Borsa İstanbul’da 2022 yılındaki bayram havası yeni yıl ile birlikte kayboldu. BIST 100 endeksinde yaşanan rallinin yerini sert değer kayıpları, devre kesici uygulamaları, gün içerisinde her iki yönde de görülen yüzde 5’lik oynak hareketler aldı.
BIST100 endeksi 3 Ocak 2023’te gördüğü 5 bin 704 seviyesindeki zirvesinden yaklaşık yüzde 24 gerilerken 4 bin 600 seviyesinde destek buldu ve kayıplarını telafi etme çabasına girdi. Endeks bu haftaya da yükselişle başlamasına karşın ardından gelen sert düşüşler ile bugün günün ilk yarısı sonu itibarıyla 5 bin 280 seviyesinde bulunuyor. Yıl başından bu yana görülen değer kaybı ise yüzde 4 civarında.
Diğer yandan dördüncü çeyreğe ilişkin şirketlerin finansal sonuçları da açıklanmaya başladı. Tüm bu gelişmelerle Borsa İstanbul’da dalga boyu yüksek hareketler dikkat çekerken uzmanlar Sozcu.com.tr’nin sorularını yanıtladı.
Piyasa aktörleri, oynaklığın seçime kadar devam edeceği görüşünde ve daha temkinli hareket edilmesi yönünde görüş bildiriyor. Nakitte kalmak bir seçenek olarak sunulurken, bilanço dönemine ilişkin bankalarda yüksek kârlılıklar görüleceği ama geleceğe ilişkin beklentilerle fiyatlamaların baskı altında kalabileceği değerlendiriliyor.
‘NAKİTTE KALINABİLİR’
Gedik Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Ali Kerim Akkoyunlu, seçim dönemine girilmesiyle beraber beklentilerdeki değişiklik ile oynaklığın sürebileceğini belirterek, “Piyasalarda biraz daha volatil bir dönemdeyiz. Her gün farklı politik manevralarla ilgili haberler çıkıyor. Dolayısıyla oynaklık devam edebilir.” dedi.
Akkoyunlu ayrıca kurum olarak yatırımcılara, borsanın geçen seneki performansına göre kârları alıp biraz daha muhafazakâr bir strateji izlenmesi tavsiyesinde bulunduklarını belirterek, “Nakitte kalınabilir” şeklinde konuştu.
Akkoyunlu’nun paylaştığı bilgiye göre dördüncü çeyrek bilanço beklentilerine ilişkin öne çıkanlar ise şöyle oldu;
“Bankacılık sektöründe kârlılıkların özel bankalar içerisinde İş Bankası, TSKB, Akbank'ın, kamu bankalarında ise Vakıfbank'ın liderliğinde güçlü olmasını bekliyoruz. Son dönemdeki düzenlemelerle kredi mevduat makasında baskılanma beklentimize karşılık kârlılıktaki itici gücün büyük ölçüde artan TÜFE'ye endeksli tahvil getirileri ve ivmesini koruyan komisyon gelirleri sayesinde çekirdek bankacılık gelirlerinden olduğunu öngörmekteyiz.
Tüpraş'ta güçlü seyreden orta distilat ürün marjları nedeniyle güçlü operasyonel sonuçlar, Enka İnşaat'ta ise geçtiğimiz çeyreklerde negatif etkisi bulunan eurobond portföyünün pozitif görünüme dönmesi sebebiyle güçlü net kâr beklentimiz mevcuttur.”
‘ÖNÜMÜZDEKİ AYLAR DAHA TEMKİNLİ DAVRANILMALI’
Trive Yatırım Araştırma Direktörü Serdar Pazı ise oynaklığa ilişkin Borsa İstanbul’da azalan yabancı kurumsal yatırımcının etkili olduğundan bahsetti. Pazı yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı;
“Yabancı kurumsal yatırımcının sistemde olmaması ilk planda etkili, çünkü belirgin bir haber akışı olmadan endeksin iki yönde de gün içi yüzde 5 hareket yaptığını görüyoruz. Hareket ivme kazandığında ağırlıklı olarak kredili pozisyonlar panikle kapatılıyor ve boşalan tahtalar ile azalan likidite bu duruma yol açıyor.”
Yatırımcılara temkinli davranılması uyarısında bulunan Pazı sözlerini şöyle sürdürdü;
“Enflasyon rallisi ile BIST 100 endeksi 5704 seviyesine kadar geldi ancak yılın geri kalanında seçim gibi büyük bir belirsizlik var, dolayısıyla önümüzdeki aylar en azından daha temkinli davranılmalı. Orta ve uzun vade iyi hikayesi olan şirketlerde kademeli olarak pozisyon biriktirmek uygun olacaktır.”
‘PARİTEDE YÜKSELİŞ İHRACATÇILAR İÇİN OLUMLU’
Yıl sonu bilanço beklentilerine ilişkin de görüşlerini paylaşan Serdar Pazı, bankalar, perakende sektörü ve ihracatçı şirketlerin ön planda olabileceğini aktardı.
Pazı, “Bankalar özellikle TÜFE endeksli tahviller üzerinden önemli gelir elde edecek ve önceki dönemlere göre belirgin bir kâr artışı olacak, ancak enflasyonun geri gelmesi ile 2023'te aynı durumun devam etmeyecek olması beklentileri sınırlayabilir.
EYT, asgari ücret, 3600 ek gösterge gibi adımların tüketici güveni üzerindeki etkisi ile gıda perakende tarafında olumlu seyir devam edebilir, ayrıca Euro/dolar paritesinin yükselişi de ihracat yapan şirketler için pozitif.”
SEÇİM SÜRECİ YATIRIMCI DAVRANIŞLARINI ETKİLEYECEK
Ahlatcı Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Yücel Tonguç Erbaş ise, “Önümüzde özellikle yatırımcıların davranışlarını etkileyen bir sürecin olduğu kaçınılmaz” diyerek son dönemde görülen oynaklığı şöyle açıkladı;
“2023’ü seçim öncesi ve seçim sonrası olarak ayırmak mümkün. Seçime kadar düşük faiz ve kurda yatay fiyatlama beklentileri devam ediyor. Yatırımcılarda güvenli bölgede kalma isteği ve risk almak konusunda ki endişeler, belirsizliğin siyasal alanda kendini göstermesinin sonucu olarak borsada zaman zaman sert satışlar, yüksek volatilite görmemiz beklenen bir durum.
Diğer gelişmeleri enflasyondaki geri çekilmenin devamı, mevduat faizlerinde yükseliş, küresel büyüme ivmesinde yaşanan yavaşlama ve teknik seviyelerin kırılması sonrasında algoritmik işlemlerin düşük hacimde gerçekleştirdiği işlemler olarak sıralayabiliriz.”
Erbaş, bilanço beklentilerine ilişkin ise şunları söyledi;
“2022 sene sonu bilançolarında yüksek gıda enflasyonu sebebi ile gıda perakende sektöründe, son yıllara nazaran 2022'de artan turizm yoğunluğuna bağlı ulaştırma ve gayrimenkul yatırım ortaklıklarında ve bununla birlikte yükselen enerji fiyatlarını satışlarına yansıtabilen enerji sektöründe performansların öne çıkacağını öngörmek mümkün.
2023 yılında da yeni konut projeleri ile birlikte inşaat-çimento sektöründe, maden sektöründe, turizm yatırımları ile birlikte havacılık-ulaştırma sektörlerinde, kuraklık ve özellikle gübre-emtia tarafında beklenen tedarik sorunları neticesinde tarım-gıda sektörlerinde de performansların öne çıkmasını bekleyebiliriz.”
‘PİYASA DOYGUNLUĞA ULAŞTI’
Ata Yatırım Stratejisti Batuhan Özşahin de Borsa İstanbul’un 2022 yılında gelişen ülke piyasalarına göre çok ciddi pozitif ayrıştığını kaydederek, bu durumun genelde görülmediğini ifade etti.
Geçen sene yaşanan rallide yeni halka arzlar, şirket geri alımları gibi gelişmelerle arz tarafının da sağlandığını belirten Özşahin yaşanan geri çekilme ve oynak seyre ilişkin şu değerlendirmeleri yaptı;
“Piyasa bir doygunluğa ulaştı. Yabancı yatırımcıların çıkışı da bir yandan sürüyor. Borsa İstanbul’da yükseliş için yerli yatırımcıların ilgisi devam etmeli.
Seçimle ilgili herkesin farklı yorumları olabilir. Siyasi gerginlik bir süredir piyasaların yaşamadığı bir şeydi. Gelişmeler yatırımcıları temkinli hale getirebilir. Gün içerisindeki işlemlerde volatilitenin seçimlere kadar devam etmesini bekliyoruz.”
‘SUNİ KÂR MARJLARININ SONUNA GELDİK’
Dördüncü çeyrek bilanço tahminlerinde de bulunan Özşahin, üçüncü çeyrekten itibaren şirketlerin kâr marjlarında gevşemelerin görüldüğünü belirterek, “Yüksek devalüasyon dönemlerinde kâr marjlarında suni artış görülebilir. Dördüncü çeyrekte bunun sonuna geldik” dedi.
Bundan sonrası için ekonomik momentumun yavaşlayacağı, girdilerdeki fiyat ayarlamalarından dolayı kâr marjlarının daralacağı bir dönem olacağı bilgisini veren Özşahin, sektörel beklentilerini şöyle anlattı;
“Herkesin ayrı bir hikayesi var. Bankacılık tarihi bir dönemi geride bıraktı. TÜFE’ye endeksli kağıtlardan elde ettikleri kârlar ve KKM ile TL fonlama maliyetlerinin düşmesiyle her çeyrek kârlarını katlayarak devam ettirdiler. Dördüncü çeyrek, banka kârlarında enflasyonun iyi etki sağladığı son çeyrek olarak kayıtlara geçecek. Bundan sonra biraz daha zor olacak çünkü enflasyon düşüyor, TÜFE’ye endeksli kağıtlardan daha az kâr elde edilecek.
Ayrıca bankalar makroihtiyati tedbirler dolayısıyla TL mevduat için daha yüksek faiz sunuyorlar bu da maliyetlerini artırıyor.
Otomotiv sektörü gayet iyi performans gösterdi. Talep devam ederken araç bulunamadı, dolayısıyla satılan araçlarda kârlılıklar yüksek kaldı. Beklentileri aşan kâr rakamları görebiliriz.
Havacılık sektörü için ise dördüncü çeyrek genelde işlerin biraz daha yavaşladığı bir dönem olur ama Ukrayna-Rusya savaşının etkisiyle hareketlilik devam etti. Doluluk oranları yüksek kaldı.”
‘2023’TE SINIRLI POTANSİYEL VAR’
Perform Portföy – Fon Yöneticisi Altan Aydın ise 2023 yıl ile beraber oynaklığın birkaç faktörün bir araya gelmesiyle arttığını belirterek, “2022'nin coşkusunun kırılması olarak düşünülebilir. Seçime 3 ay gibi bir zaman kalmışken, yatırımcılar riskten uzaklaşmış olabilir ki geçen yıl ciddi kâr elde edildiği düşünülürse, bu gayet normal. Yine de bizim 2023 için en beğendiğimiz varlık grubu hisse senetleri olacak” dedi.
Ayrıca, “Özellikle yılın ikinci yarısında emtia ve yurtdışı hisse endekslerinin de yükseleceği düşüncesindeyiz” diyen Aydın şöyle devam etti; “Yatırımcılara her zaman söylediğimizi yinelemek isterim, bir yatırım yapıldığında neden o yatırımın yapıldığını bilmek gerekiyor, zaman zaman momentum hareketleri fayda sağlayabiliyor ancak 2023'te daha sınırlı potansiyel var bu nedenle değere odaklanmak gerekir.”
‘BANKA DIŞI SEKTÖRLERDE İVME KAYBI GÖRÜLEBİLİR’
Aydın bilanço dönemi beklentilerine ilişkin ise şöyle konuştu;
“Borsa İstanbul'da 2022'nin tamamında olduğu gibi dördüncü çeyrek bilanço döneminin de finansal performans açısından iyi geçmesini bekliyoruz. Bankacılık sektörü çeyreksel olarak kâr büyümesi yakalarken, banka dışı sektörlerde ivme kaybı görülebilir.
Öte yandan otomotiv, havacılık, gıda perakendeciliği sektörlerinin ön planda kalmasını bekliyoruz. 2023 yılı için ise yine perakende sektörü en cazip sektör olarak öne çıkıyor, ayrıca iştiraklerine göre iskontolu durumda bulunan holdinglerin de iyi performans göstermesi beklenebilir.”
‘2023’E SİYASİ GELİŞMELERLE BAŞLADIK’
İnfo Yatırım Stratejisti Çağlar Toros da dördüncü çeyrek bilançoları ve son dönemde Borsa İstanbul’daki dalga boyu yüksek hareketlere ilişkin şu değerlendirmeleri yaptı;
“Borsa İstanbul bayram havasında geçirdiği 2022 yılını geride bıraktı. Yüksek enflasyon ortamında fiyatlar genel düzeyindeki artışların şirket kârlılıklarını olumlu etkileyebileceği algısı, risksiz getirilerin enflasyon karşısında yetersiz kalması ve alternatif getiri arayışı içerisinde yerli yatırımcı ilgisinin artması Borsa İstanbul’u 2022'de destekleyen önemli unsurlar arasında yer aldı.
2023 yılına ise kaldıraç fazlalığı, siyasi gelişmelerin etkisi, onaylanan halka arzlar ve kâr realizasyonları ile başladık. 2022 yılının tamamında görülen yüksek enflasyon etkisinin son çeyrek finansallarına yansıyacak olması ve güçlü bilanço açıklamaları beklentimizden dolayı dördüncü çeyrek sonuçlarının borsada yukarı yönlü katalist olmasını beklemekteyiz.
Enflasyon kaynaklı gelişmeler nedeniyle tüketim eğilimlerinin yüksek seviyede devam etmesi ve iç talebin öne çekilmesi sonrasında dördüncü çeyrek finansalları konsensüs beklentilerini aşabilir.”