Birçok Avrupa ülkesine ya? sebze ve meyve ihracat? yapan Mu?la’daki toptanc? hal esnaf?n?n ya?ad??? ekonomik s?k?nt? nedeniyle üretici aras?nda ya?anan sorunlar Mu?la Büyük?ehir Belediyesi arac?l??? ile ortadan kalk?yor.
Hal esnaf?, ya?ad??? ekonomik s?k?nt?lar nedeniyle üreticiye borçlanmas? ve mal alamamas? nedeniyle kepenk kapatma noktas?na gelirken Mu?la Büyük?ehir Belediyesi’nin hal teminat? yönetmeli?i esnafa can suyu oldu. 2014 y?l?ndan 2021 y?l? sonuna kadar olan sürede zor durumda olan ve borçlar?ndan kaynakl? mal alamayan esnafa Büyük?ehir Belediyesi taraf?ndan yakla??k 3 milyon 642 bin TL ödeme yap?ld?. Ayn? zamanda büyük?ehir belediyesi, üreticiyle esnaf aras?n uzla?mas?n? sa?layarak kendi aralar?nda ödeme plan? olu?turmas?na yard?mc? oldu.
Üretici Mustafa ?ahin, “Tek tutunacak dal?m büyük?ehir oldu”
Ekonomik olarak çok büyük s?k?nt?lar çektiklerini söyleyen Nar üreticisi Mustafa ?ahin, “Ben 2013 y?l?nda nar al??veri?i yapt?m. Buradan 7 bin 500 TL alaca??m vard?. Ancak 3-4 y?l ben bu paray? alamad?m. Alaca??m? da dü?ünmüyordum. Büyük?ehir belediyesinden görevli arkada?lar?m?zdan biri ak?am beni aray?p paran?n hesab?ma yatt???n? söyledi. O günden bugüne hale giren hiçbiri ürünümde paras?n? alabilir miyim diye kafamda soru i?areti kalmad?. Ekonomik olarak zor durumda oldu?umuz ?u günlerde büyük?ehir belediyesi tek tutunacak dal?m oldu. Art?k mal?m hale girdi?inde kesin dönü?ü oluyor. Büyük?ehir varsa bizde var?z” dedi.
Üretici Salih Öksüz, “Çocu?umu okutamaz duruma geldim”
55 Bin TL alaca??n? alamayan Nar üreticisi Salih Öksüz, hale y?lda yakla??k 180 – 200 ton nar verdi?ini belirterek, “2014 y?l? öncesi verdi?im 100 ton nar kar??l???nda almam gereken 55 Bin TL param vard?. Ancak 4-5 y?l boyunca ben bu param? alamad?m. O süre zarf?nda da çok büyük s?k?nt?lar çektim. Çocu?umu okutamaz duruma geldim. Evime ekmek götürmek ve d??ar?ya olan borcumu kapatmak için elimdeki ine?imi satmak zorunda kald?m. Büyük?ehir Belediyesi sayesinde alacaklar?m? ald?m ve maddi olarak rahatlama ya?ad?m. Tekrar i?imi yapabilir duruma geldim” ifadelerini kulland?.
Hal esnaf? Muhammer Akça, “Ad?m?z üçkâ??tç? olacakt?”
Toptanc? hallerinin büyük?ehir belediyesine geçmeden önce piyasaya yakla??k 270 Bin TL borcu oldu?unu eski sistemde olsayd? dükkân?n?n elinden gidece?ini söyleyen hal esnaf? Muharrem Akça, ?unlar? söyledi;
“Biz bir aile ?irketiyiz. Babadan kalma olan bu i?imizi ben 15 ya??ndan bu yana yap?yorum. Kimi zaman çok kazand?k kimi zamansa iflas etme durumuna geldik. En büyük s?k?nt?y? da 2013-2014 y?llar?nda ya?ad?m. Hallerin eski sisteminde yönetim dükkanlar? istedi?i gibi fes edebiliyordu. Borçlu olan borcunu ödeyemiyordu. Ödeyemedi?i gibi dükkan elinden al?n?yordu. Alacakl? alaca?? ile kal?yordu. Sonra büyük?ehir belediyesi geldi hal yasalar? büyük?ehir yasalar?yla de?i?ti. Eski yönetim olsa dükkan? elimden al?r, benim ad?m da piyasaya üçka??tç? olarak ç?kard?. Bana göre ben bu olay?n ucundan döndüm. O da büyük?ehir belediyesi sayesinde oldu. Büyük?ehir eski yönetim gibi yapmad? ve beni topluma küstürmedi. Bize para kazand?rd?. Beni korudu, çiftçiye benim ad?ma güven verdi. 270 Bin TL beni s?kmadan ödememi sa?lad? ve ?uan son taksitimi ödeyece?im. Büyük?ehir sayesinde biz piyasada ayakta durabildik ve sadece biz de?il bizimle çal??an 40’a yak?n yevmiyecide i?ine devam etti.”
Ahmet Akça, “Büyük?ehir öncesi borçtan i?çi ç?karmak zorunda kald?k”
Karaçulha hal esnaflar?ndan Ahmet Akça, 1995 y?l?ndan bu yana komisyonculuk yapt?klar?n? söyleyerek, “Yapt???m?z i? ticaret. Bunun ini?i de ç?k??? da oluyor. 2013’ten önce umutsuzlu?umuz vard?. Büyük?ehir baz? ?eylerde bizi idare etti. Teminatlar?m?z? yat?rd???m?z ve yat?ramad???m?z günler oldu. Büyük?ehir bize çal??s?nlar ve borcunu ödesinler dedi. E?er biz çal??amasayd?k büyük?ehir bize kepenk kapatt?rsayd? borcumuzu halka ödeyemezdik. Çal??mayan demir ???ldamaz. Arabistan, Katar, Sudiarabistan, Yunanistan’a ihracat yap?yoruz. Büyük?ehir belediyesi sayesinde bu i?lerimize devam edebildik. 2013 öncesi ya?ad???m?z s?k?nt?larda i?çi ç?karmak zorunda kald?k. ??çinin paras?n? ödeyemedik. ?uanda i?çi paras?n? al?yor ve daha verimli çal???yor. Çok gariban gelerek bizden nasiplendi. Büyük?ehir bu adam borcunu öder dediler. Bizim arkam?zda durdu ve bize kefil oldu” diye konu?tu.