?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Cemil Tugay, Sözcü Gazetesi'nden Gökmen Ulu'ya verdi?i röportajda dikkat çeken aç?klamalar yapt?. Tugay, kooperatif soru?turmas? ve ?zmir yang?nlar? ile ilgili önemli mesajlar verdi. Ba?kan Tugay'?n Sözcü Gazetesi'ndeki röportaj? ?öyle:
-Önceki gün CHP Genel Ba?kan? Say?n Özgür Özel’le bir araya geldiniz. Gündeminizde neler vard??
Do?al olarak ?zmir’deki operasyon sürecinde ya?ananlar vard?. Onlarla ilgili genel ba?kan?m?z tabii her ?eyi görmedi, bilmiyor. Biraz benim gördüklerimi de aktard?m kendisine. Onlarla ba?lant?l? olarak biraz geçmi?ten biraz da gelecekten bahsettik. Cumhuriyet Halk Partisi Türkiye’nin tamam?nda oldu?u gibi ?zmir’de de olumsuz alg? çal??mas? ve sald?r? alt?nda. Halkla ba??n? koparmadan Türkiye için bir ?eyler yapmaya çal???yor, önemli bir siyasi mücadele veriyor. Bu mücadelenin bir aya?? ?zmir’de. Ben genel ba?kan?m?za bana dü?en neyse bunu yapma konusunda kararl? oldu?umu söyledim. Daha çok görü?meye karar verdik. ?u anda Türkiye’de ve ?zmir’de ya?ad???m?z krizi en do?ru ?ekilde atlatmaya çal??aca??z.
“SORU?TURMANIN S?YAS? OLDU?UNU DÜ?ÜNÜYORUM”
-Önceki dönemin ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Say?n Tunç Soyer, belediye bürokratlar? ve CHP ?zmir ?l Ba?kan? Say?n ?enol Aslano?lu dahil 60 ki?inin tutukland??? soru?turma hakk?nda sizin de?erlendirmeniz nedir?
Ben soru?turman?n büyük ölçüde siyasi oldu?unu dü?ünüyorum. Herhangi bir konuda savc?l?k soru?turma yürütebilir ama bunlar ?afak operasyonuyla insanlar?n evinden al?nmas?, bas?n üzerinden alg? operasyonuyla olmamal?yd?. Hatta servis edilen operasyon görüntüleri de çakmayd?, gerçek de?ildi. O soru?turma çerçevesindeki herkes ifadeye ça??r?ld???nda adliyeye gidebilecek insanlar. Herhangi bir kimsenin suçu varsa biz suç örtülsün diye dü?ünemeyiz. Ama ?u anda yürüyen süreç sadece ?zmir’de de?il Türkiye’nin tamam?nda Cumhuriyet Halk Partisi’ni halk?n gözünde itibars?zla?t?rmay? amaçlayan bir süreç. Bundan dolay? çok üzgünüm ve endi?eliyim. Mücadele etmeye devam edece?iz.
SORU?TURMADA BELED?YEN?N DAHL? VAR MI?
-Operasyonun sizin ?ikayetiniz üzerine ba?lad??? iddia edilmi?ti.
Bizim kendi iç denetimlerimiz, elde edilen bulgular?n kendi tefti? kurulumuzca de?erlendirilmesi sonras?nda baz? bulgular?n savc?l??a bildirilmesinin zorunlu oldu?u söylendi. Bu benim karar?m de?il, müfetti?lerimizin ve iç denetçilerimizin verdi?i bir idari karard?. Ben de bunu tabii ki onaylad?m. Yani böyle ?eyler bulunduysa bildirmeyin deme hakk?m yok, aksi halde ben birilerinin hatalar?n? örtmeye çal???yor gibi bir duruma dü?erim. Ama ?u anda yürüyen soru?turman?n kapsam?na bak?ld??? zaman bizim yapt???m?z o iç denetimdeki bulgular?m?za dayal? de?il, daha çok kooperatifle ilgili konular üzerinden yap?lan bir soru?turma gibi duruyor. Tunç Soyer’in, ?enol Aslano?lu’nun, özellikle bu iki ismin ve gözalt?na al?nanlar?n pek ço?unun suçland??? konu kooperatif konusu.
-Belediye tefti? kurulu raporunda bu husus var m??
O konuda bizim savc?l??a bildirimimiz, herhangi bir dahlimiz yok. Ama kendi yapt?klar? operasyonu sanki Cumhuriyet Halk Partisi’nin kendi içinde çat??ma varm?? gibi bir ?ekle sokmaya çal???yorlar. Yanda? medyada da bunu çokça görüyorum. Kas?tl? bir alg? çal??mas? oldu?unu dü?ünüyorum.
“?NT?KAM VE RÖVAN? ALMAK ?Ç?N YAPILMI? DE??L”
-Size dair, parti içi çeki?me ve halef – selef kavgas? nedeniyle suçlamalar da var.
Çok üzüldü?üm nokta ?u ki, kendi partimiz içindeki baz? insanlar da bunun orta?? olmu? durumdalar, maalesef. Bunun da arka plan?na bakt???m zaman benim de?i?im taraftar? oldu?um, sanki eski ve yeni ekipler aras?nda çat??ma varm?? gibi bir alg? yaratmaya çal???yorlar. Kendi kurumumuz içerisinde bir iç denetim, tefti? süreci olduysa, bu normal prosedürler çerçevesinde oldu. Yoksa özel bir talimatla herhangi birilerinden hesap sormak, intikam almak, rövan? almak için yap?lm?? bir ?ey kesinlikle de?il.
-Nedir bu kooperatif meselesi? Bir de sizden dinleyelim.
2012 y?l?nda, Aziz (Kocao?lu) ba?kan döneminde ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Karaba?lar – Uzundere, Gaziemir - Aktepe, Emrez ve Kar??yaka – Örnekköy’de kentsel dönü?üm alanlar? belirliyor. Bu alanlarda baz? vatanda?lar?m?z?n tapulu evleri var. Gecekonduvari evler bunlar. Onlarla oturuyorlar, diyorlar ki, “Siz bize tapular?n?z? verin, biz size taahhüt edece?imiz belli süre içerisinde yapt?raca??m?z yeni binalardan konutlar verece?iz.” Ondan sonra Büyük?ehir Belediyesi baz? etaplar? ihale edip müteahhitlere yapt?r?yor. Ama çok karl? projeler olmad??? için baz? etaplarda da müteahhit bulunam?yor. Tunç Soyer döneminde ise baz? ihalelere müteahhitler girmeyince “Bu ihaleleri belediye ?irketi ?zbeton A.?. yapt?rs?n” deniliyor. Büyük?ehir belediye meclisinde ?zbeton’a yetki veriliyor. Sonra da kooperatif modeli geli?tiriliyor. Bu modelde genellikle i? dünyas?ndan insanlar yönetici oluyorlar, onlar kooperatife üye yap?yorlar, sonra kooperatif ”Bu kentsel dönü?üm projesini ben yapaca??m diyor. Yüzde 50’si müteahhidin, yüzde 50’si belediyenin ve hak sahiplerinin olacak. Yani belediyenin tapular?n? ald??? insanlar?n. Kendisine dü?en yüzde 50’yi kooperatif üyelerine verece?ini ve bütün projenin paras?n?n da kooperatif üyelerinden sa?lanaca??n? söylüyorlar. Yani böyle bir model. Normalde müteahhidin yap?p da kendine kar olarak alaca?? pay? kooperatif ben yapt?ray?m, ben onu üyelerime da??tay?m, bu arada da bütün in?aat maliyetini üyelerimizden ald???m?z paralarla yapal?m diye yola ç?k?yorlar. Bakt???n?z zaman bu mant?kl?, akla yatk?n bir fikir.
-Sorun nerede ç?kt??
Uygulamada bir taraftan kooperatif üyelerine vadedilen rakamlar?n yetmeyece?i anla??l?yor bir taraftan da kooperatifin asl?nda ?zbeton’dan bu i?i almas?n?n yasal olmad???, kooperatifte müteahhit olmad??? için i?in bir ba?ka ta?eron ?irkete verili? sürecinin de yine hukukla uyu?mad??? a?ama a?ama ortaya ç?k?yor.
KOOPERAT?F PROJES?N? K?M DURDURDU?
-CHP Sözcüsü Deniz Yücel önceki gün bas?na yapt??? aç?klamada “Cemil Tugay kooperatif projesini durdurdu?u için Tunç Soyer hapiste” dedi.
Bu kesinlikle do?ru de?il. Böyle olmad???n? her ?ekilde ispatlayacak durumday?z. Bunun do?ru olmad???n? en ba?ta kooperatif üyesi hak sahipleri biliyor. Herkes hat?rlas?n; geçen dönemde Büyük?ehir Belediyesi Örnekköy’de de Uzundere’de de defalarca protesto edildi. Kemal K?l?çdaro?lu o zamanlar buralara geldi?inde insanlar önünü kesiyordu, “Bizim taahhüt edilen evlerimiz yap?lm?yor, problem var” diyorlard?. O zamandan bir sürü haber hat?rlanabilir. Problem olmasayd? insanlar bu protestolar? yapar m?yd?? Geçen dönem Büyük?ehir Belediye Meclisinde de s?kça bu konu aç?l?r, AKP ve MHP üyeleri usulsüzlük oldu?unu, suç duyurusunda bulunduklar?n? filan söylerlerdi. O dönemde bu konu sorunlu olarak devam etti. Biz göreve geldi?imizde kooperatifler in?aatlar? devam ettirmiyordu. Durmu?tu.
-Durmas?n?n sebepleri neydi?
De?i?ik nedenleri vard?. Bir neden; para yoktu. Bir neden; Örnekköy’deki projede yap?m hatas?yd?. Büyük?ehir Belediyesi o zaman Örnekköy’deki bu in?aatlar?n mühürlenmesini istedi. Sonra Çevre ve ?ehircilik Bakanl??? bu i?e el koydu. Bir k?sm? y?k?ld? ve tekrar yap?ld?. Bu süreçte biz kesinlikle dahil de?ildik. Büyük?ehir Ba?kan? Tunç Soyer’di, genel müdürünün Heval Sava? Kaya oldu?u ?zbeton sorumlu müteahhit pozisyonundayd?, o kooperatiflerden birisinin yöneticisi ?l Ba?kan? ?enol Aslano?lu’ydu. Yani böyle bir ortamda oldu bunlar. Biz göreve ba?lad???m?zda çok dü?ük seviyede yap?lm?? olan in?aatlar devam etmiyordu. Bizden önce durmu?tu. Hal böyleyken haks?z bir suçlamaya maruz kalmam?z üzüntü verici.
YURTTA?LARIN MA?DUR?YET? G?DER?LECEK M??
-Peki siz ne yapt?n?z?
Biz göreve geldikten sonra, Temmuz ay?nda ?çi?leri Bakanl??? Mülkiye Ba?müfetti?i burada incelemesinin ard?ndan in?aatlar?n kooperatiflere verilmesinin usulsüz oldu?unu, o yüzden sözle?meleri iptal etmemiz gerekti?ini söyledi. Sonra o süreci ba?latt?k.
-Kaç yurtta??m?z ma?dur durumda?
?ki ayr? grubun ma?duriyeti var: Bir tanesi evi ya da arsas? olan ve tapusunu Büyük?ehir’e devretmi? olan hak sahipleri. Yakla??k 5 bin ki?inin üç bini bu vatanda?lar?m?z. ?kinci ma?duriyet grubu ise ev sahibi olmak için kooperatife üye olup, bir miktar para ödeyen insanlar.
-Partinizin genel ba?kan? Say?n Özgür Özel kooperatif üyesi vatanda?lar?n ma?duriyetinin giderilmesini istedi. Ne yapacaks?n?z?
Çözüm için üzerimize dü?eni yap?yoruz. Bunu kooperatif yapmayacak. Maalesef bunu hukuki olarak sa?layam?yoruz. Ama nihayetinde yap?lan evlerden kooperatif ma?durlar?na da haklar? verilecek. Orada sadece ?artlar hakk?nda uzla?mam?z laz?m. Çünkü kulland???m?z para belediyenin, halk?n paras?. Bir kamu zarar?na sebep olma hakk?m?z yok. O nedenle maliyetler üzerinden yap?lacak hesaplamalarla bu uzla?ma gerçekle?ecek. Mümkün olan en k?sa zamanda tamamlanarak insanlara evleri teslim edilecek.
***
-Cumhuriyet Halk Partisi’nin kurumsal kimli?inin ve örgütün tamam?n?n bask? ve cendere alt?na al?nmas?yla ilgili dü?ünceleriniz nelerdir?
CHP’nin ilkeleri bellidir. Biz Cumhuriyet Halk Partisi çat?s? alt?nda siyaset yapan insanlar neyi savunmam?z gerekti?ini çok iyi bilen insanlar?z. De?erlerimizin en önemlisi ?udur: Laik, ça?da?, bilime, sanata, ahlaka önem veren bir ülke hayalimiz var. Bunun siyasi mücadelesini veriyoruz. Yanl?? gördü?ümüz her ?eyde de mutlaka halk?n ve hakl?n?n yan?nda yer alma sorumlulu?umuz var. Bizler hiçbir yanl??? savunamay?z. Dava arkada?lar?m?za sonuna kadar sahip ç?kar?z ama ilkelerimizi savunmak her ?eyin önündedir. Türkiye’yi içinde bulundu?u dejenerasyon, adaletsizlik, haks?zl?k ortam?ndan bir an önce ç?karabilmemiz için yanl?? gördü?ümüz her ?eye kar?? çekinmeden mücadele etme zorunlulu?unda oldu?umuzu dü?ünüyorum. Popülizmden ve korkudan uzak durmam?z gerekir. Do?ru bildi?imizi yapmaya devam etmeliyiz. Bu cendereden ancak böyle ç?kar?z.
***
-Belediye ?? Sendikas?’yla uzla?ma a?amas?na geldiniz mi?
26 Mart 2024 tarihinde, yani benim seçildi?im seçimden be? gün önce Belediye ?? Sendikas?’yla imzalanan toplu i? sözle?mesinde günün ihtiyaçlar?n?n çok ötesinde art?? verildi. Sözle?me uyar?nca alt? ayda bir art?? verilmeye devam edildi. Bu sendikaya ba?l? personel di?er sendikaya ba?l? i?çi ve memurlardan çok daha yüksek ücret al?yorlar. Orant?s?z bir ücret politikas? olu?mu? oldu. D?SK Genel ?? Sendikas?’yla ya?anan sorunun temelinde de bu vard?. Normalde bizim teklifimizi kabul ediyorlard? fakat Belediye ?? Sendikas?’na verilen imkanlar? göz önüne alarak “E?it i?e e?it ücret” söylemiyle hareket etmek durumunda kald?lar. Genel ?? ile toplu sözle?meyi imzalad?k. Ancak onlar?n ald??? zamma ra?men Belediye ??’teki personelin maa?lar? hala çok yüksek. Ben Ankara’da Belediye ?? Sendikas? Genel Ba?kan?’na da giderek maa? dengesizli?ini gidermek istedi?imizi söyledim, “Eylül’deki maa? art???n? yapmayal?m” dedim. Kabul etmediler. “O zaman belediye bütçesinin bu yüksek ücretleri kar??layabilmesi için çal??an say?s?nda azaltmaya gitmemiz gerekiyor” dedik. Hukuki karar ald?k ve 1030 çal??an? tazminatlar?n? ödeyerek ç?karmay? öngördük. 350 civar?nda çal??an i?ten ç?kar?ld?.
-??çi ç?karmalar devam edecek mi?
Orman yang?nlar?, siyasi krizler gibi nedenlerle toplumun stresini art?rmayal?m, daha fazla sorunu büyütmeyelim diye daha dü?ük rakamda b?rakt?k ç?karma i?ini. Ba?ka ?ekillerde sorunu çözmeye çal???yoruz. Belediye ??’le de görü?üyoruz, tekrar tekrar rica ediyoruz. Her ?ey dengesini bulursa i?ten ç?karma da olmayacak.
“BAKANLIK YANGIN SÖNDÜRME UÇA?I ALMAMIZA ?Z?N VERMED?”
-Orman yang?nlar?n?n bilançosu nedir?
26 bin hektardan fazla alan yand?, 400 civar?nda ev ve i?yeri, tarlalar, bahçeler yand?. Orman alanlar?ndaki yang?nlara müdahale Orman Genel Müdürlü?ü’nün yetkisinde. Hakl? taraflar? var, koordinasyon içinde çal???lmas? gerekirken çift ba?l?l?k olmamal?. Baz? bölgelerdeki yang?nlara karadan ula??lam?yor, havadan müdahale etmek gerekiyor. Orman Genel Müdürlü?ü her y?l helikopter ve uçak kiral?yor. Fakat gördük ki bunlar?n say?s? yeterli de?il. Üstelik bu hava araçlar?n?n bir k?sm?n?n kira ücretinin ödenmemesi nedeniyle havalanmad???n? ö?rendik. O nedenle biz de belediye olarak yang?n söndürme uça?? al?p, ilave personel al?m? yap?p, katk?da bulunmak istedik. Ancak Tar?m ve Orman Bakanl??? “Yetkiniz yok” dedi, izin istedik, vermedi. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi ?tfaiye Dairesi yak?n zamanda Türkiye’nin en iyilerinden olacak ama hava arac? alam?yoruz maalesef.
YANGIN MA?DURLARINA YARDIM KAMPANYASI
-Yang?nlar yurtta?lar? nas?l etkiledi? Halk?m?z ne durumda?
Yang?n alanlar?n? gezdi?imde k?rsalda ya?ayan vatanda?lar?m?z?n ciddi ma?duriyetleri oldu?unu gördüm. Evleri yanan, hayvanlar? telef olan, tarlalar? ve bahçeleri hasar gören dar gelirli insanlar?m?z a??r bir ma?duriyet ya??yor. Onlara geçici bar?nma, g?da, sa?l?k hizmeti gibi acil yard?mlar? sa?l?yoruz. Ama evlerinin yeniden yap?lmas? veya tamir edilmesi, ölen hayvanlar?n?n yerine yenilerinin verilmesi, tarla ve bahçelerinin yeniden olu?turulmas? laz?m. Çokça alanda ma?duriyet olu?tu?u için belediyenin imkanlar? destek için yeterli olmayacakt?r. O nedenle bir yard?m kampanyas? yapmaya karar verdik.
SU KR?Z?NDE TEHL?KE ÇANLARI
-?klim krizi ve kurakl?k ?zmir’i nas?l etkiliyor? Su sorunu var m??
Türkiye’de su sorunu olmayan yer neredeyse yok. Pek çok tedbir al?yoruz, yeni su kaynaklar?na ula?maya çal???yoruz. Ama Ekim ay?na kadar kuvvetli ya?murlara ihtiyac?m?z var. Ya?mazsa sadece ?zmir’i de?il, bütün Türkiye’yi daha ciddi bir su krizi bekliyor.