?stanbul Teknik Üniversitesi (?TÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisli?i Bölümü Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, Türkiye'nin 1 hafta boyunca Afrika üzerinden gelen çöl tozunun etkisi alt?nda kalaca??n? bildirdi. Prof. Dr. Toros, çöl tozlar?n?n rüzgarlar sebebiyle atmosferik sistemlerle binlerce kilometre uzaklara ta??nd???n? söyledi.
Çöl bölgelerinde bol miktarda toz bulundu?unu belirten Toros, bu tozlar?n farkl? k?talara hareket etmesinin normal bir do?a olay? oldu?unu anlatt?.
Toros, en büyük s?cak çöl olan Sahra Çölü'nün dünya atmosferinde önemli bir mineral toz kayna?? oldu?unu kaydederek "Demir ve fosfor gibi mineraller yönünden zengin çöl tozlar?, ta??d??? minerallerle denizlerde fitoplanktonlar?n besin kayna?? olurken, karalarda bitkilerin geli?mesine ve topra??n veriminin artmas?na katk? sa?l?yor" dedi.
PAZARTES? AKDEN?Z, SALI MARMARA
Türkiye'nin de Afrika'dan gelen çöl tozunun etkisi alt?na girdi?ini aktaran Toros, ?unlar? söyledi:
- Türkiye'de çöl tozunun etkisi, atmosferik say?sal model sonuçlar?na göre önümüzdeki hafta boyunca devam edecek. Çöl tozu etkisi Türkiye'nin farkl? bölgelerinde günden güne de?i?iyor. Örne?in bugün Do?u ve Güneydo?u Anadolu, pazar ve pazartesi Akdeniz, ?ç Anadolu, Ege, Marmara, sal? Karadeniz, Marmara a??rl?kl?, çar?amba Akdeniz, ?ç Anadolu, Ege, Marmara Bölgesi'nde çöl tozu etkili olacak. Per?embe günü çöl tozunun etkisi azalacak. Cuma gününden itibaren azalarak ülkemizi terk edecek.
Toros, bugünlerde ak?amlar? çiseleyen havayla birlikte araçlar?n üzerinde çöl tozlar?n?n görülece?ini dile getirdi.
"HAVA KAL?TES? KÖTÜLE?EB?L?R"
Prof. Dr. Toros, çöl tozunun etkisiyle atmosferin bu günlerde k?rm?z?ms? ?ekilde görüldü?ünü kaydetti.
Gökyüzünde görülen renklerin atmosferdeki moleküllerin saçt??? güne? ?????ndan geldi?ini belirten Toros, "Güne? ???nlar?n?n geli? aç?s? ve toz miktar?na ba?l? olarak bilhassa gün do?umu ve gün bat?m?nda gökyüzü daha k?z?l?ms?, daha sütlü ve daha puslu yani daha renkli hale gelebilir." diye konu?tu.
Toros, alt?n de?erinde mineraller ta??yan çöl tozlar?n?n Türkiye'ye do?al gübre ta??d???n? belirtti.
KO?U YAPACAKLARA UYARI
Yap?lan çal??malar?n, çöl tozlar?n?n faydalar?na ra?men yer seviyesinde yo?unla?t???nda baz? sa?l?k sorunu olan ki?ilerde nefes alma sorunlar?na neden olabildi?i yönünde oldu?unu belirten Toros, "Çünkü havadaki parçac?k maddeler artt?kça hava kalitesi kötüle?ebilir. Parçac?klar solunarak akci?erlere ve kan dola??m?na girebilir ve ast?m ve üst solunum yolu s?k?nt?lar? olanlar? olumsuz etkileyebilir" diye konu?tu.
Toros, tozlar?n bilhassa bebekler, çocuklar, ya?l?lar ve kalp veya akci?er rahats?zl??? olanlarda daha olumsuz etkisi oldu?unu kaydederek "Bu sebeple sa?l?m?z? korumak için bulundu?umuz yerin hava kalitesini 'www.havaizleme.gov.tr' adresinden takip etmesinde fayda var. Kendi sa?l?k durumunuza göre dikkatli olal?m. Örne?in bugünlerde d??ar?ya ç?k?yorsan?z ko?mak yerine yürüyü? yapmak daha do?ru olacakt?r" ifadelerini kulland?.