?zmir Büyük?ehir Belediyesi, kentin sorunlar?n? kentlilerle birlikte de?erlendirmek ve yap?lan çal??malar hakk?nda bilgi vermek amac?yla Kültürpark ?smet ?nönü Sanat Merkezi'nde bir toplant? düzenledi. Sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve muhtarlar?n kat?ld??? toplant?n?n moderatörlü?ünü ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Genel Sekreter Yard?mc?s? ?ükran Nurlu yapt?. Toplant?da Harmandal? Kat? At?k Düzenli Depolama Alan?’n?n kapat?lmas? için yürütülen yeni alan aray??lar?na yönelik çabalar ve kar??la??lan engeller anlat?ld?.
“Harmandal?’ya çöp dökmek istemiyoruz”
Harmandal?’n?n bilimsel çal??malar do?rultusunda yönetilen bir tesis oldu?unu söyleyen ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Genel Sekreter Yard?mc?s? ?ükran Nurlu, “Harmandal?’da bir süredir ya?anan toprak kaymas? Harmandal? Kat? At?k Düzenli Depolama Alan? ile ilgili de?il. Harmandal?’da heyelan?n çöp ile ilgisi yok. Harmandal?’n?n bulundu?u bölge heyelan bölgesi. Kaymaya ba?lad?. Tesisi de risk alt?nda b?rak?yor. Biz Harmandal?’ya çöp dökmek istemiyoruz” dedi.
“Onca eme?i çöpe ataca??z”
Menderes, Gaziemir, Buca, Balçova ve Narl?dere’nin evsel at?klar?n? bertaraf etmek ve dönü?türmek için Menderes’te Entegre Kat? At?k Yönetim Tesisi kurmak için uzun süredir çal??t?klar?n? hat?rlatan ?ükran Nurlu, “Kat? at?k yönetim tesisleri için bir sürü alan bulduk. Ba?vuru da yapt?k. Menderes de bu alanlardan biri. Menderes tesisi için 24 A?ustos’a kadar ‘uygundur’ onay alamazsak, bugün ilk onay?n? ald???m?z farkl? yerler için üç y?l daha ayn? izin süreçleri ya?anacak. Üç y?l? al?p çöpe ataca??z. Onca eme?i çöpe ataca??z. ?zmir’de günde 4 bin 500 ton çöp ç?k?yor. Bunun 2 bini Bergama ve Ödemi?’e gidiyor. 2 bin 500 ton Harmandal?’daki tesiste depolan?yor. Bu önemli bir rakam. Alternatif, modern tesisleri bir an önce hayata geçirmek ve Harmandal?'y? döküme kapatmak istiyoruz" diye konu?tu.
“Harmandal? asla Ümraniye, Halkal? olamaz”
?zmir Büyük?ehir Belediyesi ?klim De?i?ikli?i ve S?f?r At?k Dairesi Ba?kan? Kemal K?l?ç da “?zmir Evsel At?k Yönetimi ve Ya?anan Sorunlar” ba?l???yla bir sunum yapt?. Kat? at?k yönetimi konusunda ?zmir’in master plan?n?n bulundu?unu an?msatan Kemal K?l?ç, “Bizim master plan?m?zda Harmandal? yok. Harmandal? ömrünü doldurdu, art?k kapat?lmal?. Yeni tesislerle ?zmir at?k yönetim hikayesine devam edecek” diye konu?tu. Harmandal? Düzenli Kat? At?k Depolama tesisini kapatarak, bölgeyi rehabilite etme plan?n? bakanl??a sunduklar?n? anlatan K?l?ç, “Burada var olan gaz? çevreci bir ?ekilde ekonomiye kazand?rmak istiyoruz. Zihinlerde hep Ümraniye, Halkal? gibi gaz patlamas? sonucu olu?an facialar var. Harmandal? asla Ümraniye, Halkal? olamaz. Teknik olarak bu mümkün de?il çünkü içerisinde patlama yapacak gaz yok. Gaz al?n?p, tesislerde elektrik enerjisine dönü?türülüyor” dedi.
“Harmandal?’dan 90 bin hanenin elektri?ini kar??lam?? durumday?z”
Harmandal?’da gaz motorlar?nda elektri?e çevrilen enerjinin bugün itibariyle 32 megavat oldu?unu vurgulayan K?l?ç, “Bergama’da 10, Ödemi?te ise 8 megavat enerji üretiyoruz. Harmandal?’da 32 megavat, 90 bin hanenin elektri?ine e? de?er. Yani biz var olan çöplükten 90 bin hanenin elektri?ini kar??lam?? durumday?z. Bunun sürdürülebilir çevreci bir yöntem oldu?unu görüyorsunuz. Tesislerimizde 160 milyon metreküp metan gaz? bertaraf ediliyor. Bu da küresel ?s?nma ile mücadelemize önemli yönde katk? sa?l?yor” ifadelerini kulland?.
“Çöp t?rlar?m?z 2023 y?l? içerisinde 2 milyon kilometrelik yol yapt?”
Harmandal?’n?n art?k ömrünü doldurdu?unu, gelecekte buraya at?k dökmeyi planlamad?klar?n? ifade eden Kemal K?l?ç, ?unlar? söyledi: “O nedenle Harmandal?’nda 2028'de art?k gaz olu?mayacak. At?k tesisi tamamen kapat?lacak. Bergama’da 16 bin hanenin enerji ihtiyac?n? kar??layacak elektrik elde ediyoruz. Ödemi?te de Güney bölgesinin at?klar?n? bertaraf ederek 18 bin hanenin enerji ihtiyac?n? kar??l?yor. Biz bunu yaparken asl?nda çok ciddi emek ve para harc?yoruz. Çöp t?rlar?m?z 2023 y?l? içerisinde 2 milyon kilometrelik yol yapt?. Harmandal? gelecek planlar?m?zda yok. 1992 y?l?nda kuruldu, 15 y?l ömür biçildi. 2007 y?l?nda kapat?lmas? planlanan bir tesisti. Ancak sürekli ç?kar?lan engeller ve kentin co?rafi yap?s?n?n zorlu?undan dolay? sürekli yeni alan bulma imkan? Büyük?ehir’in elinden al?nm??. En son bulunan ve bütün a?amalar?n sonuna geldi?imiz Güney-2 ad?n? verdi?imiz yer Menderes.”
Menderes sürecini anlatt?
Menderes’teki saha ile ilgili 10 Mart 2020’de ?zmir Valisi ba?kanl???nda olu?turulan Mahalli Çevre Kurulu’na yer seçimi konusunda oy birli?i ile uygunluk karar? verildi?ini ifade eden K?l?ç ve bu alana kar?? aç?lan davalar?n reddedildi?ini hat?rlatarak “?tiraz hakk? da kalmad?. Yer seçiminin uygun oldu?u asl?nda mahkeme karar? ile de onayland?. ?zmir’in yeni at?k tesisinin yap?lmas? ve Harmandal?’n?n kademe kademe kapat?lmas? sürecine girdik. ÇED raporu bakanl??a sunulduktan sonra 24 ?ubat 2022’de ?nceleme De?erlendirme Komisyonu (?DK) toplant?s?nda Tar?m ?l Müdürlü?ü, tesisin yap?laca?? alana 1,4 kilometrelik uzakl?kta bir hayvan çiftli?inin, ticari olarak bahçesine ekti?i zeytinlerden ötürü, zeytincili?e zarar verece?imizi iddia ederek, karara kar?? ç?kt?. Bu nedenle tesisin kurulmas? süreci t?kand?” dedi.
Kritik tarih 24 A?ustos
Nihai karar?n 24 A?ustos’ta verilece?ini ifade eden K?l?ç, “Olumsuz görü? gelirse ÇED süreci sonlanacak ve dosya kapanacak. 11 Mart 2020'de ba?layan süreç bo?a gidecek. Bu süreçte bütün kurumlar projeye olumlu yan?t verdi. Sonras?nda olumsuz görü? bildiren ?l Tar?m Müdürlü?ü de dahil. Üzerinden iki y?l geçtikten sonra görü?ü olumsuza dönü?tü” ?eklinde konu?tu.
Biz de heyelan ma?duruyuz
Harmandal?'da ?zmir depreminin tetikledi?i bir heyelan?n olu?tu?unu dile getiren Kemal K?l?ç, “Yurtta?lar gibi biz de heyelan ma?duru olduk. Buras? zaten 80’li y?llardan beri heyelan bölgesi. Biz bununla ilgili kurumlara süreci anlatt?k ancak bilimsellikten uzak olarak ‘Heyelan?n nedeni çöptür’ denilerek ?zmir Büyük?ehir Belediyesi yaln?z b?rak?ld?. Bölgenin acil ?ekilde afete maruz bölge ilan edilmesi gerekiyor. Çünkü orada afet var. Ama devletin kay?tlar?nda buradaki durum ‘afet’ olarak adland?r?lmad?. Defalarca bunun için yaz? yazd?k ama bunu kabul etmediler” diye konu?tu.
?l Tar?m Müdürlü?ü’nden Bergama’ya da itiraz
Bir yandan Harmandal? için çözüm üretmeye çal???rken di?er taraftan Bergama tesisinin teknolojisini günün ko?ullar?na göre geli?tirmek istediklerini vurgulayan K?l?ç, Harmandal?’n?n tamamen kapanmas? durumunda alternatif alan yaratmak için gösterdikleri çaban?n bir kez daha Tar?m ?l Müdürlü?ü’nün itiraz?na tak?ld???n? aç?klad?. Kemal K?l?ç, “Bergama’da yeni ve çevreci teknolojiler kullanarak mevcut kurulu tesisimizin kapasitesini artt?rmak için ba?vuruda bulunduk. Anlamad???m?z ?ekilde Tar?m ?l Müdürlü?ü devreye girdi. Bir günde gelen yaz?yla bu çal??man?n da önü kesildi. Bizim çal??malar?m?z her ?eye ra?men devam etti. Alternatif alanlar arad?k, yaz?lar?m?z? yazd?k. At?k, moloz, hafriyat tesisleri yapmak istedi?imizi bildirdik. Onlarca ba?vurumuz olumsuz sonuçland?. Yapt???m?z ba?vurular sonuçsuz kald?. Olumlu yan?t gelmedi. ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan?m?z Say?n Tunç Soyer'in imzas? ile tüm kurumlara yaz?lar yazd?k. ‘Bizim ba?vurular?m?z? kabul etmiyorsunuz, o zaman siz bize yer gösterin. Bizim ?zmir’in at?klar?n? yönetmek için yeni yerlere ihtiyac?m?z var. Bizim ba?vurular?m?z uygun de?ilse siz uygun yer gösterin’ dedik. Bütün taleplerimize olumsuz yan?tlar verildi. Baz? kurumlar yan?t bile vermedi” ifadelerini kulland?.