Kadavradan ba??? ç?kmad??? için canl? vericilerden böbrek nakli yap?lan Murat Karaöz (47) ve Ali Kaya (29) hem yeni bir hayata ba?lad?lar, hem de i?lerinin ba??na dönerek kayg?l? hastalara moral oldular. Hastalar?n nakil öncesinde sordu?u ilk sorunun “nakil olduktan sonra çal??abilecek miyim” oldu?unu belirten Doç. Dr. Ebru Sevinç Ok, Karaöz ve Kaya’n?n bu sorular?n cevab? oldu?unu söyledi. Ok, “Bu hastalar?m?z d???nda çiftçilik, hayvanc?l?k, t?r ?öförlü?ü, i? makinesi operatörlü?ü yapan hastalar?m?z var” dedi.
E?? SAYES?NDE YEN? B?R HAYAT BULDU
Çelik kap? i?inden tavukçulu?a kadar çe?it çe?it i?lerle geçimini sa?layan iki çocuk babas? Murat Karaöz, 1997’de üniversite ö?rencisiyken rahats?zland?. Bademcikleri iltihaplanan, el ve ayaklar? ?i?en Karaöz doktora ba?vurdu. Nefrotik Sendrom tan?s? koyulan Karaöz bademcik ameliyat? oldu. Sevk edildi?i Ege Üniversitesi’nde böbrek biyopsisi yap?lan Karaöz’e ileride önemli sa?l?k sorunlar? ya?ayabilece?i uyar?s? yap?ld?, ilaç tedavisi verildi, tuzdan sak?nmas? gerekti?i belirtilerek diyet verildi. Ancak tedavi ve diyetine dikkat etmeyen Karaöz’ün böbrekleri 21 y?l?n sonunda iflas etti. ?zmir Kent Hastanesi’ne ba?vuran Karaöz’e, Op. Dr. I??k Özgü, Op. Dr. U?ur Saraço?lu ve Doç. Dr. Ebru Sevinç Ok’tan olu?an ekip taraf?ndan 16 May?s 2018’de e?i Berrak Karaöz’den (41) al?nan böbrek nakledildi. Sa?l???na kavu?an Karaöz, yeni ya?am?nda tur?u i?ine girdi.
BABASI VER?C? OLDU, UYGUN ÇIKMAYINCA ÇAPRAZ NAK?L YAPILDI
14 ya??nda kuaförlü?e ba?layan, bo? zamanlar?nda spor yapan, sigara ve alkol kullanmayan 19 ya??ndaki Ali Kaya kendini “sapasa?lam” san?rken, Kas?m 2015’te anlam veremedi?i halsizlik yüzünden doktora gitti. Vitamin talebiyle gitti?i doktorda tansiyonunun 26, böbreklerinin ise iflas etti?ini ö?renen Kaya, bir anda makineli ya?ama ba?lad?. Yakla??k 7 ay diyalize ba??ml? bir hayata mahkum olan Kaya böbrek sa?l???n?n ne kadar önemli oldu?unu o süreçte ö?rendi, böbrek nakli kavram?yla tan??t?. Sosyal ya?am diye bir ?eyi kalmayan Kaya, nakil için ?zmir Kent Hastanesi’ne ba?vurdu. Kadavradan ba???lar?n yetersiz olmas? yüzünden babas? Mahmut Kaya o?luna gönüllü verici oldu. Ancak yap?lan tetkikler sonucu baba Kaya uygun ç?kmad?. Bunun üzerine çapraz nakle ba?vuruldu. E?i Yavuz Selim Urhan’a (57) uygun verici olmayan Ferhan Urhan’?n (49) Ali Kaya’ya böbre?inin uydu?u belirlendi. Ayn? ekip taraf?ndan 20 Haziran 2016’da gerçekle?tirilen operasyonla Ferhan Urhan’dan al?nan bir böbrek Ali Kaya’ya nakledildi. Diyalizden kurtulan, sa?l???na kavu?an Kaya, mesle?i kuaförlü?e geri döndü.
ORGAN NAKL? HAFTASI ?Ç?N MESAJ VERD?LER
Kadavradan ba???lar?n yetersiz olmas? yüzünden e?inden böbrek nakledilen Karaöz ile de?i?-toku?la gerçekle?en çapraz böbrek nakliyle hayat buldan Kaya, 3-9 Kas?m Organ Ba???? Haftas?n? f?rsat bilerek hastalar ad?na ba??? ça?r?s?nda bulundu.
E??N?N KANSIZLI?INA ÇARE ARARKEN, TUR?UCU OLDU
Prostat oldu?unu sanarak gitti?i doktorda böbreklerini iflas etti?ini belirten Karaöz, “Bu hastal??a yakalanmadan önce 2013’te bütün organlar?m? ba???lam??t?m. Y?llar sonra bana da organ nakli gerekecekmi?. Beklemeye vaktim yoktu. K?zkarde?im gönüllü oldu, ama sürpriz hamilleli?i gündeme gelince e?im böbre?ini verdi. Herkese organlar?n? ba???lamas?n? tavsiye ediyorum. Türkiye’de en çok ihtiyaç duyulan organ böbrek. E?imin donör olarak uymas? benim ?ans?m oldu” dedi. Nakilden bir ay sonra e?inde kans?zl?k ç?kt???n?, ona çare ararken tur?uculu?a ba?lad???n? kaydeden Karaöz ?unlar? söyledi:
“Kans?zl?k için do?al yollarla ne yapabilece?imi dü?ündüm. K?rm?z? lahana vepancar?n iyi geldi?ini ö?rendim. Her sabah e?ime bu sebzelerin suyunu haz?rlay?p içirdim. Bir ay sonra e?imin bütün de?erleri normale döndü. Az tuzlu ve tuzsuz salatal?k, biber tur?usu, köz patl?can ve k?rm?z? biber, k?rma zeytin yapmaya ba?lad?m. Çok be?enildi. Çevremdekiler satmay? önerince yava? yava? bu i?e giri?tim. Bu i? tutkum haline geldi.”
SA?LIKLIYIM SANIYORUMDUM, BÖBREKLER?M ?FLAS ETM??
Vitamin almak için ba?vurdu?u doktordan böbrek nakline giden bir süreç ya?ayan Ali Kaya da duygular?n? ve mesaj?n? ?öyle dile getirdi:
“Nakille birlikte yeniden do?dum. 2016’da hayata yeniden ba?lad?m. Her ?ey bir anda olmu?tu. Sa?l?kl?yd?m, spor yap?yordum, enerjim çok yüksekti. Rahats?zl?k sürecim zordu. Cebinizde para var ama su içemiyorsunuz. Arkada?lar?n?zla bir yere gidemiyorsunuz. Hayat? k?s?tl? ya?ad?m. D??ar?da yemek yiyemiyorsunuz, asitli içecek, su içemiyorsunuz. ?nan?lmaz kötü bir süreçti. Hep evdeydim. En korktu?umuz hastal?k kanserdir. Ben böbre?in bu kadar önemli oldu?unu hasta olduktan sonra ö?rendim. Diyaliz nedir, nas?ld?r hiçbir bilgim yoktu. Allah tüm hastalara yard?m etsin. Organ ba????n?n önemini daha çok anlad?m. Hayat?mda yapaca??m en iyi ?ey, herkesi organ ba????na davet etmek olur. 15 y?ld?r kad?n kuaförüyüm. Nakil olur olmaz mesle?imin ba??na geçtim. Sürekli ayakta oldu?um bir i? ama hiçbir sorun ya?am?yorum. Nakilden sonra hiçbir zorluk ya?amad?m. Her ?eye tekrar ba?lad?m.”
HASTALARIN ?LK SORUSU “NAK?LDEN SONRA ÇALI?AB?L?R M?Y?M”
Kent Hastanesi Nefroloji Uzman? Doç. Dr. Ebru Sevinç Ok kendileri için en önemli ?eyin hastalar?n?n normal hayata dönmesi oldu?unu belirterek ?öyle konu?tu:
“Nakil olacak ki?ilerin en büyük korkular? da bu oluyor. Pek çok hastan?n ortak sorular?, ‘nakil olduktan sonra çal??abilecek miyim, çocuk yapabilecek miyim’ oluyor. Biz organ nakli aday? olan ki?ilere bunun çok güzel bir ?ekilde olabilece?ini söylüyoruz. Pek çok de?i?ik i? yapan hastalar?m?z var. ?ki hastam?z d???nda çiftçi olan var, hayvan besicili?i yapan hastalar var. Nakilli olan hastalar bu i?leri hiçbir s?k?nt? olmadan yapabiliyor. Hastam?z hayatlar?n? ba?ar?l? bir ?ekilde sürdürüyor. Bir hastam?z kuaförlü?e devam ediyor, di?er hastam?z da kendi i?ini kurdu. Hastalar?m?z?n en büyük sorunlar?ndan biri tur?u yiyememeleriydi. Çünkü hastalara tuzlu ?eyler yedirmiyoruz. Bu hastam?z tuzsuz tur?ular yaparak hem kendini hem de di?er hastalar? mutlu etmeyi ba?ard?. Bu iki hastam?z da canl? donörden nakil oldular. Oysa kadavradan nakil çok önemli. Kadavra ba????n?n artmas? için duyarl?la?arak organ ba???? konusunda harekete geçilmesi gerekiyor.”