?zmir Büyük?ehir Belediyesi taraf?ndan bu y?l 8’inci kez düzenlenen Uluslararas? ?zmir Edebiyat Festivali ba?lad?. 21-24 Kas?m tarihleri aras?nda edebiyat dünyas?n?n önemli isimlerini, genç yazar ve ?airlerle bulu?turacak festivalin aç?l?? töreni Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi'nde (AASSM) gerçekle?tirildi. Festivalin aç?l?? törenine ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi CHP Grup Ba?kan Vekili Dr. Zafer Levent Y?ld?r, sivil toplum kurulu?u temsilcileri, sanatç?lar, akademisyenler ve çok say?da ?zmirli kat?ld?.
“Çok daha fazlas?n? yapmam?z gerekiyor”
Festivalin aç?l?? konu?mas?n? yapan Ba?kan Dr. Cemil Tugay, konu edebiyat olunca burada mutlaka olmak istedi?ini belirterek “Beni ben yapan özelliklerimin olu?mas?na neden olan ?ey, ilkokulda babam?n bana hediye etti?i Ömer Seyfettin kitab? sonras?nda okudu?um binlerce kitap ve edebiyat sevgisidir. Kar??yaka’da belediye ba?kan?yken uluslararas? bir edebiyat festivali düzenlemeyi çok istemi?tim. Çok fazla say?da edebiyatç?n?n ya?ad???, eserlerini b?rakt??? bir ülkede ya??yoruz. Çok daha fazlas?n? yapmam?z gerekiyor. Yapamaz m?y?z, bizi tutan ne” diye konu?tu.
“Gün yüzüne ç?kmay? bekleyen çok ?ey var”
Doktorluk yaparken bu ülkeye hizmet etme a?k? ve heyecan?yla siyasete girdi?ini söyleyen Ba?kan Tugay, “Bu ülkeyle ilgili, insanl?kla ilgili, sistemin içinde bar?nd?rd??? ve bir türlü kurtulamad??? hastal?klarla mücadele etmek için siyasetin bir kenar?nda olmak istedim. ?zmir ve Türkiye’nin inan?lmaz bir potansiyeli var. ??lenmeyi, gün yüzüne ç?kmay? bekleyen çok ?ey var. Bunlarla ilgili birilerinin çal??mas? laz?m. Bu yüzden ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? oldum. Bana güvenen herkese çok te?ekkür ederim. Kimsenin güvenini bo?a ç?karmak istemiyorum. Bunun için elimden gelenin en iyisini yapaca??m” dedi.
“Bilgiyi sosyal medyadan de?il, kitaplardan ö?renmemiz laz?m”
Ba?kan Tugay, kendisinin de konu?mac? olarak kat?ld??? Azerbaycan’?n ba?kenti Bakü’de düzenlenen Birle?mi? Milletler ?klim De?i?ikli?i Konferans?’ndan (COP29) örnek vererek, “Dünyada iklimi bu hale getiren ülkeler bize ürettikleri makinalar? sat?p bizim karbon emisyonumuzu azaltmam?z? istiyorlar. Neyle mücadele etmemiz gerekti?ini gösteren bir örnek bu. Bizim ak?ll?, bilgili olmam?z laz?m. Bilgiyi de sosyal medya hesaplar?ndan de?il, gerçekten bilen insanlar?n yazd???ndan çizdi?inden, kendilerinden dinleyerek ö?renmemiz laz?m. Onun için bizim iyi yazarlara, iyi ?airlere, iyi çizerlere ihtiyac?m?z var” diye konu?tu.
“Çok daha güçlü bir Edebiyat Festivalini hep birlikte yapaca??z”
Ba?kan Tugay konu?mas?n?n son bölümünde edebiyatseverlere Ahmed Arif’in Anadolu ?iirini okudu.. Tugay, “Öyle y?kma kendini, öyle mahzun, öyle garip... Nerede olursan ol, içerde, d??arda, derste, s?rada, yürü üstüne üstüne. Tükür yüzüne cellad?n, f?rsatç?n?n, fesatç?n?n, hay?n?n. Dayan kitap ile dayan i? ile. T?rnak ile, di? ile, umut ile, sevda ile, dü? ile dayan rüsva etme beni” dizeleriyle seslendi.
?iirin ard?ndan Ba?kan Tugay sözlerini, “Ben ya?am?mda ?iiri çok özel bir yere koyuyorum. Bazen üç kelime yan yana geliyor, bize üç yüz sayfal?k kitab?n hissettirdi?i duyguyu hissettiriyor. Tüm kitap dostlar?n?, edebiyat dostlar?n? sevgi ve sayg?yla selaml?yorum. Söz veriyorum önümüzdeki y?l çok daha güçlü bir edebiyat festivalini hep birlikte yapaca??z” ifadeleriyle noktalad?.
Haydar Ergüden: Gençlere ve genç kalanlara merhaba
Festival Direktörü Haydar Ergülen ise “Edebiyat Festivalimiz bu y?l gençleri, genç kalanlarla bulu?turuyor. Festival, ona en yak??an yerde ?zmir’de gerçekle?tiriyor. Demokrasinin kuruldu?u Ege, onu ya?atacak her ya?tan genciyle laik, ça?da? ve özgür bir ya?am? ak?lla, bilimle sanatla, kültürle, müzikle, edebiyat ve ?iirle bulu?turmay? sürdürecek. Gençlere ve genç kalanlara merhaba” diye konu?tu.
Duru Sönmez: Bugünün gençlerinden ?üphe etmeyin
Aç?l?? konu?malar? kapsam?nda “Edebiyat Gençliktir” temas? için ?zmir Atatürk Lisesi ö?rencisi Duru Sönmez sahneye geldi. Duru Sönmez, “Edebiyat gençliktir. Ruha iyi gelen ?eyler nas?l diri tutarsa insan?, edebiyat da kendine ba?lanan? genç tutar. Bugünün gençlerinden ?üphe etmeyin” ?eklinde konu?tu.
Onur Konuklar? Söyle?iyor
Aç?l?? konu?malar?n?n ard?ndan bu y?lki festivalin Edebiyat Onur Konu?u Nermin Y?ld?r?m ve ?iir Onur Konu?u Mehmet Mümtaz Tuzcu, “Onur Konuklar? Söyle?iyor” adl? söyle?ide konu?mac? oldu. Panele Nermin Y?ld?r?m, “Edebiyat yaln?z olmad???m?z?, birbirimize sand???m?zdan daha çok benzedi?imizi ve birlikte pek çok ?eyin üstesinden gelebilece?imizi bize söyler” sözleriyle ba?lad?. Haydar Ergülen moderatörlü?ünde düzenlenen oturumda Türk ve dünya edebiyat?n?n dünü, bugünü ve gelece?i konu?uldu. Mehmet Mümtaz Tuzcu, romandan ?iire, sinemadan müzi?e kadar engin bilgileriyle dinleyicilere sanat dolu bir gece ya?att?. Oturumun ard?ndan ise sanatç? Erdal Güney konseri gerçekle?ti.
“Edebiyat Gençliktir” temas?yla dopdolu program
Bu y?l “Edebiyat Gençliktir” temas?yla düzenlenen Uluslararas? ?zmir Edebiyat Festivali, dopdolu programla kap?lar?n? açt?. 21-24 Kas?m tarihlerinde edebiyat tutkunlar?n? a??rlayacak festival kapsam?nda Genç Romanc?lar Ne Dü?ünüyor, Genç ?airler Konu?uyor, Yeryüzü Konuklar?, Bir Ku?a?? Anlamak ba?l?klar?n?n da oldu?u söyle?i, panel ve ?iir dinletiler yap?lacak. Ayr?ca atölyeler, performans ve stand-up gösterileri de yer al?yor. Erdal Güney dinletisi ve Latif Tiftikçi'nin sahneledi?i Naz?m Hikmet'in "Benerci Kendini Niçin Öldürdü" adl? tiyatro oyunu da sahnelenecek. Bunlar?n yan? s?ra ünlü müzisyen ve ?air Can Bonomo da festival konuklar? aras?nda olacak. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi taraf?ndan düzenlenen festivalin bu y?lki etkinliklerine Ahmet Piri?tina Kent Ar?ivi ve Müzesi (AP?KAM) ile Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi (AASSM) ev sahipli?i yapacak.
Edebiyat?n dünyaca ünlü usta kalemleri ?zmir’de
8. ?zmir Uluslararas? Edebiyat Festivali bu y?l, yurt d???ndan Claus Ankersen (Danimarka), Sonnet Mondal (Hindistan), Pramila Venkateswaran (Hindistan), Barbara Pogacnik (Slovakya), Edgar Borges (Venezuella-?spanya) ve František Hruška'y? (Çek Cumhuriyeti) a??rl?yor. ?zmir’den ve ülkemizin çe?itli kentlerinden Mahmut Temizyürek, Tu?rul Keskin, Polat Özlüo?lu, Fuat Sevimay, Kaan Murat Yan?k, Çi?dem Sezer, Zeynep Tu?çe Karada?, F?rat Baytak, Zeynep Çolako?lu, Ay?e Özlem ?nci, Yal?n Gündüz, Evrim Kuran, Nisan Erdem, Onur Güzeldiyar, Mehmet Mahzun Do?an, Tataryen Lokman, Can Gürses, Gülhan Davarc?, M. Utku Ye?ilöz, Makbule Aras Eyvazi, Ya?mur Sunar, Sedat Solkun, Erkut Tokman, Ahmet B. Tamu, Fatma Aras, Mehmet Özceylan, Mehmet Sait ?mret gibi birbirinden de?erli isimler de festivalde yer alacak. Ayr?ca S?la Topçam’?n Masal Kürsüsü, Polat Özlüo?lu’nun Öykü Kürsüsü ve Serdar Solkun’un Gençlerle ?iir Atölyesi etkinliklerine kat?lmak isteyenler ?zmirArt üzerinden kay?t yapabilecek.
Ahmed Arif’in Anadolu ?iiri
Ba?kan Dr. Cemil Tugay’?n konu?mas?nda yer verdi?i Ahmed Arif’in “Anadolu” ?iirinin sözleri ise ?u ?ekilde;
“Be?ikler vermi?im Nuh'a
Sal?ncaklar, hamaklar,
Havva Ana'n dünkü çocuk say?l?r,
Anadoluyum ben,
Tan?yor musun?
Utan?r?m,
Utan?r?m fukaral?ktan,
Ele, güne kar?? ç?plak...
Ü?ür fidelerim,
Harman?m kesat.
Karde?li?in, çal??man?n,
Beraberli?in,
Atom güllerinin katmer açt???,
?airlerin, bilginlerin dünyalar?nda,
Kalm???m bir ba??ma,
Bir ba??ma ve uzak.
Biliyor musun?
Binlerce y?l sa??lm???m,
Korkunç atl?lar?yla parçalam??lar
Nazl?, seher-sabah uykular?m?
Hükümdarlar, sald?rganlar, haydutlar,
Haraç salm??lar üstüme.
Ne ?skender takm???m,
Ne ?ah ne sultan
Göçüp gitmi?ler, gölgesiz!
Selam etmi?im dostuma
Ve dayatm???m...
Görüyor musun?
Nas?l severim bir bilsen.
Köro?lu'yu,
Karay?lan?,
Meçhul Askeri...
Sonra Pir Sultan? ve Bedrettini.
Sonra kalem yazmaz,
Bir nice sevda...
Bir bilsen,
Onlar beni nas?l severdi.
Bir bilsen, Urfa'da kur?un atan?
Minareden, barikattan,
Selvi dal?ndan,
Ölüme nas?l gülerdi.
Bilmeni mutlak isterim,
Duyuyor musun?
Öyle y?kma kendini,
Öyle mahzun, öyle garip...
Nerede olursan ol,
?çerde, d??arda, derste, s?rada,
Yürü üstüne - üstüne,
Tükür yüzüne cellad?n,
F?rsatç?n?n, fesatç?n?n, hay?n?n...
Dayan kitap ile
Dayan i? ile.
T?rnak ile, di? ile,
Umut ile, sevda ile, dü? ile
Dayan rüsva etme beni.
Gör, nas?l yeniden yarat?l?r?m,
Namuslu, genç ellerinle.
K?zlar?m,
O?ullar?m var gelecekte,
Herbiri vazgeçilmez cihan parças?.
Kaç bin y?ll?k hasretimin koncas?,
Gözlerinden,
Gözlerinden öperim,
Bir umudum sende,
Anl?yor musun”