Kaz? Ba?kan? ve Artuklu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Ö?retim Üyesi Doç. Dr. Zekai Erdal, gözya?? ?i?elerinin Hristiyanl?k öncesi dönemlere ait bir inan?? oldu?unu ifade ederek, “Rivayet odur ki: ki?i öldü?ü zaman arkas?nda kalan e?i gözya?lar?n? bu ?i?eye biriktirmekte ve e?inin mezar?na b?rakmaktad?r. O yüzden gözya?? ?i?esi olarak adland?r?lmaktad?r" dedi.
Batman'da 12 bin y?ll?k tarihe sahip, yukar? Mezopotamya'dan Anadolu'ya geçi? yolu üzerinde, Dicle Nehri'nin kenar?nda bulunan, Bizansl?lar, Sasaniler, Emeviler, Abbasiler, Hamdaniler, Mervaniler, Artuklular, Eyyübiler, Akkoyunlular, Safeviler ve Osmanl?lar gibi birçok medeniyete ev sahipli?i yapan Hasankeyf’te yürütülen 2024 y?l? kaz? çal??malar?nda 20’si envanterlik 414’ü etütlük olmak üzere toplamda 434 eser bulundu. Eserler aras?nda 1600 y?ll?k olan ve o dönem e?lerini kaybeden kad?nlar?n üzüntülerini ifade etmek, hep onlar?n yan?nda olduklar?n? belirtmek amac?yla gözya?lar?n? ak?tarak mezarlar?n ba??na koyduklar? bir de gözya?? ?i?esi bulundu.
Kaz?lar?n temmuz ay?nda ba?lay?p y?l sonunda sona erdi?ini ifade eden Kaz? Ba?kan? ve Mardin Artuklu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Ö?retim Üyesi Doç. Dr. Zekai Erdal, “Hasankeyf Kalesi’nde büyük saray olarak adland?r?lan yap? kompleksi içinde ve çevresinde kaz?lar gerçekle?tirilmi?tir. Kaz?lar neticesinde özellikle büyük saray?n kuzey aksam?ndaki toprak alt?nda kalan odalar?n ortaya ç?kar?lmas? amaçlanm?? ve bir k?sm? ç?kar?lm??t?r.
Envanterlik eserler Hasankeyf Müzesi’ne devredilmi?, di?er etütlük eserlerimiz ise kaz? evi deposunda muhafaza edilerek, eksik parçalar?n gelmesi göz önünde bulundurularak belgelemeler yap?lm??t?r. 2024 y?l? kaz?lar?nda ortaya ç?kan eserler aras?nda asl?nda bizi en çok heyecanland?ran k?s?m Geç Roma Dönemi’ne ait olan duvar?n ortaya ç?kmas?d?r. Duvar?m?z 6'ya 4 metre ölçülerindedir. Önümüzdeki y?llarda duvar?n izini sürerek Roma Dönemi kal?nt?lar?n?n tamam?n? ortaya ç?kartmak amac?nday?z” diye konu?tu.
“2024 y?l? kaz? sezonunda Roma dönemi duvar? yak?nlar?nda bir adet sa?lam halde cam malzemeden mamul Geç Roma Dönemi’ne ait olan bir gözya?? ?i?esi tespit edildi. ?i?emiz bu döneme ait oldu?u için muhtemelen 1600 y?ll?k bir tarihe sahiptir. Cam malzemeden olup da günümüze kadar sa?lam gelmesinden dolay? yine ayr? bir ehemmiyete sahiptir. Bu ?i?eler ‘Pagan’ inanç döneminde yani özellikle Roma ve öncesi döneme ait mezarlarda ortaya ç?kar. Rivayet odur ki: ki?i öldü?ü zaman arkas?nda kalan e?i gözya?lar?n? bu ?i?eye biriktirmekte ve hep onun yan?nda oldu?unu belirtmek için e?inin mezar?na b?rakmaktad?r. O yüzden gözya?? ?i?esi olarak adland?r?lmaktad?r.”