Amerikan medyas? duyurdu, bilim insanlar? alarma geçti: Bir pandemiye hiç bu kadar yak?n olmam??t?k
H5N1 virüsünün D1.1 versiyonunun, insanlarda daha kolay ço?almas?na olanak tan?yan bir mutasyon içerdi?i vurgulan?yor. Polskieradio'nun haberine göre D.1 mutasyonlu H5N1 ku? gribi virüsünün, insanlar için ölümcül oldu?u belirtiliyor. Bu y?l?n ba?lar?nda Louisiana’da, söz konusu mutasyona sahip 65 ya??ndaki bir adam ku? gribinden hayat?n? kaybetti. Kanada’da ise, ku? gribinin bu varyant?na yakalanan bir genç a??r ?ekilde hastaneye kald?r?ld?.
Virüs inekler aras?nda yay?lmaya devam ederse ciddi bir sorun olabilir
Bilim insanlar?, yeni bir mutasyon konusunda endi?elerini dile getiriyor. ?mmünolog ve eski federal sa?l?k görevlisi Rick Bright, Fortune’a yapt??? aç?klamada, “E?er bu virüs inekler aras?nda yay?lmaya devam eder ve daha fazla insan? enfekte ederse, bu ciddi bir sorun olabilir,” ?eklinde uyar?da bulundu.
Bright, "E?er bu virüs insanlara bula??rsa, ?u ana kadar s???rlarda görülen B3.13 mutasyonundan çok daha ciddi hastal?klara yol açabilir," diyerek uyar?da bulundu. Ayr?ca, "Ku? gribi virüsünün neden oldu?u bir pandemiye daha önce hiç bu kadar yakla?mam??t?k," ifadesini kulland?. ?mmünolog, "Bunu önlemek veya etkilerini azaltmak için elimizden gelen her ?eyi yapm?yoruz," ?eklinde de dü?ündü?ünü belirtti.
D1.1 genotipi, Kuzey Amerika’daki yabani ku?larda, memelilerde ve kümes hayvanlar?nda tespit edildi?i için, hastal???n ineklere de yay?lmas? bilim insanlar? için ?a??rt?c? de?il. Ancak virologlara göre, Nevada’daki süt s???rc?l??? sürülerinde yeni bir mutasyonun tespiti, ku? gribinin yay?lmas?nda bir dönüm noktas? niteli?i ta??yor.
Üst düzey kamu sa?l??? yetkililerine talimat verildi
ABD Ulusal Sa?l?k Enstitüleri eski müdürü ve veteriner hekim Juergen Richt, Fortune dergisine verdi?i röportajda, D1.1’in insanlar için daha virülan oldu?u göz önüne al?nd???nda, bunun halk sa?l??? aç?s?ndan daha büyük bir risk olu?turabilece?ini belirtti.
Olas? bir pandemiyle mücadele, yeni ABD ba?kan?n?n alaca?? kararlarla daha da zorla?abilir. Wall Street Journal’?n haberine göre, Trump yönetimi, ABD Sa?l?k ve Sosyal Hizmetler Bakanl???’nda (HHS) binlerce çal??an? i?ten ç?karmay? planl?yor. Üst düzey kamu sa?l??? yetkililerine, çal??anlar? rollerinin önemine göre s?ralamalar? talimat? verildi?i bildirildi.
Epidemiyologlar, bu kesintiler ve i?ten ç?karmalar?n ku? gribi salg?nlar?n?n izlenmesini ve yeni ilaçlar?n geli?tirilmesini zorla?t?raca??ndan endi?e ediyor. Hastal?k Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (CDC) göre, H5N1 virüsü ABD’de 959 süt çiftli?ini enfekte etti ve 156 milyon kümes hayvan?n?n ölümüne yol açt?. Bu durum, ABD’de arz s?k?nt?s? nedeniyle yumurta fiyatlar?n?n rekor seviyelere ç?kmas?na neden oldu.
Ku? gribinden korunmak için alabilece?iniz önlemler neler?
Hijyen Kurallar?na Uyun:
Eller s?k s?k sabun ve suyla y?kanmal?d?r, özellikle kümes hayvanlar?yla veya yabani ku?larla temas ettikten sonra. E?er ellerde kir veya d??k? varsa, alkol bazl? el dezenfektanlar? da kullan?labilir. Evcil ku?lar?n bak?m?n? yaparken tek kullan?ml?k eldivenler kullanmak faydal? olabilir.
Hayvanlarla Temas Edilmemeli:
Kümes hayvanlar? veya yabani ku?lar ile temas? s?n?rlay?n. Özellikle ölü ku?lara ve hastal?kl? hayvanlara yakla?maktan kaç?n?n. Yabani ku?lar?n, özellikle göçmen ku?lar?n yo?un oldu?u alanlardan uzak durun.
Koruyucu Giysiler Giyin:
Ku? gribinin yayg?n oldu?u bölgelerde çal??anlar, koruyucu k?yafetler (maskeler, eldivenler, gözlükler) giymeli.
Çiftliklerde veya ku?larla çal???rken özel koruyucu giysiler kullanmak, virüsün bula?mas?n? engellemeye yard?mc? olabilir.
Etkili A??lar:
Ku? gribine kar?? a??lanm??san?z, hastal??a yakalanma riskiniz önemli ölçüde azal?r. Bunun için sa?l?k otoriteleri taraf?ndan önerilen a??lar? almak önemlidir. Kümes hayvanlar? için de a??lama yap?lmas?, hastal???n yay?lmas?n? engellemeye yard?mc? olur.
Enfekte Hayvanlardan Kaç?n?n:
E?er ku?lar aras?nda hastal?k belirtisi gözlemlenirse, bu ku?lardan uzak durulmal? ve bu durum yetkililere bildirilmelidir. Enfekte ku?lar h?zla karantina alt?na al?nmal? ve tedavi edilmelidir.
Yumurta ve Etin Pi?irilmesi:
Ku? gribi virüsü, pi?irme i?lemi s?ras?nda öldü?ünden, tavuk eti ve yumurta gibi ürünlerin iyice pi?irilmesi gerekir. Çi? veya az pi?mi? tavuk eti ve yumurta tüketiminden kaç?n?lmal?d?r.
Yerel Sa?l?k Otoritelerinin Talimatlar?na Uyma:
Yerel sa?l?k ve tar?m otoriteleri taraf?ndan yay?mlanan uyar?lar ve tavsiyelere dikkat edilmelidir. Özellikle virüsün yayg?n oldu?u bölgelerde ek önlemler al?nmas? gerekebilir.