Dr. Emrah B?y?k, Lizbon’un Avrupa Birli?i taraf?ndan 2020 y?l?nda "Avrupa Ye?il Ba?kenti" unvan?yla ödüllendirildi?ini hat?rlatarak, “?zmir gibi s?cak bir Akdeniz kenti olan Lizbon, ?s? adas? etkisini azaltmak, ta?k?nlarla mücadele etmek ve suyu sürdürülebilir ?ekilde yönetmek için do?ayla uyumlu mühendislik çözümleri geli?tiriyor” dedi.
Ye?il altyap?, ak?ll? sistemler ve sosyal duyarl?l?k
Ziyaret boyunca Lizbon’un öne ç?kan projelerini detayl? ?ekilde incelediklerini, bunlar aras?nda en dikkat çeken örneklerden birinin sel riski ta??yan bir bölgenin drenaj sistemleriyle birlikte büyük bir parka dönü?türülmesi oldu?unu ifade eden Dr. B?y?k, “Suyun do?al yollarla topra?a süzüldü?ü bu park, betonla?man?n etkilerini azaltmak ad?na örnek bir ye?il altyap? uygulamas?yd?. Ayr?ca Lizbon’un devasa ya?mur suyu tüneli projesi olan Monsanto - Santo Apolónia aras?nda in?a edilen 5 kilometrelik tünelle ta?k?n sular?n?n Atlantik Okyanusu’na yönlendirilmesi hedefleniyor. Az ya???l? günlerde ise bu suyun ar?t?larak ye?il alan sulamas?nda kullan?lmas? planlan?yor” diye konu?tu.
Elektrikli ula??mda Türkiye imzas?
Ziyaret kapsam?nda Lizbon’un elektrikli toplu ula??m sistemlerini de incelendiklerini belirten Dr. B?y?k, “Lizbon Belediyesi, Türkiye’den Karsan üretimi 10’dan fazla elektrikli minibüsü filosuna dahil etmi? durumda. Bu araçlar ak?ll? sistemlerle izleniyor, enerji tasarrufu sa?lan?yor” dedi.
Sosyal konutlarda enerji verimlili?i
Ziyaret edilen GEBA L?S konutlar?, enerji yoksullu?u ya?ayan kesimlere yönelik sosyal konut politikalar?n?n bir örne?i olarak dikkat çekti. Bu konutlarda yenilenebilir enerji sistemleri, ?s? yal?t?m? ve dü?ük enerji tüketimli çözümler uyguland???n? ifade eden Dr. B?y?k, “Lizbon Belediyesi 20 binden fazla sosyal konutta iklim dirençli ya?am alanlar? olu?turmu?. Bu model, Bornova için de örnek te?kil edebilir” diye konu?tu.
Su yönetiminde dijitalle?me
Lizbon’da su altyap?s?n?n karbon nötr hale getirilmesi yönünde yap?lan çal??malar?n da ziyaretin önemli bir gündemi oldu?unu belirten Dr. Emrah B?y?k, ak?ll? sayaçlar, dijital kaçak tespit sistemleri ve su geri kazan?m teknolojileriyle büyük tasarruf sa?land???n? söyledi. Ayr?ca su ar?tma tesislerinden enerji üretimi gibi döngüsel ekonomi çözümleri uygulad???n? vurgulad?.
?? birlikleri gündemde: büyükelçi ile görü?me
Dr. B?y?k, heyetin, ziyaretin son gününde Türkiye’nin Lizbon Büyükelçisi Haldun Koç ile bir araya geldi?ini, görü?mede Bornova ve Lizbon aras?nda geli?tirilebilecek i? birlikleri, AB projelerine kat?l?m f?rsatlar? ve kentlerin iklim direncini art?rmaya yönelik ad?mlar?n masaya yat?r?ld???n? anlatt?.
“Kapsay?c?, do?ayla uyumlu ve veriye dayal? çözümler”
Ziyareti de?erlendiren Dr. Emrah B?y?k, Lizbon’un ba?ar?s?n?n temelinde dört ana payda??n i? birli?i oldu?unu vurgulad?: Yerel yönetim, üniversite, özel sektör ve sivil toplum. B?y?k, “?klim krizi hepimizi etkiliyor. Bu nedenle herkesin ortak ak?lla hareket etmesi gerekiyor. Lizbon’da bunu ba?ard?klar?n? gördük. Bornova’da da bu i? birlikçi ve do?ayla uyumlu modeli hayata geçirebiliriz” dedi.
?klim dirençli kentler için Avrupa’da yerinde inceleme
6-9 May?s 2025 tarihlerinde düzenlenen Lizbon çal??ma ziyaretine Bornova Belediyesi, Ya?ar Üniversitesi ve Enerji Sistemleri Derne?i ortakl?k etti. Ziyaretin ana amac?, Lizbon’un iklim de?i?ikli?ine uyum stratejilerini ve su yönetimi uygulamalar?n? yerinde gözlemlemek, bilgi al??veri?i yapmak ve olas? i? birliklerini de?erlendirmekti.