane kap?s?ndan geri dönmeyecek. Esnaf destekleri sigortas?n? hayata geçirece?iz. En dü?ük BA?KUR emekli ayl???n? asgari ücretle ayn? k?laca??z. Benim babam BA?KUR emeklisi, 2800 lira maa? al?yor. Sicil aff?n? mutlaka getirece?iz."
"?KT?DARIN KURDU?U DÜZENDEN KAYNAKLI SIKINTI VAR"
CHP Genel Sekreteri Selin Sayek Böke de hükümeti ele?tirerek seçimleri i?aret etti. Böke ?unlar? kaydetti:
"Tüm esnaf?n ayn? s?k?nt?y? ya??yor olmas? düzenden kaynakl? oldu?unu gösteriyor. Akaryak?t, elektrik dediniz. Al?m gücü yok oldu dediniz. Meselenin düzen meselesi oldu?u net gözüküyor. Bu ?una i?aret ediyor. Seçime gidece?iz. Aday falan seçmeyece?iz. Nas?l bir düzende ya?ayaca??m?za dair tercih yapaca??z. Esnaf kan a?larken, faiz yükü alt?nda ezilirken, esnaf?n faizini mi silece?iz yoksa bir yanda? ?irketin milyarlarca lira faizini mi silece?iz?. Bugünkü düzeni kuran iktidar?n tercihi zaten aç?k. Oy kullan?rken kar?? kar??ya oldu?umuz tercih bu. ?ktidar diyor ki 'Kendime yanda? gördü?üm, kaynaklar? benimle kullanaca??na dair anla?ma yapt???m orta??m?nkini silece?im' diyor. Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak diyoruz ki 'Birilerinin faizi silinecekse bu esnaf?n, borçlu ö?rencinin halk?n faizi olacak.' Son bir y?lda petrol fiyatlar? dünyada yüzde 76 artm??. Akaryak?t fiyatlar? bizde yüzde 300 artm??, 4 kat?na ç?km??. Dünyada bir ?ey oluyor ama bizde çok daha derin. Demek ki iktidar?n kurdu?u düzenden kaynakl? s?k?nt? var. "
"YANLI?TA ISRAR ED?L?YOR"
Türk liras?n?n de?er kayb? ile ilgili süreci an?msatan Böke sözlerini ?öyle sürdürdü:
"2014'te Amerikan Merkez Bankas? ç?kt? 'Krizimizle ba? etmek için para basm??t?k. Art?k önümüzdeki y?llarda bu paray? ülkemize geri çekece?iz' dedi. Bu mesaj?n tercümesi ?uydu. 'Borçlu olan ülkeler borç bulman?z daha zor olacak'. ?ktidar ne yapt?. Toplumla kavga etmeyi seçti. Sonuç önce 2.54 oldu kur. Soru 1 mi 2 mi olurdan, 2 mi 3 mü olura geçti. A?ustos 2014'te fiilen ba?kanl?k rejimine geçildi. 2014'te o dönemde 2 buçuktu döviz kuru. Haziran 2018'de ba?kanl?k rejimi resmi hale geldi. Kur 4 buçuk oldu. Zaten kaynaklar?m?z? gelir yaratacak alanlara yat?r?p borç alma ihtiyac?m?z? ortadan kald?rmay? seçmedi bu iktidar, ranta yat?rd?. Bir avuç imtiyazl?ya verdi paralar?. Bu sürekli borcun artmas?na neden oldu. Yerlilik ve millili?in gerçek tan?m? nedir. En k?ymetlilerimize sahip ç?kmakt?r. Halk?m?za, cebimizdeki param?z?n de?erine... Tek ki?i her ?eyi bilir hale geldi. Pazarlar yar?n aç?l?r m?, aç?lmaz m?? Tek ki?i biliyor. 'Dedim oldu' diyor ve yoluna devam ediyor. Yetmedi Eylül 2021... O tarihler tek adam rejiminde 'Faiz sebep, enflasyon sonuçtur' denilen dönemler. Ben ekonomist olarak çal??t?m, hocal???n?, bilim insanl???n? yapt?m. Bu cümle do?ru de?il. Bu bilimle kavga eden, halkla ekonomiyle inatla?an anlay??la Eylül 2021'de kur 8 buçuk oldu. Daha bir y?l geçmedi bugün 17.30. Niye? Çünkü bu yanl??ta ?srara ediliyor."
"EKONOM?N?N REÇETES?N?N ?LK ADIMI SANDIKTAN GEÇ?YOR"
Akaryak?t fiyatlar?n?n dü?mesini istiyorsak çare sistemin de?i?mesi gerekiyor. Ortak ak?lla karar verir hale gelmemiz gerekiyor. Ödedi?iniz vergilerin bir avuç yanda?? beslemeye de?il çiftçiye, ö?renciye halka kullan?lmas? gerekiyor. Bir kalemde 5 ?irkete 75 milyar lira garanti olarak ödenebiliyor mu? Ödeniyor. Demek ki para var. Kur korumal? mevduat ad? alt?nda 'Ben Türk liras?na güvence veremiyorum. Ancak olursa kur üzerinden koruyabiliyorum' diyen iktidar Türk liras?n?n de?erini ortadan kald?r?yor. 170 milyar lira ödenecek ?u andaki kur hesaplar?na göre. O 170 milyar liraya esnaf?n bugün ya?ad??? s?k?nt? ortadan kald?r?l?rd?. Bu sorunlar?n ortaya ç?kmamas? için ihtiyaç duyulan düzen kurulurdu. Param?z, insan kayna??m?z var. Bizde de siyasi iradesi var. Biz iktidara gelirsek o siyasi anlay??? de?i?tirece?iz. De?i?im de?i?imi talep ederek ba?lar. Sonunda hepimiz orta??z. Çareyi de hep birlikte üretebiliriz. Sand?k gelene, iktidar de?i?ine kadar bu ekonomik buhran maalesef devam edecek. Ekonominin reçetesinin ilk ad?m? iktidar? de?i?tirmekten, sand?ktan geçiyor."