Anayasa Mahkemesi, kamu görevlisine kar?? görevinden dolay? i?lenen hakaret suçunda cezan?n alt s?n?r?n?n bir y?ldan az olamayaca??na ili?kin düzenlemenin iptali istemini, 11 Aral?k Per?embe günü esastan görü?erek karara ba?layacak. Yüksek Mahkeme, düzenlemeyi Anayasa’ya ayk?r? bularak iptal ederse, CHP’nin Cumhurba?kan? aday? Ekrem ?mamo?lu’nun "hakaret" suçundan iki davas? etkilenebilir. Prof. Dr. Tolga ?irin, "Kamu görevlisine hakarette a??r ceza, ifade özgürlü?üyle ba?da?m?yor” dedi.
Çorum 3. Asliye Ceza Mahkemesi, bakt??? bir davada uygulama konusu olan Türk Ceza Kanunu’nun hakaret suçunu düzenleyen 125. maddenin 3/a bendi ile 131. maddenin 1. f?kras?nda yer alan “Kamu görevlisine kar?? görevinden dolay? i?lenen hariç…” ibaresinin, Anayasa’ya ayk?r? oldu?u gerekçesiyle iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine ba?vurdu.
Ba?vuruda, Türk Ceza Kanunu’nun “hakaret” suçunu düzenleyen 125. maddesinin 3/a bendindeki, "kamu görevlisine kar?? görevinden dolay? i?lenen hakaret suçunda cezan?n alt s?n?r?n?n bir y?ldan az olamayaca??na" ili?kin düzenlemenin iptali istendi. Ba?vuruda ayr?ca, “Soru?turma ve kovu?turma ko?ulu” ba?l?kl? 131. maddenin (1) f?kras?ndaki, hakaret suçunun soru?turulmas? ve kovu?turulmas?n?n ma?durun ?ikayetine ba?l? olmas? ko?ulundan, “kamu görevlisine kar?? görevinden dolay? i?lenen suçlar? hariç" tutan düzenlemenin iptaline karar verilmesi talep edildi.
AYM Genel Kurul gündemine ald?
Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, 11 Aral?k Per?embe günü yapaca?? Genel Kurul gündeminde, ba?vuruyu esastan görü?erek karara ba?layacak.
?ptal karar? ç?karsa hangi ?mamo?lu dosyalar? etkilenebilir?
Anayasa Mahkemesi’nin verece?i karar?n, ?stanbul Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Ekrem ?mamo?lu hakk?nda devam eden veya hükme ba?lanm?? iki dosyada etkili olabilece?i de?erlendiriliyor.
CHP’nin cumhurba?kan? Ekrem ?mamo?lu hakk?nda, bir panelde yapt??? konu?madaki, ?stanbul Cumhuriyet Ba?savc?s? Ak?n Gürlek’e yönelik sözleri nedeniyle ?stanbul 14. A??r Ceza Mahkemesi taraf?ndan verilen 1 y?l 5 ay 15 gün hapis cezas? “kamu görevlisine kar?? hakaret” kapsam?nda bulunuyor.
?mamo?lu hakk?nda ayn? suç kapsam?nda, kamuoyunda “ahmak” davas? olarak bilinen dava da yer al?yor. ?mamo?lu’nun YSK üyelerine yönelik sözleri nedeniyle Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nin verdi?i ve istinaf taraf?ndan da onanan 2 y?l 7 ay 15 gün hapis cezas?, “kurul halinde çal??an kamu görevlilerine kar?? görevlerinden dolay? alenen hakaret” suçlamas?na dayan?yor.
?mamo?lu hakk?ndaki her iki dosyada da suç vasf?, kamu görevlisine görevinden dolay? hakaret kapsam?nda de?erlendirildi?i için Anayasa Mahkemesi’nden ç?kacak olas? bir iptal karar?n?n, ceza alt s?n?r? ve ?ikâyete ba?l?l?k ko?ulu yönlerinden yarg?lamalar?n seyrini etkileyebilecek nitelik ta??d??? belirtiliyor.
Prof. Dr. Tolga ?irin: "Dünya genelinde hakareti suç olmaktan ç?karma yönünde aç?k bir e?ilim var"
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Anayasa Hukuku Anabilim Dal? Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Tolga ?irin, yapt??? aç?klamada, hakaret ile ele?tiri aras?ndaki s?n?r?n her zaman tart??mal? oldu?unu, ancak bu tart??man?n özünü ifade özgürlü?ünün olu?turdu?unu vurgulad?.
Dünya genelinde, hakareti suç olmaktan ç?karma yönünde aç?k bir e?ilim bulundu?unu aktaran Prof. Dr. ?irin, ?unlar? kaydetti:
"Bir ki?inin bir ki?iye hakaret etti?i iddias? ço?u ülkede art?k ceza yarg?lamas?n?n de?il, özel hukuk yollar?n?n yani tazminat davalar?n?n konusu say?l?yor. Türkiye'de hakaret hala bir suç olarak düzenlenmi? durumda. Fakat Anayasa Mahkemesi önündeki mesele, hakaretin suç olup olmamas?ndan ziyade, hakaret say?lan sözler kamu görevlilerine yönelik oldu?unda cezan?n neden daha a??rla?t?r?ld???d?r. Kan?mca TCK 125/3 hükmü, Anayasa’n?n dü?ünceyi aç?klama özgürlü?ünü düzenleyen 26. maddesi ile bas?n özgürlü?ünü düzenleyen 28. maddesine ayk?r?.
"Anayasa Mahkemesi'nin hem Avrupa ?nsan Haklar? Mahkemesi'nin yerle?ik içtihad? aç?k"
Hem Anayasa Mahkemesi'nin hem Avrupa ?nsan Haklar? Mahkemesi'nin yerle?ik içtihad? aç?k. Bir ki?inin yetkisi ve kamusal gücü artt?kça ele?tiriye katlanma yükümlülü?ü de artar. Demokrasi, kamu gücünü kullananlar?n toplum taraf?ndan sert ve zaman zaman rahats?z edici ele?tirilere maruz kalmas?n? ola?an görür, hatta bunu bir zorunluluk sayar. ?çtihat bu kadar aç?ksa, kamu görevlilerine yönelik ifadeleri daha a??r cezaland?ran bir normun, bu mant??? ters yüz etti?i de aç?kt?r. Ceza hukukunda ayr? bir alt s?n?r öngörülmesi, ifade özgürlü?ü üzerinde cayd?r?c? bir etki yaratmakta; kamuoyunun görev yapan yetkilileri denetleme hakk?n? zay?flatmaktad?r. Bu nedenle söz konusu hükmün iptali gerekir."
Prof. Dr. Adem Sözüer ile kamuoyunda, "Ahmak Davas?" olarak bilinen dosyada Avukat Mehmet Pehlivan’?n talebi üzerine bir bilimsel mütalaa sunduklar?n? hat?rlatan Tolga ?irin, "Orada da hem Anayasa hem de uluslararas? içtihatlar bak?m?ndan normun ayk?r?l???n? ayr?nt?l? gerekçeleriyle ortaya koyduk. Dünyadaki pek çok Anayasa Mahkemesi, ayn? ilkesel çerçeveden hareketle benzer hükümleri iptal etmi?tir. Anayasa Mahkemesi’nin de ayn? yönde karar vermesi gerekir" diye konu?tu.