Türkiye’de corona virüsü vakas?n?n ortaya ç?kmas? ile birlikte vatanda?lar tedbir amaçl? dezefektan ürünlere yöneldi. Antibakteriyel ?slak mendil, sabun ve dezenfektanlar?n yan? s?ra özellikle etil alkol içeren kolonya sat??lar?nda art?? ya?and?. Kolonya üreticileri ise kapasite artt?r?m?na gitmek istediklerini fakat piyasada etil alkol bulamad?klar?n? söyledi.
Bursa’da 1991 y?l?ndan beri kolonya üretimi yapan ?lkom Kolonyalar?’n?n sahibi Bursa Ticaret ve Sanayi Odas? (BTSO) Meclis Üyesi ve Kimya Konseyi Ba?kan? ?lker Duran, Türkiye’de bir çok ilde kolonya üretimi yap?ld???na dikkat çekerek “Etil alkol d???nda bu nokta da d??a ba??ml? de?iliz. Corona beraberinde kolonya da talep art???n? da getirdi. Ancak fiyatlarda büyük bir art?? söz konusu de?il. ?u an yüzde 10-15 dolay?nda bir art?? var” dedi.
ET?L ALKOL STOKLARI B?TMEK ÜZERE
Etil alkolün antibakteriyel bir özelli?e sahip oldu?unu ve kolonyalar?n yüzde 80 etil alkolden olu?tu?unu kaydeden ?lker Duran, ?öyle konu?tu; “?u anda a?a?? yukar? bir ayd?r kolonya olsun, el jelleri olsun, yo?un bir talep var. Bu da ciddi bir ?ekilde etil alkol tüketimine neden oldu. Etil alkol stoklar? Türkiye’de bitmek üzere. Etil alkol ithalatç?lar? var. Onlardan ald???m?z haber göre, ay sonuna kadar gemiler gelecek. Bu dünyan?n her yerinden geliyor.
Asl?nda Türkiye’de de üretimi var fakat birden bir yo?unluk olunca yetmemeye ba?lad?. Bir de Türkiye’nin virüs konusunda daha güvenilir bir ülke olmas? nedeniyle dezenfektan gurubunda yurt d???na ihracaat talebi art??? ya?an?yor.” Kocaeli’deki kolonyac? Hikmet'in i?letmecilerinden olan Nejat Olguntürk, “Sabah dükkan? açt???m?zdan bu yana bir kuyruk var. Hiç azalmad? ?u ana kadar. 5 litrelik kolonya sat???m?z? durdurduk. Çok fazla talep oldu?u için stoklar?m?z ciddi ölçüde azald?. Bu sebeple sat??lar?m?za dikkat ediyoruz” diye konu?tu.
“??LER ÇOK YO?UN”
Nesillerdir Kolonyac? Hikmet'in i?letmecilerinden olan Emine Olguntürk ise ?öyle konu?tu: “??ler çok yo?un. Ke?ke daha güzel bir bahane ile i?lerimiz güzel olsayd?. Bizim i?ler anca bayramda böyle olur. Bayramda da haz?rl?kl? oluruz. Bu sefer haz?rl?ks?z yakaland?k. Bu sebeple kuyruk olu?tu. ?nsanlar panikle limon kolonyas?n? tercih ediyor. Dezenfektan özelli?i var. Alkolü 80 derece. Di?er dezenfektanlarda katk? maddeleri oluyor. Bunda hiçbir katk? maddesi yok. ?çine konulan limon esans?n?n da antibakteriyel özelli?i var.”
’50 YILLIK KOLONYACIYIM ?LK KEZ BÖYLE OLUYOR’
Eski?ehir’de 50 y?ld?r kolonya üretimi yapan Zeki Er, ilk defa ham madde s?k?nt?s? ya?ad?klar?n? söyledi. Er, “Piyasada etil alkol s?k?nt?s? ya?an?yor. Ak paraya da kara paraya da etil alkol yok. Yurt d???ndan geliyor ama ithalatç? talebi kar??layam?yor. Ham madde bulam?yoruz. 3-5 günlük mal?m kald?. Raflar?m bo?ald?. Ham madde bulamazsam dükkan? kapataca??m. Corona virüs sonras? kolonyaya talep çok fazla. Ürünlerimize bir zam yapmad?k. 50 y?ll?k meslek hayat?mda ilk kez ham madde s?k?nt?s? ya??yorum” diye konu?tu.
‘ET?L ALKOL OLMADI?I ?Ç?N KAPAS?TE ARTI?I GERÇEKLE?EM?YOR’
Özel bir kolonya firmas?n?n ?irket yetkilisi, piyasadaki son durumu ?u cümleler ile özetledi:
Virüsün ç?kmas?ndan sonra talep artt?. Misal olarak rakam verirsem, 20 ise sat?? 50 oldu. Kapasite artt?r?m?n? da yapmak gerekiyor. Lakin alkol konusunda s?k?nt?lar mevcut. Bulunmuyor. Tedarikçiler yurt d???ndan getirtiyor alkolü. Bu virüs yurt d???nda da oldu?u için alkol tedari?inde s?k?nt?lar olmu?. Alkol olmad??? için kapasite art??? gerçekle?miyor. Tedarikçiler de alkolü Bulgaristan’dan getiriyorlar diye biliyorum.
“ÇOK TALEP VAR”
Bir ba?ka üretici ise, tedarikçilerin piyasaya mal vermediklerini belirterek, “Çok talep var, yeti?mekte zorlan?yoruz. Tedarikçiler ellerinde mal olmad??? için piyasaya ürün verme konusunda s?k?nt?lar ya??yormu?. Ayr?ca 1.25 dolar olan etil alkol 2 dolara yükselmi?. Bundan dolay? fiyatlarda art?? olabilir. K?saca ?u an piyasada ham madde s?k?nt?s? mevcut.” diyor.
Mu?la'n?n tarihi Arasta Çar??'ndaki dükkan?nda 42 y?ldan bu yana imal etti?i özel kokulu kolonyalar?yla ünlenen Ahmet Gümü?bulut, corona virüsü sonras?nda sat??larda büyük patlama ya?and???n? söyledi. Gümü?bulut “?ki günde 25 litre kolonya satarken ?u andaki sat??lar günde 60 litreye ç?kt? ama fiyatlar?m?zda ?imdilik zam yok” dedi.
ET?L ALKOL BULGAR?STAN'DAN
“Corona virüsü sonras?nda ?stanbul ve ?zmir'deki üreticiler fiyatlar?n? iki misline ç?kard?” diyen Ahmet Gümü?bulut, “Bizde virüs öncesinde de limon kolonyas? litre fiyat? 15 lirayd? ?u anda da 15 lira. Etil alkolü biz Bulgaristan'dan sat?n
al?yoruz. Dolara endeskli olmas? nedeniyle s?k?nt? ya?am?yoruz. Bulgaristan'daki toptanc?m?z da durumu f?rsata çevirip zam yapmad?. Bu nedenle biz de ayn? rakamda kald?k” ifadesini kullan?yor.
SATI? REKORU KIRIYORUZ
Virüs öncesinde iki günde ortalama 25 litre kolonya satt?klar?n? belirten Gümü?bulut “?u anda günde 60 litre kolonya sat?yoruz. Bugün itibariyle kolonyam?z bitti. Bulgaristan ile görü?üyoruz ve daha fazla etil alkol istedik. E?er geli? fiyat?nda yine zam olmazsa biz de zam yapmadan ayn? rakamlara sat???m?z? sürdürece?iz” diye konu?tu.
TALEP YÜZDE 500 ARTTI
Türkiye'de en fazla kolonya üretiminin yap?ld??? Konya'da, üreticiler ham madde s?k?nt?s? ya??yor. Kolonya üreticisi Arif Yanar, talebin yüzde 500 oran?nda artt???na dikkat çekerek, “Elimizdeki stoklar?n sonuna geldik” dedi.
Yurt içinden ve yurt d???ndan ciddi talep ald?klar?n? ifade eden Yanar, “Corona virüsün ç?kt??? günden buyana sat??lar?m?z da art?? ya?and?. Virüsün Türkiye'ye girmesi ile talep daha da artt?” dedi.
Üretimin önünde büyük sorunlar?n ya?and???n? ifade eden Yanar, “Ham maddemiz olan etil alkolü yerli üreticilerden kar??l?yorduk. Türkiye'de üretim yetersiz olunca AB ülkelerinden talep ettik. Fakat istedi?imiz miktarda bulam?yoruz. Yerli tedarikçilerin üreticiye sahip ç?kmas?n? istiyoruz” diye konu?tu.
ET?L ALKOL 1 DOLARDAN 2 DOLARA ÇIKTI
Virüs öncesi litresi 1 dolar olan etil alkolün 2 dolar?n üzerine ç?kt???n? ifade eden Yanar, “Fiyattaki yüzde 100 art??a ra?men bulam?yoruz. Dünya da ciddi anlamda etil alkol s?k?nt?s? ya?an?yor. Bu durum elimizdeki stoklar?n da tükenmesine neden oldu. Önümüzde Ramazan Bayram? var. Bayramda kolonya s?k?nt?s?n?n hat safhaya ç?kaca??n? dü?ünüyoruz” diye konu?tu.
KOLONYAYA ZAM YOK
Henüz kolonya fiyatlar?nda zam yapmad?klar?n? da vurgulayan Yanar, “Perakende ma?azam?zda ?i?e kolonya 10 lira, bir litrelik bidonlar ise 15 lira. Elimizdeki stoklar tükendikten sonra ham maddenin artmas?ndan dolay? bizde fiyatlara mecburen zam yans?taca??z” ?eklinde konu?tu.
ET?L ALKOL NED?R?
Etanol veya tah?l alkolü olarak da adland?r?lan etil alkol, genel ad?yla alkollere verilen organik bile?ik. Kimyasal formülü C2H5OH olarak bilinen etil alkolün moleküler a??rl??? 46.06844(232) g/mol olarak bilinmekte. Önemli bir endüstriyel kimyasal olarak kullan?lan bu organik bile?ik, çözücü olarak di?er organik kimyasallar?n sentezinde, otomotiv sektöründe, kozmetik sektöründe ve t?p alan?nda yayg?n olarak tercih edilmekte.